نام پژوهشگر: مهدی حسینی

نقش چادر و خیمه گاه در هنر نگارگری ایران
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه الزهراء - دانشکده هنر 1388
  زینب بیرانوند   مهدی حسینی

چادرنشینی شیوه ای از زندگی افرادی با اجتماعاتی خاص به نام کوچ نشین است که با جابجایی از مکانی به مکان دیگر به زندگی خود ادامه می دهند ؛ در این میان مسکن که ارتباط انسان با محیط را ممکن می سازد همواره از اهمیت خاصی نزد کوچ نشینان برخوردار بوده است. مسکن این افراد، چادر یا خیمه نامیده می شود که به عنوان سرپناهی موقتی، قابل حمل ونقل و کاملاً کاربردی با قابلیت های متنوع دیگر از قدیم الایام تاکنون مورد استفاده بوده و هست. با توجه به اینکه این عنصر به شیوه های گوناگون در نگاره های ایرانی تصویرپردازی شده یقیناً نشان دهنده اهمیت آن بوده است. این رساله بر اساس فرضیاتی از جمله : وجود تنوع طرح و رنگ در چادرهای مصور، کاربردی یا تزئینی بودن انواع چادر در نگاره ها با توجه به نوع تصویرپردازی هر یک از این نمونه ها در ارتباط با سایر عناصر تصویری و نیز سیر تحول چادرها از نظر طرح و رنگ در نگاره ها ؛ به بررسی این موضوع پرداخته است.با توجه به مطالعات و بررسی های انجام شده ، در این رساله انواع چادر از نظر طرح و رنگ، معرفی و نیز به جنبه های کاربردی یا تزئینی بودن آن ها اشاره شده است و در نهایت مشخص گردیده که تصویرگری این مساکن قابل حمل و نقل در نگاره های ایرانی ، دارای سیر تحول مشخصی در شکل ویا سایر عناصر تزئینی آن ها می باشد .

نقد و بررسی نظریات دو شیعه شناس انگلیسی زبان قرن بیستم پیرامون مهدویت (بانگاهی ویژه به دیدگاه های برنارد لویس و مارشال گودوین سیمز هاجسن)
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه پیام نور - دانشگاه پیام نور استان تهران - دانشکده علوم انسانی 1392
  مهدی حسینی   حجت اله ایزدی

جایگاه پر اهمیت «مهدویت» در میان مسلمانان جهان و خاصه شیعیان ، ایجاب می کند که این مسئله از زوایای گوناگون مورد تحلیل و بررسی قرار گیرد. نظرات و آراء اندیشمندان غربی درباره مهدویت یکی از مقولات شایسته بحث در این حوزه می باشد. پس از شکل گیری مطالعات شرق شناسی در مقطع زمانی بعد از رنسانس؛ دو موضوعِ دین اسلام به عنوان کامل ترین دین و نبی اکرم (6) به عنوان ختم المرسلین مورد توجه مستشرقان قرار گرفتند. فراگیری دین اسلام و حوزه های مختلف آن، مقولات متنوعی را برای تحقیق و پژوهش شرق شناسان فراهم آورد. با گذشت زمان و در پی بروز برخی تحولات تاریخی، کانون توجه شرق شناسان به موضوع «مهدویت» نیز جلب شد. مستشرقان در تحقیقات خود پیرامون مهدویت به منابعی مراجعه کردند که از نظر صحت با منابع اصیل اسلامی و شیعی تفاوت معنی داری داشتند. آنها با بررسی فرقه های دروغین و افراد مهدی نما ، از راه صحیح تحقیقات خارج شدند. بالطبع این گونه تحقیقات ، آنهم از جانب کسانی که از کمترین اعتقاد درونی نسبت به مهدویت بی بهره بودند ، نتیجه ای جز انحراف از مسیر اصلی به بار نمی آورد. لذا ، در این تحقیق تلاش می شود شناخت کلی پیرامون دیدگاه های دو شیعه شناس به نام های «برنارد لوئیس» و «مارشال گودوین سیمز هاجسن» در زمینه مهدویت به عمل آید. این دو اندیشمند معاصر ، از مستشرقان با سابقه در انجام تحقیقات و پژوهش در مورد شیعه می باشند. تالیفات آنها در موضوع فرقه اسماعیلیه ، نشان از علاقه مندی مشترک آنان نسبت به تشیع دارد. با لحاظ نمودن برجستگی این دو اندیشمند در عصر خود و الگو قرار گرفتن آنان می توان حدس زد که حتی اندکی انحراف در عقاید آنان می توانسته موجب گمراهی بسیاری از محققین بعدی بشود. در این پایان نامه ضمن بررسی دیدگاه های آنها در مورد مهدویت ، انحرافات و کژاندیشی های آنها در این زمینه ریشه یابی و علاوه بر آن علت بروز انحراف نیز مشخص می شود. در نهایت هم با مراجعه به منابع شیعی و در نظر گرفتن اعتقادات شیعه دوازده امامی ، به شبهات آنان در مورد مهدویت پاسخ لازم داده خواهد شد.

