کتاب تذکره ی مذکر احباب ،تألیف سیّدحسن خواجه نقیب الاشراف بُخاری ،متخلص به نثاری ،از جمله آثار ادبی مهمی است که متأسفانه در طی اعصار و قرون مورد غفلت قرار گرفته است وبه دلایل مختلف کمتر مورد توجه پژوهشگران و ادیبان قرار گرفته است.در این پایان نامه تلاش کرده ایم که با تحلیل این کتاب زندگی و شخصیت نثاری ،اوضاع و احوال وی،شرایط اجتماعی ،سیاسی وادبی دوران اورامورد بررسی قراردهیم ، همچنین تذکره ی مذکر احباب را از لحاظ شکل و ساختار،قالب های شعری رایج در این عصر،درون مایه،تفاوت ها و تشابه های آن را با دیگر تذکره های پیش و پس ازآن از زاویه نگاه یک تاریخ ادبیات نگار موردبررسی قرار داده ایم و کوشش نموده ایم ، این تذکره به عنوان یکی ازمهمترین منابع تاریخ ادبیات شناسی قرن (10ق.16م).مورد استفاده ی پژوهشگران قرارگیرد. واژگان کلیدی: تذکره ، مذکر احباب ، خواجه حسن نثاری ، ادبیات فارسی ،آسیای میانه