نام پژوهشگر: لطیفه سلامت

بررسی تطبیقی شخصیت حضرت یحیی(ع) درنمایشنامه سالومه اثر (اسکار وایلد)وتعزیه یحیی بن زکریا در ایران با تأکید بر نسخ تعزیه
پایان نامه دانشگاه آزاد اسلامی - دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی - دانشکده هنر و معماری 1390
  شادی مروی   لطیفه سلامت

داستانهای مذهبی مختلف،اگرچه در حقیقت وماهیت وجودی خود دارای ریشه های مشترک هستند،اما در طول دوران حیات بشر ودر جوامع گوناگون به فراخور زمان،شرایط محیطی واجتماعی،همواره از دیدگاه های خاص ومتفاوتی به انسان ومسائل هستی نگریسته وآدمیان را به آن ارجاع داده اند. ازسوی دیگر درام ونمایش نیز از آنجا که بیانگر دیدگاه هنرمند خالق اثر می باشد،خواه ناخواه از جهان بینی واعتقادات دینی ومذهبی جامعه خویش متأثر است.بنابراین تفاوت دیدگاه دینی در هر جامعه ای،به طور طبیعی باعث تفاوت دیدگاه هنرمند،مخصوصا در زمینه خلق آثار نمایشی میگردد.به طور مثال تفاوت دیدگاه دینی ومذهبی در مسیحیت وجامعه غربی،نسبت به اسلام در جوامع شرقی،باعث ایجاد تأثیری متفاوت در شکل گیری وساختار نمایش مذهبی در غرب وتعزیه در ایران گردیده است.اما از آنجا که دین واعتقادات مذهبی-چنان که ذکر شد-درحقیقت وماهیت وجودی خود دارای ریشه هایی مشترک هستند،پس آثار خلق شده علاوه بر تفاوتهای مضمونی وساختاری دارای مشابهت ها واشتراکاتی نیز خواهند بود. بررسی تطبیقی داستان (یحیی بن زکریا)در نمایش تعزیه ایران ودر نمایش(سالومه)اسکار وایلد،در حقیقت به منظور یافتن تفاوتها واشتراکات،این دو ساختار نمایشی متفاوت اما برگرفته از کتب مذهبی اسلام(قرآن) ومسیحیت(انجیل) صورت می گیرد، امید که این بررسی،جهت شناسایی،ارتباط وتعامل میان دو تمدن کهن مذهبی در شرق وغرب ومیراث گرانقدرشان،(هنر نمایش) دردنیای امروز که عصر ارتباطات است را فراهم آورد.

سایکودرام و تأثیر آن برآشکارسازی ناخودآگاه فرد
پایان نامه دانشگاه آزاد اسلامی - دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی - دانشکده هنر و معماری 1390
  هامون قاپچی   لطیفه سلامت

