نام پژوهشگر: مارک هامفری

بررسی شیوه های کوئوردیناسیون لیگاندهای چنددندانه ای انعطاف پذیر و سنتز پشته هالیدهای مس (i)سنتر و بررسی نمونه هایی از نانو سویچ های چندحالته ی روتنیوم (ii) استیلید شامل بخش دی تایوفن اتن (dte)
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه صنعتی اصفهان - دانشکده شیمی 1390
  مهبد مرشدی   مهدی امیرنصر

این رساله در دو بخش تهیه شده است. در بخش اول ابتدا با استفاده از ماده اولیه ی بیس1و2-(2-آمینو فنیل تیو)اتان (dapte) لیگاند های ca2dapte (2) , py2dapte (7) , thio2dapte (13) and (4-no2-ph)2dapte (15) سنتز شدند و با استفاده از این لیگاند ها و کمپلکس های مربوطه کانفورماسیون ها و مدهای کئوردیناسیون مختلف dapte شناسایی شدند. ca2dapte: [cu(ca2dapte]clo4 (3), [(cu(pph3)i)2(ca2dapte)] (4), [(cu(pph3)br)2(ca2dapte)] (5), [cu(ncs)(ca2dapte] (6). py2dapte: [cu(py2dapte)](pf6)2 (8), [ni(py2dapte)](pf6)2 (9), [co(py2dapte)](pf6)2 (10), [fe(py2dapte)](pf6)2 (11), [(cui)2(py2dapte)] (12.) thio2dapte: [cu2(µ-i)2(µ-(thio)2dapte)]n (14) (4-no2-ph)2dapte: [cu2(µ-i)2(µ-(4-no2-ph)2dapte)]n (15) ساختار کمپلکس ها بوسیله تکنیک پراش پرتوی x شناسایی گردیدند. در تمامی این کمپلکس ها مس(i) به صورت چهار کئوردینه ظاهر می شود و تنوع آرایشی چندانی نشان نمی هد. در عوض لیگاند های سنتز شده به علت انعطاف پذیری زیاد، بوجود آورنده ی ساختارهای متنوعی در شرایط مختلف می باشند. لیگاند ca2dapte در کمپلکس 3 به صورت چهار دندانه در کمپلکس های 4 و 5 به صورت لیگاند دو سر دو دندانه و در کمپلکس 6 به صورت سه دندانه عمل می نماید. لیگاند py2dapte نشان داد که توان کئوردینه شدن از همه ی اتم های غیر هیدروکربنی خود را داراست و بدلیل انعطاف پذیری زیاد با فلزهای cu(ii), ni(ii), co(ii), fe(ii) به عنوان لیگاند شش دندانه عمل کرده تا کمپلکس های 11-8 تشکیل شوند. داده های ساختاری، طیف سنجی و الکتروشیمی این کمپلکس ها بررسی گردید. همچنین لیگاند py2dapte نشان داد که در شرایطی که فلز هایی با قابلیت پذیرش لیگاند کمتر استفاده شوند می تواند به عنوان لیگاند دو سر سه دندانه (کمپلکس 12) عمل تماید. با استفاده از دانش های بدست آمده لیگاند های 13 و 15 سنتز گردیدند که واکنش آنها با cui منجر به تشکیل کمپلکس های 14 و 16 گردید. این کمپلکس ها از نوع پلیمرهای کئوردیناسیون بوده و به صورت زنجیر های تک بعدی دیده می شوند. ماده ی اولیه بیس1و4-(2-آمینو فنیل تیو)زایلن (daptx) به هدف صلب تر نمودن لیگاند آلی تهیه شد و لیگاندهای مختلف باز شیف به منظور تهیه پلیمر های کئوردیناسیون از همین نوع سنتز گردیدند: ca2daptx (18) , thio2daptx (22), py2daptx (24) با استفاده از این لیگاند ها کمپلکس های مختلف زیر سنتز گردیدند: [cu2(µ-br)2(µ-(ca)2daptx)]n (19) and (20) [cu2(µ-cl)2(µ-(ca)2daptx)]n (21) [cu2(µ-i)2(µ-(thio)2daptx)]n (23) [(cubr)2(µ-(py)2daptx)] (25) [(cucl)2(µ-(py)2daptx)] (26) لیگاندهای بوجود آمده همگی به صورت دو سر چند دندانه و پل عمل نموده اند. کمپلکس های 19-23 همگی پلیمری هستند و به صورت زنجیر تک بعدی از پشته های صفر بعدی مس(i) رشد نموده اند. ساختار کمپلکس 25 نشان داد که با وجود پل شدن لیگند py2daptx بین دو هسته ی مس(ii) این کمپلکس پلیمری نبوده و از دو هسته ی cubr2 تشکیل شده است. در بخش دوم این رساله نتایج حاصل از تلاش برای افزایش تعداد حالت های ارایه شده برای سویچ های چند مرحله ای گزارش گردیده است. در مرحله ی اول کمپلکس های مختلفی حاوی لیگاند پریدینی سنتز شدند و قابلیت های سویچ شدن آن ها بررسی گردید: [cpru(pph3)2(c"?" c-c6h4-c"?" c-4-c5h4n)] (39), [trans-ru(dppm)2(c"?" c-c6h4-c"?" c-4-c5h4n)cl] (40), [trans-ru(dppe)2(c"?" c-c6h4-c"?" c-4-c5h4n)cl] (41), [trans-ru(dppe)2(c"?" c-c6h4-c"?" c-4-c5h4n)(c"?" c-c6h5)] (43), [trans-ru(dppe)2(c"?" c-c6h4-c"?" c-4-c5h4n)(c?c-c6h4-no2)] (45) سپس با استفاده از نتایج بدست آمده تلاش به منظور سنتز لیگاندهای سویچ شونده ی نوری جدید و کمپلکس های آن ها انجام گرفت. [[1,2-[trans-ru(dppe)2(c?c-c6h4-c?c-4-c5h4n)(c?c-c6h4-c?c-c4shme)]2c5f6] (47) [1,2-[trans-(dppe)2clru-c?c-2-no2-c6h3-c?c-c4shme]2c5f6] (48) {1,2-{trans-clru(dppe)2(c?c-3-no2-c6h3-c?c-c6h4-c?c-c4shme)}2c5f6] (49) {1,2-{trans-clru(dppe)2c?c-c6h4-c?c-4-c5h4n)(c?c-2-no2-c6h3-c?c-c6h4-c?c-c4shme)}2c5f6] (50) [1-{1-me-3-h-4-(pri3sic?c-c4s}-2-{trans-clru(dppe)2(c?c-2-no2-c6h3-c?c-c6h4-c?c-c4shme)}c5f6] (51) [1-{1-me-3-h-4-(pri3sic?c-c4s}-2-{trans-ru(dppe)2(c?c c6h4 c?c 4 c5h4n)(c?c-2-no2-c6h3-c?c-c6h4-c?c-c4shme)}c5f6] (52) کمپلکس ها بوسیله ی تکنیک های مختلف شناسایی و قابلیت های سویچ شدن این کمپلکس ها به تفصیل بررسی شدند.