بررسی و مطالعه تلفات در کابل های قدرت تحت شرایط بارهای هارمونیکی
پایان نامه دانشگاه آزاد اسلامی - دانشگاه آزاد اسلامی واحد شاهرود - دانشکده مهندسی برق 1392
  مازیار وطنی   محمد میرزایی

آلودگی هارمونیکی در شبکه برق، پدیده ای است که با توسعه سیستم های الکترونیکی حساس، اهمیت بیشتری یافته و توجه بیشتر بدان معطوف شده است. افزایش بارهای الکترونیکی غیرخطی باعث تولید هارمونیک های اضافی در سیستم های قدرت می شود بطوریکه همواره بر میزان هارمونیک های شبکه می افزاید. وجود هارمونیک در شبکه برق، اثرات نامطلوبی بر تجهیزات الکتریکی دارد، به همین دلیل در چند دهه اخیر، پدیده هارمونیک مورد توجه ویژه قرار گرفته است. انتقال توان در شبکه قدرت در مسیرهای طولانی، عمدتا" توسط خطوط انتقال هوایی صورت می گیرد و کابل ها بیشتر در سیستم توزیع متمرکز بوده و نقش آنها انتقال جریان در سیستم توزیع می باشد. از طرفی به علت کاربرد زیاد ادوات الکترونیکی و بارهای غیرخطی، جریان شبکه های توزیع به شدت آلوده به هارمونیک می باشند، لذا با توجه به بهره برداری کابل ها در شبکه های توزیع، در این تحقیق اثرات اغتشاشات هارمونیکی جریان بر کابل ها مورد بررسی قرار گرفته است. عبور جریان های فرکانس بالا از هادی، باعث عدم توزیع یکنواخت جریان در سطح مقطع هادی می شود، که این امر پدیده های پوستی و مجاورت را بدنبال دارد. پدیده های مجاورت و پوستی منجر به افزایش تلفات در کابل ها و نیز تخریب و پیری زودرس کابل ها می شود. در این پروژه ابتدا مفاهیم اساسی هارمونیک و اثرات آن بر تجهیزات الکتریکی و بالاخص کابل ها بیان و سپس نحوه مطالعه و محاسبه هارمونیک ها مورد بررسی قرار می گیرد. در ادامه به بررسی و مطالعه تاثیر هارمونیک ها بر تلفات کابل های قدرت پرداخته می شود. در این تحقیق با شبیه سازی کابل های مسی و آلومینیومی در نرم افزار matlab به بررسی میزان تلفات، افزایش دما و در نهایت تاثیر هارمونیک بر پیری عایق کابل ها پرداخته می شود.