شاید اگر ما متوجه شویم انگاره های ظاهراً منظمی که در خلال زندگی روزمره ما را به خود مشغول کرده است، بسیار کمتر از انتظار ما دقیق هستند، در واقع اگر از نزدیک انگاره های روزمره خود را موشکافی کنیم، پی خواهیم برد مفهوم آنها و اهمیت عاطفی آنها برای ما زیاد هم دقیق نیستند و درست از همین روست که ممکن است تمامی آنچه که شنیده یا احساس کرده ایم، نیمه خودآگاه شوند و به ناخودآگاهمان راه یابند و حتی آنچه که در ذهن خود آگاهمان نگاه داشته ایم و می توانیم بنا به میل خود خود به یاد بیاوریم نیز هربار ردپای انگاره های ناخودآگاه را در خود داشته باشد. بدین ترتیب که ادراکهای خودآگاه ما خیلی سریع عنصر ناخودآگاه را که اهمیت روانی هم دارند، می گیرند. هرچند ما خود به وجود این عنصر و اینکه چگونه بر شکل و شیوه معمول اثر می گذارد، آگاهی نداشته باشیم. البته این ردپای ناخودآگاه در افراد مختلف با یکدیگر فرق دارد. هر یک از ما بنا به ذهنیت خود نمایه ای عام یا مجرد از آن می سازد و بنابراین به روش خاص خود آن را می فهمد یا به کار می بندد. وقتی در گفتگویی از کلمه هایی مانند حکومت، پول، بهداشت یا جامعه استفاده می کنیم، چنین می انگاریم که این همه کم و بیش همان معنایی را برای فرد دارد که برای شنوندگان. اما قید کم و بیش در این جا دارای اهمیت است، چرا که هر کلمه برای افراد حتی با زمینه های مساوی فرهنگی معنای اندک متفاوتی دارد و سبب این تفاوتها، برداشتهای شخصی است و طبیعتاً هر قدر تجربه های اجتماعی، دینی، سیاسی و روانی افراد متفاوت تر باشند، این برداشتها نیز گوناگون تر خواهد بود. هرگاه مفاهیم منطبق بر کلمات باشند، تفاوت برداشتها ناچیز است و به هیچ وجه تعیین کننده نمی باشد. اما اگر به شرح جزییات پرداخه شود، نه تنها درک به مفهوم ناب کلمه، بلکه ارزش احساسی و کاربردی آنها به گونه ای چشمگیر متفاوت خواهد شد. معمولاً این تفاوت ها نیمه خودآگاهانه هستند و افراد به آنها آگاهی ندارند. در یک کلام هر مفهومی در خودآگاه ما تداعی های ویژه روانی خود را می طلبد. شدت و ضعف تداعی هایی از این دست (بسته به اهمیت نسبت درک در چهارچوب شخصیت کلی، یا بسته به طبیعت انگاره های دیگر و حتی عقده هایی که در ناخودآگاه ما جمع شده اند) ممکن است به تغییر شخصیت عادی مفهوم بینجامد. و شاید حتی در خلال وارد شدن به زیر آستانه ی خودآگاه تبدیل به چیزی کاملاً متفاوت شوند. سایکودرام تحلیلی روانکاوانه است بر روح انسان و پدیدارشناسی این مهم که چگونه می توان از منظر درام به هزارتوهای انسانی رسید. انسانی که این روز تجربه های مشارکتهای عرفانی خود را به مدد خرد از دست داده است و در جهانی کاملاً عینی زندگی می کند که برای هر پدیده ای به دنبال دلیل است. از همین روی می توان به این نکته اشاره کرد که این درام که خود یکسره زندگی است، می تواند بار مهمی را در این آشکارسازی به همراه داشته باشد. انسانی که در این روزهای بی امتیاز تنها است.

مفهوم تاتر سیاسی و شناخت آن در آثار شکسپیر
پایان نامه دانشگاه آزاد اسلامی - دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی - دانشکده هنر و معماری 1390
  سعید کاظمیان   قطب الدین صادقی

نقش قدرت در نمایشنامه های تاریخی شکسپیر و هفشا گری های تاتر سیاسی

کمال گرایی در تصاویر نمایشی نهج البلاغه
پایان نامه دانشگاه آزاد اسلامی - دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی - دانشکده هنر و معماری 1390
  صدیقه جاویدی بوشهری   علی پویان

این پزوهش به بررسی قابلیتهای هنری نهج البلاغه پرداخته و توانایی این مصحف را برای برداشتهای نمایشی و هنری ارزیابی می نماید . و در نهایت به بررسی برتریهای خاص این کتاب در تبدیل یا استفاده در حوزه هنر دراماتیک

بررسی شیوه های بازنمایی رویدادهای اجتماعی در آثار محمد یعقوبی
پایان نامه دانشگاه آزاد اسلامی - دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی - دانشکده هنر و معماری 1390
  تهمینه بهرامعلیان   لطیفه سلامت

