نام پژوهشگر: حسن کوه نزاد

بررسی خصوصیات لجن مخازن فراورده های نفتی به منظور ارائه روش های تصفیه
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه صنعتی اصفهان - دانشکده منابع طبیعی 1389
  سحر کشتکاری   محمد سراجی

سالیانه مقادیر زیادی لجن در مخازن ذخیره سازی فراورده های نفتی تولید می گردد. این لجن در نتیجه جذب ترکیبات روغنی بر روی ذرات جامد و ته نشینی آن تشکیل می شود. در حال حاضر در کشور مدیریت جامعی در ارتباط با این لجن ها وجود ندارد و تنها در برخی موارد به حذف آب و نهایتاً دفن لجن باقیمانده بسنده می گردد. از آنجایی که این لجن حاوی مقادیر بالایی از ترکیبات آلی سمی و فلزات سنگین است به عنوان منبعی از آلاینده ها محسوب می شود و رهاسازی آن در محیط بدون اعمال روش های تصفیه آثار سویی به همراه دارد. در پروژه حاضر نمونه هایی از لجن مخزن بنزین تهیه و مورد آنالیز قرار گرفت. بدین ترتیب خصوصیات فیزیکی و شیمیایی نمونه تعیین و میزان آلایندگی آن تعیین گردید. پارامترهای مورد بررسی در آنالیز نمونه عبارتند از ph، کدورت، کل جامدات محلول (tds)، کل جامدات (ts)، اکسیژن خواهی شیمیایی (cod)، اکسیژن خواهی زیست- شیمیایی پنج روزه (bod5)، روغن وچربی، فسفات، نیترات، سولفات، شاخص فنول، آهن، روی، نیکل، سرب، کرم، کلسیم و کلر. نتایج آنالز نمونه نشان می دهد که میزان کدورت ntu1126 ، میزان tds 684، میزان ts 1478، میزان cod 1745، bod5 862 ، روغن وچربی 1352 ، فسفات 8 ، نیترات 28 ، سولفات 38 ، شاخص فنول 8/1 ، آهن 84 ، روی 23 ، نیکل 3 ، سرب 27 ، کرم 2/1 ، کلسیم 89 و کلر mg/l 586 می باشد. تمامی این مقادیر به جز میزان کرم بالاتر از حدود استانداردهای سازمان منابع نفتی و سازمان محیط زیست ایران می باشد. بنابراین لجن مخزن بنزین پتانسیل آلودگی بالایی دارد. به منظور کاهش کدورت نمونه از روش انعقاد و لخته سازی (تصفیه شیمیایی) استفاده گردید. در روش انعقاد و لخته سازی از منعقد کننده های آلوم و کلرید آهن استفاده گردید. میزان حذف کدورت با استفاده از منعقد کننده آلوم423 ntu و 513 ntu است. بنابراین میزان حذف کدورت آلوم بیشتر از کلرید آهن است. به منظور حذف ترکیبات آلی نمونه از روش لجن فعال (تصفیه زیستی) استفاده گردید. با استفاده از روش های تصفیه شیمیایی و زیستی، %98 از کدورت، % 97 از ts، %98 از cod، %98 از bod، %99 از o&g، %25 از نیترات و %37 از فسفات را حذف نماید. تمامی این پارامترها در محدوده استانداردها میباشند؛ پس این سیستمها در کاهش این آلاینده ها موجود در لجن مخزن بنزین بسیار کارا هستند. همچنین روش های تصفیه مورد استفاده توانسته اند میزان شاخص فنول را در حدقابل قبول استاندارد حذف کند علاوه بر آن روش های تصفیه مورد استفاده می توانند فلزات را کاهش دهند با این وجود تنها میزان نیکل و کلسیم در محدوده استانداردها قرار گرفته اند. بدین منظور نیاز است برای حذف بیشتر سایر فلزات از روش های تصفیه تکمیلی استفاده نمود. در کل می توان گفت روش های تصفیه مورد استفاده در این پروژه در حذف بار آلودگی نمونه لجن بنزین موثر عمل نموده اند و می توان این روش ها را در مقیاس بزرگتر برای تصفیه لجن های نفتی به کار برد