ارزیابی اقتصادی احداث واحد تبدیل گاز به فرآورده های مایع در منطقه ویژه اقتصادی سرخس
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه فردوسی مشهد - دانشکده اقتصاد و علوم اداری 1392
  مهدی حسینی   محمد حسین مهدوی عادلی

افزایش تقاضا برای گاز طبیعی و رشد سهم این حامل انرژی در تأمین انرژی¬های اولیه جهان و نیز لزوم ایجاد ارزش افزوده از منابع گازی به جای فروش این ذخایر به صورت خام، استفاده از فن¬آوری¬های جدید را در این صنعت برای ایران به عنوان بزرگترین دارنده ذخایر گازی دنیا ضروری نموده است. در این تحقیق به کارگیری فن¬آوری تبدیل گاز به فرآورده-های مایع (جی تی ال) را در منطقه ویژه اقتصادی سرخس با استفاده از نرم¬افزار کامفار و در قالب معیارهای ارزش خالص فعلی، نرخ بازده داخلی و دوره بازگشت سرمایه، و بر اساس مطالعات انجام شده در مورد ایران در 72 حالت مختلف مورد ارزیابی قرار دادیم. بر اساس نتایج حاصله، پروژه صرفاً در حالت حداکثر قیمت پیش¬بینی شده برای هر بشکه نفت¬خام، توجیه دارد. همانطور که انتظار می¬رود پروژه از صرفه¬های حاصل از مقیاس برخوردار است. همچنین نتایج تحقیق نشان می¬دهد که اگر هزینه خوراک واحد تولیدی، به قیمت مصرف کننده مورد محاسبه قرار گیرد، پروژه حتی در مقیاس کوچک و با هزینه های بالای سرمایه گذاری نیز سودآور خواهد بود.

طراحی بهینه یک ژنراتور مغناطیس دائم مناسب جهت تغذیه داخلی سامانه های هوائی
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه صنعتی (نوشیروانی) بابل - دانشکده مهندسی برق و کامپیوتر 1393
  امیر نیک بخش   اصغر غلامیان

چکیده در سامانه¬های هوایی همچون هواپیماها و موشک¬ ها، ژنراتورها برای تأمین انرژی الکتریکی مورد نیاز قسمت¬های مختلف از جمله تأمین انرژی الکتریکی مورد نیاز برای کنترل باله¬ها ، تغذیه موتور پمپ سوخت ، روشنایی و سایر مصارف داخلی مورد استفاده قرار می¬گیرند. این ژنراتورها باید دارای ویژگی¬هایی مثل بازده و قابلیت اطمینان بالا، تعمیر و نگهداری کم، ابعاد کوچک و حجم کم باشند. ژنراتور سنکرون مغناطیس دائم یکی از بهترین گزینه¬هایی است که با توجه به بهبود مواد مغناطیسی (پیدایش مواد مغناطیسی با مشخصه¬ مغناطیسی بهتر و قیمت پایین¬تر) و علاوه بر آن تکنولوژی های پیشرفته¬ی الکترونیک قدرت در سال¬های اخیر ، قابلیت تحقق این اهداف را دارا می باشد. بدلیل آنکه در کاربرد سامانه هوایی به ژنراتورهایی با کارآیی و بازده بالا نیازمندیم، باید بازده ژنراتور سنکرون مغناطیس دائم را از طریق یکی از الگوریتم های بهینه¬سازی به حداکثر مقدار خود برسانیم ، که در این پژوهش بهینه-سازی بازده با استفاده از الگوریتم بهینه¬سازی رقابت استعماری انجام گرفته است و از طرف دیگر بعلت محدودیت فضا و مکان برای کاربرد ژنراتور در سامانه¬های هوایی، برآنیم تا حجم ژنراتور را نیز از طریق بهینه سازی ابعاد و کمیت¬های متغیر ژنراتور با استفاده از الگوریتم بهینه¬سازی رقابت استعماری، به کمترین مقدار ممکن برسانیم. همچنین با توجه به این¬که هزینه اقتصادی همواره یکی از دغدغه های اصلی در تولید هر محصولی می باشد، هزینه ساخت این ژنراتور را هم از طریق بهینه¬سازی، بهینه خواهیم نمود. ضمن آنکه بهینه¬سازی ترکیبی از اهداف فوق یعنی بیشترین بازده و کمترین حجم و هزینه را هم نیز مورد بررسی قرار خواهیم داد. در پایان برای بررسی صحت روش طراحی و الگوریتم بهینه سازی بکار گرفته شده، نتایج طراحی بهینه انجام شده را توسط شبیه سازی در نرم افزار ماکسول و از طریق تحلیل اجزا محدود، تحت راستی¬آزمایی و اعتبارسنجی قرار خواهیم داد. واژه¬های کلیدی: بهینه¬سازی ، تحلیل اجزا محدود ، ژنراتور سنکرون مغناطیس دائم ، سامانه هوایی.