اگر این تعریف را بپذیریم که جامعه شناسی علمی است که به مطالعه جامعه، روابط اجتماعی، پدیده های اجتماعی و فرهنگ می پردازد در این صورت می توانیم از طریق هنر تئاتر نیز به مطالعه جامعه بپردازیم. در واقع با استفاده از جامعه شناسی از طریق هنر تئاتر می توانیم مفاهیم علوم اجتماعی مثل طبقه اجتماعی ، جامعه شناسی خانواده، ارزش های جامعه و فرهنگ جامعه را منعکس کرده و بررسی کنیم. همان طور که از طریق جامعه شناسی یک نوع بازنمایی عقلانی شده، روشمند و منظم از رابطه انسان و جامعه ارائه می کنیم، هنرمندان نیز از طریق بازنمایی ابعاد مختلف زندگی اجتماعی ، نوعی بینش جامعه شناسانه برای ما تولید می کنند. از دیدگاه جامعه شناسی هنر یک مجموعه نگری از آثار هنرمندان می تواند به شناختی همه جانبه از جامعه معاصر آنها منتهی شود. این همان استفاده ای است که از کشف رابطه میان هنر و جامعه در راه شناخت بهتر جامعه می توان به عمل آورد. به طور خاص یک اثر نمایشی نشان می دهد که زندگی به مثابه یک تئاتر است و ما بازیگران تئاتر هستیم و هر کس مجموعه ای از نقش ها را در این «تئاتر زندگی» عهده دار است. در این پایان نامه آثار نمایشی محمد یعقوبی با استفاده از رویکرد جامعه شناسی هنرمورد بررسی قرار می گیرد و با اتکا بر نظریه ژان دووینیو که خود متاثر از لوکاچ ، سارتر و بنیامین است بر امکان پیدا کردن شناخت بهتری از جامعه و گروه های اجتماعی با مراجعه به آثار هنری پرداخته خواهد شد. یکی از فرض های اساسی جامعه شناسی هنر این است که مسایل، مشکلات و تحولات اجتماعی از طریق صافی ذهن و شخصیت هنرمند در آثار او بازتاب می شود. رابطه هنرمند و جامعه دو بعد دارد. اول اینکه نوسانات و تحولات اجتماعی نقش خود را در تار و پود یک اثر هنری ایفا می کند. دوم اینکه رابطه هر هنرمند با یک مسئله ویژه اجتماعی به سبب تفاوت در نوع نگاه او که ناشی از تجربیات ، توانایی های هنری و شخصیت متفاوت هنرمند است، با دیگران فرق می کند. ژان دو وینیو استاد دانشگاه اورلئان فرانسه و نویسنده ای پرکار است. گذشته از داستانها و مقالات بسیار و آثاری درباره جامعه شناسی عمومی، از جمله آثار دورکیم و گورویچ، کتاب بزرگ جامعه شناسی تئاتر را نوشته است. وی نمایش را عامل آزاد کننده تشنجهای اجتماعی می داند، یعنی شورشی دائمی علیه نظم مستقر. او بر رابطه میان جامعه شناسی و ساختارهای اجتماعی تاکید می کند، به ویژه به رابطه میان صحنه تئاتر و جامعه ای که اجازه می دهد تضادهایش به نحو بی زیانی در روی صحنه تبلور یابد. در ادامه بحث به نقش تخیل هنرمندانه نیز با بکارگیری نظریه ژان دووینیو اشاره خواهد شد. وی بیان می کند که توجه فزون از اندازه به جامعه ، به مثابه تنها عامل تاثیرگذار بر آفرینش هنری، پژوهشگر را در چنبره تفکری بسته درباره جامعه ای ایستا و ناپویا، گرفتار می کند. وی هنر را به سان یک پدیده اجتماعی می پذیرد اما اهمیت فردی و شخصیتی هنرمند را نیز در مقوله آفرینش هنری ، پیش چشم دارد. از دید دووینیو ، هنگامی که هنرمند اثر خود را می آفریند، چنین به نظر می رسد که جامعه ای نامرئی را درون آن قرار می دهد. به دیگر سخن به واسطه کنش هنرمند ، روح جامعه در کالبد اثر هنری دمیده می شود. اما آنچه هنرمند در این میان انجام می دهد گذراندن این واقعیت از صافی وجود خویش است. این صافی حاصل چگونگی تکوین شخصیت هنرمند است. بنابراین در این پژوهش با زاویه دید جامعه شناسی می توانیم به نتایج قابل توجهی در آثار محمد یعقوبی دست پیدا کنیم. موضوع اصلی و مساله مهم در جامعه شناسی هنر، رابطه ای است که میان هنر و جامعه معاصرش وجود دارد که در این باره از ایده های ماکس شلر فیلسوف و جامعه شناس آلمانی نیز بهره خواهیم برد و به این پرسش پاسخ می دهیم که تحولات اجتماعی پیرامون نویسنده و کارگردان تا چه میزان در آثار او بازتاب یافته است؟ از سوی دیگر مولف بودن و صاحب سبک بودن او، چگونه به شیوه ای ویژه این تاثیرات را آشکار ساخته است. همچنین با در نظر گرفتن ضرورت توجه به نظریه های جدید ادبی و هم گام شدن با ادبیات جهانی ، پس از نگاهی اجمالی به آرای نظریه پردازان پست مدرن، برخی از آثار یعقوبی از لحاظ مولفه های پست مدرن نیز مورد بررسی قرار خواهد گرفت.

بررسی مفهوم انتظار در اندیشه های ساموئل بکت با رویکرد به کل آثار
پایان نامه دانشگاه آزاد اسلامی - دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی - دانشکده هنر و معماری 1391
  رضا پاک نژاد   لطیفه سلامت

از سیر پیدایی تئاتر معناباختگی و تأثیرگذاری این جریان بر پست مدرنیسم آغاز نمودم سپس تعریف انتظار به اهمیت آن در ادیان مختلف پرداختم و در نهایت مسئله انتظار را در چند نمایشنامه مدرن ایرانی و آثار بکت مورد تجزیه و تحلیل قرار دادم.

