با وجود افزایش ترافیک در عموم فرودگاه های جهان، کارهای اندکی برای بهبود کنترل زمینی وسایل نقلیه و هواپیماها، افزایش کارایی و کاهش ازدحام ناشی از تعداد زیاد وسایل نقلیه خدماتی بویژه در بستر اطلاعات مکانی انجام شده است. با وجود توانایی های gis، مدیران فرودگاه ها بکارگیری آن در توسعه و مدیریت فرودگاه را دستور کار خود قرار داده اند. بدین ترتیب گرایش نوینی در gis با عنوان airport gis و با کوته نوشت agis ایجاد شده تا کاربردهای gis در فرودگاه ها به گونه ای گسترده تر و با استفاده از تحلیل های مکانی مطرح شود. هدف اصلی تحقیق حاضر گسترش تحلیل های مکانی برای رفع نیازمندیهای خدمات فرودگاهی می باشد. در چنین چارچوبی مهمترین نوآوری این تحقیق، تحلیل داده ها مکانی زمانی به صورت غیرآنی و ارایه راه حل هایی با هدف بهینه سازی تخصیص خودروهای سرویس رسان و با شرط کاهش تأخیر در ساعت پرواز می باشد. همچنین مکانیابی پویا برای جایگاه های استقرار طولانی مدت تجهیزات سرویس رسان انجام شده است. مکانیابی جایگاه های استقرار تجهیزات و تخصیص بهینه آنها، با پردازش روی زمان مورد نیاز هواپیما برای پوش و تاو شدن و زمان مورد نیاز برای طی کردن فاصله توسط سرویس رسان تا هواپیما انجام می شود. در طرح پیشنهادی عملیات سرویس رسانی با در نظر گرفتن دو حالت بهینه می شود: حالت اول اینکه سرویس رسان پس از ارایه سرویس به جایگاه دائم خود بازگردد و در حالت دوم سرویس رسان در جایگاه موقت توقف کند. مکانیابی جایگاه بهینه در قالب یک مسئله میانه و یک مسئله پوشش مدلسازی شده است. نتایج عددی نشانگر کارایی روش بکار گرفته شده در هر دو حالت می باشد. فرودگاه بین المللی امام خمینی به عنوان مطالعه موردی در نظر گرفته شده و روش پیشنهادی در قالب پیکربندی این فرودگاه پیاده سازی شده است. در نهایت روش پیشنهادی در قالب یک سیستم همراه تخصیص آنی خودروهای سرویس رسان پیاده سازی شده است.

با وجود تأکید بر به اشتراک گذاری ظرفیت سواری ها در سال های اخیر و اتکا به انواع سیاست های بازدارنده ی سواری به صورت تک سرنشین، سیستم های سواری اشتراکی در عمل به مقبولیت چندانی بین عموم مردم دست نیافته اند. یکی از راهکارهایی که در جهت گسترش بیشتر سواری اشتراکی پیشنهاد شده است، بسط مفهوم آن با پوشش نوع جدیدی از درخواست ها به نام "درخواست های غیرمترقبه" بوده است. این امر موجب پیدایش نوع جدیدی از سیستم های سواری اشتراکی با نام "سواری اشتراکی پویا" گردید. در میان موضوعات تحقیقی مختلف موجود در سواری اشتراکی پویا، هدف از این پایان نامه ارائه الگوریتم های بهینه سازی به منظور تطبیق متقاضیان با یک دیگر در این گونه سیستم ها است. متأسفانه مشاهده می شود عموماً تلقی صحیحی از سواری اشتراکی پویا وجود نداشته، و الگوریتم های ارائه شده در تحقیقات پیشین بر پایه مدل هایی ناسازگار با سیستم های سواری اشتراکی پویا صورت پذیرفته اند. از این رو در این تحقیق ابتدا مدلی ریاضی از یک سیستم سواری اشتراکی پویا در حالت تطبیق یک راننده به چند مسافر ارئه داده، و سپس الگوریتم پیشنهادی را با بهره گیری از بهینه سازی کلونی مورچگان و بر پایه مدل ریاضی پیشنهادی طراحی کردیم. هم چنین مدل پیشنهادی خود را با افزودن شرط پیاده روی مسافران حول نقطه مبدأ بسط دادیم. افزودن این شرط در راستای برآورده ساختن ترجیح های خصوصی مسافران می تواند مفید واقع گردد. از آن جا که در سواری اشتراکی پویا به عنوان نوعی از سواری اشتراکی سازمان یافته مبتنی بر آژانس های تطبیق ضمانت و قطعیتی در تطبیق تمامی متقاضیان با یک دیگر وجود ندارد، در مدل پیشنهادی امکان سفر مستقل مسافرین و راننده ها را در صورت عدم تطبیق لحاظ کرده و در تابع هدف نیز اعمال نمودیم. هم چنین در ساختار پیشنهادی، زمان شروع حرکت راننده ها و سوار کردن مسافران در صورت تطبیق، در قالب یک پنجره زمانی محاسبه می شود، که تا حد زیادی سطح اتکا به تطبیق های پیشنهادی را در مرحله اجرا بالا خواهد برد. در نهایت ارزیابی نتایج حاصل از پیاده سازی الگوریتم نشان می دهد که الگوریتم ارائه شده قادر به حل مسأله با دقت بیش از 90% می باشد.