چکیده: هدف پژوهش حاضر بررسی رابطه بین سبک های تربیتی والدین با سازگاری اجتماعی و حل مساله در بین دانش آموزان دبیرستانی شهر تبریز بود. بدین منظور 324 دانش آموز به شیوه نمونه گیری خوشه ای چند مرحله ای انتخاب شدند. جامعه آماری پژوهش حاضر عبارت بود از تمامی دانش آموزان پسر و دختر مقطع دبیرستان که در مدارس دولتی شهر تبریز در سال تحصیلی 90-89 مشغول به تحصیل بودند. آزمودنی ها به پرسشنامه های شیوه های فرزند پروری بامریند، پرسشنامه شخصیت سنج کالیفرنیا (ctp) و مقیاس سبک حل مسأله پاسخ دادند. برای تحلیل داده-های پژوهش از روش های آمار توصیفی شامل میانگین، انحراف معیار و آمار استنباطی شامل آزمون معناداری همبستگی، رگرسیون چندگانه و آزمون تحلیل واریانس چند متغیره (manova) استفاده شد. یافته ها نشان دادند که بین سبک تربیتی اقتدار منطقی با تمامی خرده مقیاس ها و نیز نمره کل سازگاری اجتماعی رابطه مثبت معنادار (01/0>p) وجود دارد. بین سبک تربیتی مستبد با هیچ یک از مولفه های سازگاری اجتماعی رابطه معنادار وجود ندارد و در نهایت بین سبک تربیتی سهل گیر با مولفه های قالب های اجتماعی، مهارت های اجتماعی، تمایل ضد اجتماعی و نمره کل سازگاری اجتماعی رابطه منفی معنادار وجود دارد. سبک های تربیتی مقتدر و سهل گیر 38 درصد از واریانس سازگاری اجتماعی را توانستند تبیین کنند. بین سبک تربیتی اقتدار منطقی با تمامی خرده مقیاس ها و نیز نمره کل حل مسئله سازنده، رابطه مثبت معنادار (01/0>p) وجود داشت. از دیگر سو بین این سبک تربیتی با تمامی خرده مقیاس ها و نیز نمره کل حل مسئله غیر سازنده، رابطه منفی معنادار (01/0>p) وجود داشت. بین سبک تربیتی مستبد با هیچ یک ابعاد حل مسئه سازنده و یا غیر سازنده رابطه معنادار وجود نداشت و بین سبک تربیتی سهل گیر با خرده مقیاس اجتنابی و نیز نمره کل حل مسئله غیر سازنده، رابطه مثبت معنادار وجود داشت. سبک تربیتی مقتدر 26 درصد از واریانس حل مسئله سازنده و 28 درصد از واریانس حل مسئله غیر سازنده را تبیین می کند.

پژوهش حاضر به منظور بررسی اثربخشی آموزش روانی گروهی خانواده ها بر پیروی از دستورات دارویی،سلامت روانی و استرس ادراک شده مراقبین بیماران مبتلا به اختلال دو قطبی انجام شده است.طرح این پژوهش آزمایشی از نوع پیش آزمون- پس آزمون با گروه کنترل است. جامعه پژوهشی در این تحقیق را مراقبین کلیه بیماران بستری در بیمارستان قدس شهر سنندج در سال 1393 با تشخیص اختلال دو قطبی تشکیل داده اند. نمونه گیری با استفاده از روش نمونه گیری در دسترس بوده که در مجموع 40 نفر از بیمارانی که تشخیص دوقطبی و حاضر به همکاری باشند انتخاب و بر حسب تشخیص درج در پرونده و نیز مصاحبه ی بالینی و مصاحبه کلینکی نیمه ساختار یافته ی اسکید به طور تصادفی در دو گروه کنترل و آزمایش جایگزین شدند (هر گروه 20 نفر). سپس پرسشنامه های سلامت روانی گلدبرگ و استرس ادراک شده ی کوهن توسط مراقبین بیماران تکمیل گردید. همچنین بیماران در دو گروه کنترل و آزمایش از حیث پیروی از دستورات دارویی توسط فرم سافرن که توسط مراقب تکمیل شد، ارزیابی شدند. گروه آزمایش به مدت 8 جلسه تحت روش آموزش روانی خانواده قرار گرفت. پس از اتمام دوره درمانی هر دو گروه مجدد ا ً مورد آزمون فوق قرار گرفتند. نتایج، به کمک نرم افزار spssنسخه 21 تجزیه و تحلیل شد. روش آماری شامل آمار توصیفی (شامل میانگین، انحراف معیار، حداقل و حداکثر نمره ها) و آمار استنباطی (آزمون تحلیل کوواریانس) بود.نتایج حاصل از تحلیل کوواریانس نشان داد که بین نمرات پس آزمون سلامت روان و استرس ادراک شده دو گروه آزمایشی و کنترل تفاوت معناداری وجود دارد(05/0p<). همچنین بین نمرات پس آزمون پیروی از دستورات دارویی بین دو گروه تفاوت معنادار وجود دارد. (05/0p<).نتایج نشان داد که آموزش روانی خانواده می تواند به عنوان درمان موثری در افزایش سلامت روان و نیز پیروی از دستورات دارویی به کار برده شود. همچنین این درمان در کاهش استرس ادراک شده سودمند است.