سیر تغییر شکل وجدان در برگزیده ای از آثار ادبیات نمایشی
پایان نامه دانشگاه آزاد اسلامی - دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی - دانشکده هنر و معماری 1390
  زینب آرمند   علی پویان

این رساله پژوهشی است در راستای بیان مسئله وجدان در ادبیات دراماتیک و هدف اصلی از بررسی این مضمون، در حقیقت نشان دادن چگونگی تغییر شکل این مفهوم انسانی است. بر همگان مبرهن است که وجدان_ به عنوان مقوله ای که جزئی از خصوصیات آدمی است_ در هر دوره و بنابر شرایط خاص ارتکاب جرم دچار تغییر می شود؛ نشان دادن آن شرایط و چگونگی این تغییر یکی دیگر از اهداف مورد مطالعه بوده است. این مقاله با روش توصیفی _ تحلیلی و در قالب مطالعه ای کیفی به ثمر رسیده است. همچنین سوالی که به آن پاسخ داده شده است ، این مطلب است که آیا سیر این تغییر شکل ، سیری صعودی بوده است یا نزولی؟ و اینکه آیا صرفاً ماهیت آن دچار تغییر شکل شده است و همچنان وجود دارد یا خیر؟ نتایج حاصله از این مختصر، حاکی از این امر بود که با توجه به ویژگی های هر دوره، وجدان کاراکترهای خطاکار کاملاً متفاوت است و در مجموع، این تغییر شکل دچار سیری نزولی بوده است.

بررسی تطبیقی قابلیتهای دراماتیک قصه بهرام در هفت پیکر نظامی با سفر نویسنده ووگلر
پایان نامه دانشگاه آزاد اسلامی - دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی - دانشکده هنر و معماری 1391
  علی قبچاق شاهی مسکن   لطیفه سلامت

در نیمه دوم قرن بیستم و پس از دهه پنجاه نظریه پردازان در عالم ساختگرایی مباحثی را عنوان کرده و الگوهای ساختاری را مطرح کرده اند که بر اساس آنها می توان با دیدی تازه متون کهن را مورد بررسی قرار داد . این تحقیق تلاش می کند جنبه های نمایشی یکی از متون ادبی کهن کشورمان را بر اساس کتاب " سفر نویسنده " کریستوفر ووگلر بررسی کند . نظامی شاعر قصه گوی گنجه قرنها پیش رمانهای منظوم خود را تحت عنوان خمسه پدید آورد ، قصه هائی زیبا با ساختاری عالی ، " هفت پیکر " یکی از این قصه هاست که بهرام قهرمان آن است . با بررسی " هفت پیکر " از لحاظ ساختاری و مقایسه آن با یافته های ووگلر در " سفر نویسنده " متوجه اشتراکات بسیاری می شویم ، این بررسی ها ما را به سوی امر مهمی هدایت می کند : ادبیات کهن ما ساختار خاص خود را دارد که تاکنون ناشناخته مانده و با شناخت آن و برجسته نمودن قابلیتهای دراماتیک کار می توان به افقهای تازه ای رسید .

تحلیل مقاله خشونت در آثار آرتو و سنکا با توجه به دو نمایشنامه خاندان چن چی و تی اس تیز
پایان نامه دانشگاه آزاد اسلامی - دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی - دانشکده هنر و معماری 1391
  سمیه ارسلانی   لطیفه سلامت

از آنجا که انسانهای اولیه برای رسیدن به اهدافشان در صدد ارتباط با یکدیگر بودند اما گاهی برای دستیابی به خواسته های خود به اعمال وحشیانه متوسل می شدند و نیز حتی در مراسمی که برای خدایانشان برپا می نمودند این خشونت را اعمال می کردند پس خشونت ریشه در زمانهای بسیار دور دارد اما با گذشت زمان نه تنها خشونت فقط به معنای جسمانی مطرح نیست بلکه به نوع متفاوتی از آن نسبت به دوران کهن می توان اشاره کرد چرا که خشونت انواع و مصادیق دیگری نیز دارد.

سوءتفاهم به مثابه عنصری دراماتیک در آثار نمایشی "سوء تفاهم" آلبر کامو و "اتللو" ویلیام شکسپیر
پایان نامه دانشگاه آزاد اسلامی - دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی - دانشکده هنر و معماری 1391
  مرجان حسین زاده نمدی   رحمت امینی

