نام پژوهشگر: عزت ا... رییسی اردکانی

روش های هیدروژئولوژیکی جلوگیری از شور شدن آبخوان های دشت جناح-کمشک
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه شیراز 1390
  فوزیه سدهی   عزت ا... رییسی اردکانی

دشت جناح - کمشک در حوضه آبریز رودخانه مهران و در محدوده مطالعات جناح - بستک واقع است. رودخانه فصلی مهران از غرب وارد این دشت شده و بعد از ریختن رودخانه بستک به این رودخانه از غرب دشت خارج می شود.در این منطقه سه گنبد نمکی رخنمون دارد، گنبد نمکی کمشک در غرب دشت، گنبد نمکی جناح (داربست) در جنوب دشت و گنبد نمکی گزه در شمال دشت قرار دارد. به منظور بررسی اثر گنبدهای نمکی بر آبخوان های مجاور و رودخانه مهران نمونه برداری از منابع آب منطقه شامل چاه، چشمه و رودخانه در دو مرحله در فصول تر (بهمن 89) و خشک (آبان 90) صورت گرفت. نتایج مطالعات هیدروشیمیایی و ایزوتوپی نشان می دهد که شوری نمونه های غرب دشت حاصل حضور سازند گچساران و چشمه آبگرم در این بخش می باشد. در میانه دشت یک پلایا تشکیل شده که در نتیجه سیلابی شدن رودخانه مهران و تبخیر از آن می باشد. شوری این بخش از رودخانه تحت تاثیر این پلایا و نیز دو گنبد نمکی گزه در شمال و گنبد نمکی داربست در جنوب دشت می باشد. در بخش شرقی دشت، شوری نمونه ها و رودخانه تحت تاثیر گنبد نمکی گزه قرار گرفته است. همچنین در این بخش آب رودخانه مهران به آبرفت نفوذ می کند که منجر به شور شدن تعدادی از چاه های بخش جناح گردیده است. درنهایت راهکارهای اجمالی برای جلوگیری از این شوری شامل احداث سد بر روی رودخانه مهران قبل از وارد شدن به دشت، ایجاد کانال برای انتقال آب چشمه آبگرم به رودخانه مهران که در این مورد بایستی بهره برداری از چاه های نزدیک رودخانه تحت کنترل قرار گیرد و ایجاد حوضچه های تبخیر برای چشمه های شورابه می باشد.