نگرش شوونیستی به زبان، نگرشی است که بر اساس آن، زبان یک گروه یا قوم به عنوان زبان برتر تلّقی می شود؛ این مقوله، اساساً دیدگاهی یکسویه نگر و نگرشی مطلق گرا می باشد. در این پژوهش برآنیم تا از یک سو، عوامل مختلف و متغیّرهای گوناگونی را که در خصوص پیدایش شوونیسم زبانی نقش دارند از جمله: سن پاسخگویان، سطح تحصیلات افراد، طبقه اجتماعی آنها و جنسیّت را مورد ارزیابی عملی و بررسی آماری قرار دهیم؛ از سوی دیگر، پاره ای از مشکلات متعدّدی را که بر سر راه آموزش کارآمد و فعّال زبان فارسی در شهر تبریز وجود دارد را به تصویر بکشیم. در تحقیق حاضر، جمع آوری اطلاعات از طریق پرسشنامه صورت گرفته است، پرسشنامه با 27 سوال پاسخ بسته تهیه گردیده است؛ هدف از تدوین این پرسشنامه، کنکاش و مطالعه عوامل تأثیرگذار و غالب در پیدایش و اتّخاذ رویکرد شوونیستی برخی آذری زبان های تبریز نسبت به زبان فارسی میباشد که با توجه به پیشینه و فرضیه های تحقیق تهیه و ارائه شده است. این پژوهش به لحاظ روش تحقیق، در زمره تحقیقات تحلیل محتوا و آنهم از نوع پژوهش آزمایشی- میدانی می گنجد. داده های جمع آوری شده از طریق توزیع پرسشنامه بین آزمودنی ها و با توجّه به پرسش تحقیق در گروههای مختلفی دسته بندی گردیده و با استفاده از آمار توصیفی، فراوانی و درصد هر گروه، تعیین گردیده است؛ در ادامه، با استفاده از قوانین آمار استنباطی و با بهره گیری از نرم افزارهای excel ، word و همچنین نرم افزار تحلیل داده های آماری spss، اقدام به تحلیل داده ها و رسم نمودار مربوط به هر گروه شده است؛ در گروه بندی داده ها، به لحاظ مضمون و محتوا، سعی بر این بوده است که کلّی ترین گروه مضامین و محتوا برگزیده شود؛ این گروهها عبارتند از: نگرش شوونیستی نسبت به زبان، نقش رسانه های گروهی، جنسیت، زبان مادری، سنّ، تحصیلات، قومیّت، طبقه اجتماعی، یادگیری بزرگسالان، یادگیری کودکان، زبان مشترک، همزیستی زبانی، آثار دانشمندان و ادیبان ترک زبان، تدریس زبان فارسی به دانش آموزان ترک زبان وغیره. در پایان با ارائه راهکارهای موثّر و با تکیه بر پاسخ های جامعه آماری به نتیجه گیری پیرامون شوونیسم زبانی و همچنین آموزش زبان فارسی در تبریز پرداخته ایم.

استعاره موضوعی مورد توجه حوزه های گوناگون از جمله فلسفه، علوم بلاغی و اخیرا زبان شناسی بوده است . تحقیق حاضر سعی دارد به مطالعه استعاره و بسامد وقوع آن درعبارات خطاب در دو رده سنی، زنان و مردان جوان (15-35 سال) و میانسال (35-60 سال) در دوناحیه شرق و شمال منطقه2 و منطقه4 کرج بپر دازد که در سه طبقه اجتماعی زیرقرارگرفته اند: طبقه اول را افراد بی سواد وکم درآمد، طبقه دوم را افرادکم سواد با درآمد متوسط و طبقه سوم را افراد باسواد و پردرآمد تشکیل می دهند. حجم نمونه هم شامل 100نفرمی باشد. بر همین اساس در جهت بررسی فرضیه تحقیق و پاسخ به سئوالات مربوط، نگارنده به جمع آوری عبارات خطاب استعاری و غیراستعاری در گفتار روزمره ازطریق پرسشنامه پرداخته است. همچنین سوالات تحقیق به صورت زیر مطرح می-شوند: اول اینکه؛رابطه بین سنین مختلف در بیان استعاره های خطابی چگونه است؟ دوم اینکه؛ تاثیرگذاری عوامل فرهنگی و فاکتورهای اجتماعی دربیان استعاره های متفاوت با توجه به بیان سن، جنسیت، نگرش افراد، در روابط گوینده و شنونده چگونه به بیان استعاره در خطاب کمک می کند؟ سوم اینکه ؛روابط بین فضاهای ذهنی واستعاره-های مفهومی چگونه به درک استعاره در خطاب کمک می کند؟چهارم اینکه؛ کدام یک از استعاره های اولیه در درک عبارات خطاب نقش دارند؟ پنجم اینکه؛چه میزان از عبارات خطاب در زبان فارسی ماهیت استعاری دارند؟ در ضمن، روش تحقیق هم به صورت میدانی وگردآوری داده ها به صورت تحلیل کمی است. بخشی از تحقیق هم از طریق مشاهده محقق در بیان عبارات خطاب که ماهیت استعاری دارند بدست می آید. در بخشی از گردآوری اطلاعات هم که مربوط به مبانی نظری و پیشینه ی تحقیق است از روش کتابخانه ای استفاده می شود . در ادامه پس از گردآوری عبارات خطاب استعاری و غیراستعاری، میزان وقوع هر یک از خطاب ها با ذکر فراوانی هر یک با توجه به رده های سنی ذکر شده بررسی شد. سپس در چهارچوب نظریه معاصر استعاره مفهومی لیکاف(1992) واستعاره های ساختاررویداد متناظرهایی برای عبارات خظاب استعاری در دو رده سنی ذکر شده به صورت نگاشت درآمد. در تقسیم بندی استعاره ها بر اساس استعاره های مفهومی لیکاف در یافته های این پژوهش مشخص گردید که بیشترین(15/52%) وکمترین(53/5%) میزان بسامد وقوع استعاره های خطابی به ترتیب مربوط به استعاره- های هستی شناختی و استعاره های جهتی است . همچنین معلوم شد که بیشترین درصد میزان بسامد وقوع انواع عبارات خطاب استعاری در رده های سنی ذکر شده مربوط به زنان جوان(17/39%) و کمترین میزان بسامد وقوع عبارات خطاب استعاری(31/13%) مربوط به زنان میانسال است . در نهایت مشخص شد که میزان وقوع انواع خطابهای استعاری(57%) از خطابهای غیراستعاری(43%) در بین زنان و مردان جوان و میانسال بیشتر است ؛ یعنی بیش از نیمی ازواژه های استفاده شده در خطاب ماهیت استعاری دارند.

پژوهش حاضر می کوشد تا با استفاده از مدلی که مهان درکتاب خود تحت عنوان "ساختارهای اجتماعی در کلاس درس" به کار گرفته است نقش گفتمان را در ایجاد توازن، بین کنترل معلم بر روی محتوای درس و مشارکت دانش-آموزان در تعاملات آموزشی، مورد بررسی قرار دهد. داده های این پژوهش از طریق نمونه گیری تصادفی خوشه ای در چهار کلاس30 نفری در پایه دوم و سوم متوسطه ضبط ویدیویی گردیده و سپس، نتایج به شیوه توصیفی تحلیلی مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته است. نتایج این تحلیل گفتمانی نشان می دهد که در طی 35 سال اخیر نقش گفتمان تغییر یافته است بدان معنا که در گذشته، معلمان، دانش آموزان دلخواه خود را به شرکت در تعاملات کلاسی فرا می خواندند، درحالی که امروزه، دانش آموزانی را فرا می خوانند که پیشنهاد مشارکت در تعاملات کلاسی را با بالا بردن دست نشان می دهند. در نتیجه، امروزه حق صحبت در کلاس بین معلم و دانش آموز به اشتراک گذاشته می شود. اگرچه معلمان با پرسیدن سوال، دانش آموزان را تشویق به مشارکت در کلاس می کنند، اما نتایج این پژوهش نشان می دهد که دانش-آموزان نیز کنترل معلم را پذیرفته و اعمال آن را تسهیل می کنند زیرا در ارایه پاسخ به سوالات معلم، هنگامی که به درست بودن پاسخ خود شک دارند، از علایم تردید و یا آهنگ خیزان در جملات و گفته های خود استفاده می کنند و بدین گونه پاسخ خود را در معرض ارزیابی معلم قرار می دهند. در تعاملات آغاز شده توسط دانش اموز ، نتایج این پژوهش نشان می دهد که اگر دانش آموز جملات و پیشنهادات خود را بیرون از مباحث تحت کنترل معلم ارایه دهد، معلم در بیش از70% موارد این گونه جملات را نادیده می گیرد، زیرا چنین جملاتی به نوعی قوانین کلاسی را نقض می کند. از سوی دیگر، اگر این جملات در جهت درخواست اطلاعات بیشتر و شفاف سازی مطالب ارایه شده در کلاس ارایه گردد، معلم بیش از90% آن ها را مورد پذیرش قرار می دهد و همچنین در مواردی که این جملات به تصحیح خطاها و اشتباهات موجود درکلاس بپردازند نیزحدود 90% از آن ها مورد پذیرش قرار گرفته و در هیچکدام از این موارد، معلم اشاره ای به نقض قوانین کلاسی نمی کند.