سوء تفاهم به مثابه یک عنصر نمایشی در بسیاری از نمایشنامه های جهان همچنان « بادبزن خانم ویندرمیرا»، « اهمیت ارنست بودن»، « بالماسکه دزدان»، «عروسی خون»، « چه کسی از ویرجینیا ولف می ترسد؟» « فرزند»، «عید پاک»، «جان گابریل بورکمن» و به ویژه در « سوء تفاهم» اثر آلبر کامو و «اتللو» اثر شکسپیر مطرح است. از این رو، این پژوهش در پی آن است که با تحلیل محتوای آثار یاد شده، فرآیند شکل گیری سوء تفاهم و عوامل موثر در شکل گیری آن را مورد واکاری قرار داده تا از این رهگذر بتواند اشتراک شکل گیری سوء تفاهم را یافته و آن را به عنوان یک الگو یا الگوهایی در زمینه نمایشنامه نویسی ارائه دهد. روش تحقیق، تطبیقی- تحلیلی است و برای دستیابی به ادبیات نظری موضوع مطالعات کتابخانه ای انجام شده است. در این راستا ابتدا به بررسی سوء تفاهم از منظر ریشه شناسی، زبان شناسی و نشانه شناسی پرداخته شده سپس عناصر درام از دیدگاه ارسطو و شکسپیر مورد واکاوی قرار گرفته و در پایان روند شکل گیری سوء تفاهم و عوامل موثر و دخیل در آن تحلیل و آنالیز و در نهایت در جدولی جداگانه به عنوان نتایج پژوهش ارائه شده است. بررسی های انجام شده و نتایج به دست آمده نشانگر آن است که نتیجه ی که سوء تفاهم در آثار نمایشی به دو گروه تقسیم می شود که عبارتند: 1) ژانر تراژدی که اغلب پایانی تلخ داشته و منجر به مرگ می شود 2) ژانر کمدی که اغلب پایانی خوش داشته و منجر به ازدواج می شود.

بررسی بن مایه های زروانیسم با توجّه به آئین مزدیسنا در شاهنامه ی فردوسی
پایان نامه دانشگاه آزاد اسلامی - دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی - دانشکده ادبیات و علوم انسانی 1392
  سامره عباس نژاد بنه میر   شروین خمسه

از دیرباز باورهای زروانی در میان شاعران، اندیشمندان، فلاسفه و متکلّمان ایرانی – آگاهانه یا ناآگاهانه – نفوذ داشته است. از این میان، فردوسی حماسه سرای بزرگ ایرانی، هم چون دیگران از تأثیر آن سرچشمه های فکری مستثنی نبوده و بخش عظیمی از شاهنامه تحت تأثیر همین اعتقادات شکل گرفته است. به بیان دیگر می توان تأثیر و نفوذ زروانیسم را در اندیشه و کلام فردوسی مشاهده نمود. این پژوهش با هدف نمایان کردن بن مایه ها و باورهای زروانی در شاهنامه ی فردوسی با روش توصیفی- تحلیلی به گردآوری داده های مرتبط با زروان در شاهنامه ی فردوسی پرداخته است. روش کار به این شکل بوده که ابتدا بیت های دارای بن مایه های زروانی انتخاب شدند، پس از استفاده از نظر پژوهش گران، تحلیل داده ها انجام گرفت. در تحلیل داده ها هم کمّیت و هم کیفیّت مورد نظر بوده است. از نظر کمّی فراوانی باورهای زروانی در شاهنامه- از پربسامد تا کم بسامد- بدین ترتیب می باشد: جبر و جبرگرایی و اعتقاد به تقدیر در شاهنامه ی فردوسی، خیر و شر و نمود اهریمن و دیوان در شاهنامه فردوسی، جهان بینی فردوسی درباره ی ناپایداری دنیا و مرگ، عهد و پیمان، زن (البتّه از نگاه منفی)، ازدواج با محارم، برسم، آفرینش، زال و زروان. از بعد کیفی تمام موارد فوق در باورهای زروانی با نظر به مزدیسنا بررسی شد و جایگاه آنان در شاهنامه ی فردوسی مشخّص گردید.

نقش و کاربرد رنگ در رفتارهای اجتماعی با نگرشی به ویژگی‏های تجسمی
پایان نامه دانشگاه آزاد اسلامی - دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی - دانشکده هنر و معماری 1393
  محمد گل صفت   علی پویان