طراحی بهینه موتور القایی قفسه سنجابی سه فاز مطابق استاندارد کلاس c با استفاده از روش اجزای محدود
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه صنعتی (نوشیروانی) بابل - دانشکده برق و کامپیوتر 1393
  بهزاد علی زاده   اصغر غلامیان

موتورهای القایی عمومی¬ترین موتورها در کاربردهای صنعتی و خانگی هستند. این موتورهادرلحظه راه اندازی گشتاوروضریب¬توانکمیداشتهاماجریانراهاندازیآنها خیلی زیاداست. اگربارمکانیکی،گشتاور راهاندازیزیادیراطلبکند،دراینصورتشتابموتورآرامبودهوجریانزیادیازشبکهمی¬کشد. برایرفعاینعیب،باتغییراتکمیدرشکل شیار روتورمی¬توانمشخصه-هایراهاندازیموتورالقایی قفسه سنجابی را بهبودبخشید. پیدا کردنترکیبی از تعداد شیارهای استاتور و روتورکه مشخصه گشتاور- سرعتیکدستیرانشان دهد، مشکل است. تاثیر تغییر شکل شیار روتور، عمدتاً بر روی مقاومت روتور می¬باشد. مقاومتروتوربررویعملکردموتوراثرقابلملاحظه¬ایدارد. درشرایطکارعادیکهلغزشکماست،مقاومتروتورنیزبایدکمباشدتابازدهخوبیحاصلشود. درلحظهراهاندازیمقاومتروتوربایدزیادباشدتاگشتاورراهاندازیوضریب-توانبالا و جریان راه اندازی پایینی را ارائه دهد. در این تحقیق، مطالعه¬ای روی شکل شیار روتور موتور القایی قفسه سنجابی سه¬فاز مطابق استاندارد کلاسa صورت گرفت تاتغییراتی بر روی شکل این شیار اعمال شود.ابتدا طراحی بهینه شکل شیار روتورکلاس c با استفاده از الگوریتم کلونی مورچگان و روش مدار معادل بدست آمد. سپس نتایج حاصل در نرم افزار ماکسول 16 و با استفاده از روش اجزای محدود مورد راستی¬آزمایی قرار گرفت.آنالیز داده¬های شیار روتور موتور القایی قفسه مضاعف مورد نظر، نشان می-دهد که یک نوع شیار دایره¬ای با شعاع 01/1 میلیمتر برای شیار فوقانی و نوع شیار گلابی با شعاع¬های 09/1 و 74/0 میلیمتر برای شیار تحتانی باید در نظر گرفته شود. همچنین گشتاور راه اندازی و گشتاور ماکزیمم به ترتیب به 31/180 و 15/218 نیوتن¬متر رسید در حالی¬که این مقدار برای نمونه مشابه آن در کلاس a به ترتیب 09/130 و 11/229 نیوتن-متر بوده است. به دلیل افزایش بودن عمق شیار و مقاومت روتور در کلاس c نسبت به کلاس مرجع، بازده موتور از 41/86 به 80/83 کاهش یافت.

