نام پژوهشگر: عباسعلی حسین خانزاه

اثربخشی آموزش هوش هیجانی بر کیفیت دوستی و راهبردهای مقابله با تنیدگی در افراد با آسیب بینایی
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه گیلان - دانشکده علوم انسانی 1390
  زهره حبیبی   مهناز خسروجاوید

هدف: پژوهش حاضر به منظور بررسی اثربخشی آموزش هوش هیجانی بر کیفیت دوستی و راهبردهای مقابله با تنیدگی در افراد با آسیب بینایی انجام شد. روش: این پژوهش براساس شیوه تمام آزمایشی با طرح پیش آزمون - پس آزمون با گروه کنترل اجرا شد. جامعه آماری مورد نظر را همه ی افراد با آسیب بینایی 17 تا 30 سال عضو انجمن خدمات فرهنگی و رفاهی معلولین بینایی گیلان در شهر رشت در سال 1389 تشکیل می داد که تعداد آنها 70 نفر بود. از میان افراد جامعه 30 نفر به روش نمونه گیری تصادفی انتخاب و سپس به صورت تصادفی به دو گروه آزمایش و کنترل تقسیم شدند. داده ها با استفاده از مقیاس دوستی – عدم دوستی ساکرال (ریسمن و بیلینگهام، 1989) و پرسشنامه مقابله با موقعیت های تنیدگی زا (اندلر و پارکر،1990) جمع آوری شد. گروه آزمایش در هشت جلسه ی آموزش هوش هیجانی بر اساس الگوی بار – ان (2000) به مدت هشت هفته شرکت کردند. یافته ها: روش تحلیل کوواریانس تک متغیری و تحلیل کوواریانس چند متغیری نشان داد که آموزش هوش هیجانی بر کیفیت دوستی (30/0(p< و خرده مقیاس های آن، خود پنداره (020/0p<)، دسترسی پذیری (88/0p<)، پاداش دهی (58/0(p< و بیگانگی (94/0p<) موثر نبود. این برنامه آموزشی راهبرد مقابله ای اجتناب مدار (0001/0(p< و خرده مقیاس های آن، توجه برگردانی (003/0(p<= و سرگرمی اجتماعی (0001/0(p<، را به طور معناداری کاهش داد، اما بر راهبردهای مقابله ای تکلیف-مدار (036/0(p< و هیجان مدار (26/0 (p<تاثیر معناداری نداشت. نتیجه گیری: می توان نتیجه گرفت که احتمالاً علاوه بر هوش هیجانی، عوامل دیگری مانند صفات شخصیتی، سبک های دلبستگی، نگرش فرد به روابط دوستانه و آسیب بینایی بر کیفیت دوستی نقش دارد. شرکت افراد با آسیب بینایی در جلسات آموزش هوش هیجانی بر کاهش راهبردهای مقابله ای غیرانطباقی موثر است.