چکیده پایان نامه (شامل خلاصه، اهداف، روش های اجرا و نتایج به دست آمده) : سخن راجع به رنگ پیشینه درتاریخ پانهادن انسان اولیه برروی زمین خاکی دارد ، رنگ ساده ترین زبان ارتباط بین موجودات عالم ، معرف جایگاه ما درهستی گاه مارابه آرامش می خواند وگاه به چالش می کشاند بی آنکه متوجه تاثیرات فیزیکی ، روحی واحساسی رنگ برذهن و اندیشه مان باشیم . رنگ به ما کمک می کند تا آرامش طبیعت را در فضای شهری بازآفرینی کنیم تا دوراز هیاهوی اجباری شهر محیطی با آرامش بیشترخلق کنیم. اسراری در دل رنگ نهفته ، رنگها مانند انسانها چون آبی مشترک بین زمین آسمان با یکدیگر همسایه هایی خوب و همراه ، گاه خنثی و بی تفاوت ، گاه از هم دور وگاه در تضادند. گاه رنگ باید معنی و مفهوم خود را در مجموعه ای با نام " اثر هنری" به رخ بکشد ، شناخت رنگ به ما کمک می کند "خود" برتری که فراسوی ماست را کشف کنیم گرچه تصور ما از زیبایی رنگ بیشتر حسی است تا عقلانی ، رنگ زندگیست جهان بدون رنگ برایمان مرده جلوه می کند رنگ نوراست و مقابل آن تاریکی بدون رنگ ، رنگ توانایی القای بصری سبکتر ، گرمتر و بزرگتراز ابعاد واقعی را دارد . رنگها خیر و شر مطلق نیستند ، هررنگ دارای جنبه های روانی مثبت و گاه منفی در بسترهای متفاوت می باشد از دیدگاه قرآن بهترین رنگها ، رنگ خدایی ست و ما بنده اوییم و بندگی ما تنها با رنگ خدایی معنی دارد و بس ، رنگ داستان زندگی را دنبال می کند ، رنگ جهان ما را به جهانی زیبا و دلنشین تبدیل کرده و تا زمانیکه زمین برای ما میزبان باشد و ما آنرا خانه خود بنامیم چنین خواهد بود .

بررسی آثار بهرام بیضایی بر اساس نظریه تحلیل گفتمان لاکلا و موفه با تأکید بر نمایشنامه های مرگ یزدگرد و سهراب کشی
پایان نامه دانشگاه آزاد اسلامی - دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی - دانشکده هنر و معماری 1392
  بهروز بلمه   فرزان سجودی

این پژوهش از نظریات ارنستو لاکلا و شانتال موفه نظریه پردازان حوزه تحلیل گفتمان به منظور تحلیل متون نمایشی استفاده می کند. ابتدا مفاهیم بنیادی نظریه گفتمان ریشه یابی و توضیح داده شده و سپس با بهره بردن از این مفاهیم ازجمله مفصل بندی، دال سیال و... به تحلیل و بررسی انواع گفتمان های موجود در نظم گفتمانی متن دو نمایشنامه «مرگ یزدگرد» و «سهراب کشی» نوشته بهرام بیضایی، پرداخته می شود. تحلیل دو نمایشنامه با تأکید بر نشانه های مرکزی در نظم گفتمانی موجود در فضای روایی و متن دیالوگ های آثار ذکر شده نظیر دال های مرکزی که در گفتمان های سنت، تجدد، مردسالارانه، فمینیستی، شاه-خدایی و... مفصل بندی می شود صورت گرفته است. نتیجه پژوهش به این نکته اشاره دارد که متن دو نمایشنامه مورد نظر به گونه ای روایت شده اند که فضای گفتمانی جامعه ایرانی را در روند تاریخی خود به تصویر کشیده و به نقد گفتمان های قدرت در این نظم گفتمانی می پردازد. چگونگی این عمل توسط واسازی تقابل های دوگانه که ساختار گفتمانی فضای فرهنگی-اجتماعی جامعه تاریخی ایران را شکل می دهند انجام گرفته است.

تحلیل شیوه های روایت غیر خطی در آثار گیرموآریاگا، براساس دیدگاه های مکتب ادبی فرمالیسم
پایان نامه دانشگاه آزاد اسلامی - دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی - دانشکده هنر و معماری 1392
  محمد حسین قریشی   لطیفه سلامت

در این پایان نامه که در آن به موضوع چگونگی روایت در آثار گیرموآریاگا، فیلم نامه نویس مکزیکی، پرداخت شده است، ابتدا با توضیح بعضی از شاخص ها و مولفه های مهم مکتب ادبی فرمالیسم روسی، به دیدگاه صاحب نظران این مکتب، اشاره می شود و بعد از آن، روایت و انواع آن مورد بررسی قرار گرفته است. در ادامه، شیوه های روایت غیر خطی و پیشینه ی هنری آنها، مورد کند و کاو قرار می گیرد و شیوه روایت در سه فیلم نامه عشق سگی، 21 گرم و بابل، براساس دیدگاه های صاحب نظران فرمالیسم روسی مثل شکلوفسکی و یاکوبسن، توضیح داده می شود. گیرموآریاگا، در شیوه فیلم نامه نویسی خود، سبک خطی و کلاسیک فیلم نامه نویسی را کنار گذاشته و با تغییراتی که در شیوه ارائه داستان، اعمال می کند، به دنبال ایجاد حالتی جدید در درک واحساس مخاطب از اثر هنری است. فرمالیست های روسی نیز برای هر گونه تغییر در شیوه اجرا، امتیاز زیادی قائل بودند. آنها اعتقاد داشتند که هنرمند باید از شیوه ها و قواعد گذشته، آشنایی زدایی کند و سبک و شیوه جدیدی را چه در فرم و چه در محتوا، ارائه کند. فرم در نظر آنها از جایگاه خاصی برخوردار بود و هر گونه تغییر در فرم را که نسبت به سبک واقع گرایی، پیچیده تر و دشوارتر بود، می پسندیدند.

بررسی تطبیقی عناصر فرهنگ مرد سالارانه در داستان سیاوش از شاهنامه فردوسی و فرهنگ زن سالارانه در نمایشنامه فدر اثر ژان راسین
پایان نامه دانشگاه آزاد اسلامی - دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی - دانشکده هنر و معماری 1393
  محمد علی سلیمان تاش   لطیفه سلامت

مقایسه و تطبیقی بین دو افسانه و یا به عبارت بهتر دو نهاد فکری، که چرا در یک افسانه و یا داستان مشابه از دو ملت، در یکی قهرمان قصه، مرد است و در دیگری زنه در این تحقیق سعی گشته با نگاهی به دو داستان "سیاوش" به روایت "فردوسی" و "فدر" اثر "راسین" ثابت شود که نگاه شرقی به مسایل انسانی، همواره در طول تاریخش، نگاهی مردسالارانه و مذکر بوده ولی ادبیات و اسطوره-های غربی از دریچه ای دیگر مطرح می شوند. جواب به چراییِ این دو نوع نگاه، ریشه های تفکری دو ملت ایران و فرانسه را آشکار می-سازد. از جمله اهداف این تحقیق نیز می توان به این موارد اشاره داشت: شناخت و تحلیل یک افسانه در دو فرهنگ مختلف / شناختی کهن الگویی از نحوه تفکر و اندیشیدن انسان معاصر در جوامع گوناگون / یافتن اشتراکات و تفاوت های فرهنگی / ایجاد و برقراری ارتباط بین دو نهاد فکری / آشنایی و آگاهی دو ملت از یکدیگر و در نتیجه درک بهتر و متقابل از هم. ادبیات تطبیقی، حوزه ای مطمئن و روشی مناسب برای بررسی تفاوت ها و اشتراکات فرهنگ ملت ها است. مقایسه ی کهن الگوها، اسطوره ها، افسانه ها و ادبیات هر جامعه و مقایسه آن با دیگر جوامع، کمکی شایان به آگاهی از خاستگاه های اندیشگی و ریشه های تفکری و فرهنگی انسان ها دارد و می تواند چراغی معرفت بخش بر روند تکاملی اندیشه بشر و حرکتی موثر در پُر کردن قسمت های ناخوانده ی این پازل بزرگ تاریخی باشد.

تبیین عناصر دراماتیک و تلفیق این عناصر با رویکرد نشانه شناسی پراپ با بررسی داستان های هفت پیکر نظامی
پایان نامه دانشگاه آزاد اسلامی - دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی - دانشکده هنر و معماری 1392
  آلما قاسمی   لطیفه سلامت

یکی از دغدغه های امروزی هر کشور شناخت و بررسی آثار کلاسیک ادبی مدرن و مردمی خود می باشد مخصوصاً ارتباط این آثار با ساختار ها و الگوهای جدید از جمله آثاری که داری اینگونه قابلیت هاست ادبیات ملی و مهینی خودمان است به همین سبب این تحقیق سعی بر آن دارد تا رجعتی هر چند کوتاه به داستان های کهن و گران مایه پارسی داشته باشد. تا بتوان این داستان ها را با رویکردها و نظریه های جدید ادبی مورد تحقیق و بررسی قرار دارد از جمله این نظریات نظریه ساختار گرایی است. به همین منظور از این نکته نمی توان غافل بود که علم روایت شناسی زیر مجموعه نظیر ساختار گرایی است. این علم ساختار ها و الگوی روایی مشخص را ارائه می دهد که با استفاده از این الگوها می توان به تجزیه و تحلیل قصه ها و حکایت ها و رمان های امروزی پرداخت. ولادیمیر پراپ از جمله افرادی است که در کتاب خود به نام ریخت شناسی قصه های پریان به توصیف قصه ها بر اساس اجزای سازنده آنها پرداخته است. البته باعث تأسف است که در کشور ما از این رویکرد کمتر استفاده شده. کمتر به بررسی این رویکرد و تطبیق آن با داستان ها و حکایت های کهنمان پرداخته اند.

تئاتر محیطی و بررسی جایگاه آن در تئاتر معاصر ایران
پایان نامه دانشگاه آزاد اسلامی - دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی - دانشکده هنر و معماری 1393
  ایوب محبی   لطیفه سلامت

تئاتر محیطی یکی از اشکال تئاتر غیرسنتی است که از سال 1968 تاکنون دستخوش تحولات و پیشرفت¬های شایان توجهی شده است. این نظریه اجراییِ ریچارد شکنر، به دلیل توجه و رویکرد خاصی که به تماشاگر دارد مورد توجه گروه¬های تجربه¬گرای تئاتری قرار گرفته است. تماشاگر رکنی اساسی برای وقوع یک رویداد نمایشی به حساب می¬آید، بنابراین نحوه تعامل با او در شیوه اجرایی نقش موثری در موفقیت یا عدم موفقیت اجرا دارد. علاوه بر این در تئاتر محیطی تماشاگر در اجرا مشارکت می¬کند و به این ترتیب به شکلی بی¬واسطه در معرض دگرگونی قرار می¬گیرد. همچنین مانند هر اثر (متن) دیگر، تماشاگر به مثابه خواننده اثر در جایگاه مخاطب از متن برداشت می¬کند و در این رهگذر با توجه به خصوصیات عمومی و خصوصی خود دریافت ویژه و بعضا منحصر به فردی از اثر ارائه شده به دست می¬آورد. شناسایی هر چه بهتر خصوصیات تماشاگر و توجه به این شناخته¬ها در روند اجرا از اهمیت بالایی برخوردار است. امروزه تئاتر معاصر جهان از بازتاب¬های اجتماعی خالی نیست و چه بسا هر چه بیشتر سعی در نمایش دغدغه¬های انسان معاصر دارد. انسانی که غرق در شتابزدگی دنیای مدرن پیرامون، به تئاتر رو می¬آورد تا فرصتی برای بیان خویش بیابد. از این رو کارگردانان جریان¬های نوین تئاتری در قرن اخیر گرایش بیشتری به مخاطب و قرار دادن او در مقام بازیگر در موجهه مستقیم با نمایش پیدا کرده¬اند. سبک¬هایی چون تئاتر زنده، تئاتر آزاد، تئاتر مردم ستمدیده و تئاتر محیطی از این دست هستند. ریچارد شکنر نظریه پرداز و کارگردان تئاتر محیطی، توجه خاصی به مخاطب نشان می¬دهد تا جایی که در برخی اجراهای او مخاطب می¬تواند سرنوشت اجرا را تعیین کند.

مولفه های ترانه های پیش پرده خوانی در ایران
پایان نامه دانشگاه آزاد اسلامی - دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی - دانشکده هنر و معماری 1394
  رزیتا راشدی   لطیفه سلامت

مولفه های ترانه های پیش پرده خوانی در ایران آنچه در ایران به عنوان پیش پرده خوانی مشهور شده است ، به گونه ای نمایش ترانه خوانی و موزیکال ، که عموما توسط یک نفر بازیگر - خواننده به همراه گروه و یا فردی نوازنده ، اجرا می شده اطلاق می شود. دوره ی اوج فعالیت این نوع نمایش در فاصله ی سالهای ????-???? بوده است . نمونه های ملموس آن در حال حاضر - صرف نظر از محتوا- اجرای زنده ی خواننده ها - در مجالس و مراسم مختلف است . ترانه نمایش های پیش پرده خوانی در وحله ی اول وسیله ی سرگرمی و بقای سالن های تئاتروسپس در نقش یک رسانه ی جمعی دست به انتقال مفاهیم و انتقاد از شرایط سیاسی – اجتماعی و فرهنگی زنده اند . ترانه نمایش های پیش پرده خوانی در تئاتر ایران در ادامه ی سیر منطقی و تداوم و فرهنگ عامیانه با ترکیب نمایش نویس ایرانی شکل گرفته است . پیش پرده ها در گستره ی نمایش ایرانی ی خود به منزله ی نوعی فرافکنی ی روانی ی جامعه به حساب می آمده است .عموم تئاترهای خیابان لاله زار تهران محل اجرای پیش پرده خوانی شدند و عموما قبل از نمایش اصلی تئاتر ، این پیش پرده ها اجرا می شدند و جاذبه های این ترانه ها موجب رونق تئاتر شده و به جذب مشتریان آنها کمک اصلی را می نمود و عموم پیش پرده خوانها نیز از این طریق به شهرت سریع و بعضا درآمد قابل توجهی رسیدند.