تعیین مکان بهینه واحدهای تولید پراکنده و خازن ها به منظور کاهش تلفات و متعادل سازی بار در سیستم توزیع نامتعادل با استفاده از الگوریتم ژنتیک
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه صنعتی (نوشیروانی) بابل - دانشکده برق و کامپیوتر 1393
  مهدیه امیری لرگانی   مهدی حسینی

امروزه با رشد روز افزون سهم تولیدات پراکنده در تامین انرژی الکتریکی، چگونگی استفاده از این تکنولوژی از مسائل مهم در برنامه¬ریزی سیستم¬های قدرت به حساب می¬آید. افزایش نیاز به تولید انرژی الکتریکی و محدودیتهای شدید در احداث خطوط انتقال طولانی باعث افزایش استفاده از این منابع شده-است. همچنین خازن¬ها در صورت نصب و جایابی صحیح در شبکه توزیع سبب کاهش مولفه توان راکتیو شده و با کاهش مولفه راکتیو جریان، دامنه جریان را کاهش می¬دهند و سبب کاهش تلفات در شبکه و افزایش ظرفیت سیستم می¬شوند. یکی از مشکلات مهم در سیستم توزیع، گسترش ناهمگون و غیر یکنواخت مصرف¬کنندگان مختلف خانگی، اداری، صنعتی بین فاز¬های مختلف است که می¬تواند موجب عدم تعادل بار شود همچنین رفتار تصادفی و غیر همزمان بار¬های تکفاز در عدم تعادل بار نقش دارد. از آثار مخرب این نامتعادلی می¬توان به افزایش تلفات، افت پروفیل ولتاژ و اشغال ظرفیت شبکه اشاره کرد. از این رو با توجه به نقش مشترک واحد¬های تولید پراکنده و خازن در بهبود پروفیل ولتاژ و کاهش تلفات مکان بهینه این دو متأثر از یکدیگر خواهد بود. همچنین جایابی منابع تولید پراکنده با تجدید مکان خازن¬ها موجب بهبود مناسب¬تر تلفات شبکه، بهبود پروفیل ولتاژ و کاهش ضریب نامتعادلی ولتاژ در سیستم نامتعادل می¬شود. در این پایان نامه از الگوریتم ژنتیک برای مکان یابی بهینه بانک خازنی و منابع تولید پراکنده در سیستم های 33 و 69 شین نامتعادل استفاده شده¬است. برای رسیدن به این اهداف از پخش بار پیش¬رو/پس¬رو که روشی مناسب برای سیستم¬های نامتعادل است استفاده شده¬است. همچنین مکان خازن¬ها و منابع تولید پراکنده به گونه¬ای تعیین می¬شوند تا تلفات و نامتعادلی ولتاژ سیستم کاهش یافته و پروفیل ولتاژ در سیستم بهبود یابد. در این پایان نامه 3 حالت مورد بررسی قرار گرفته¬است. در 2 حالت اول مکان بهینه dg و خازن به صورت جداگانه در سیستم مورد بررسی قرار می¬گیرد و در حالت آخر به جایابی همزمان واحد¬های dg و خازن پرداخته می¬شود. این بخش با متغیر در نظر گرفتن تعداد این واحد¬ها به همراه تابع هدفی که شامل پارامترهای هزینه تلفات، بهبود پروفیل ولتاژ و کاهش نامتعادلی آن است به عنوان نوآوری در این پایان نامه مطرح و بررسی شده¬است. شبیه سازی¬های انجام شده نشان می¬دهد که با نصب خازن و منابع تولید پراکنده تلفات به میزان چشمگیری کاهش و پروفیل ولتاژ سیستم ضمن کاهش نامتعادلی ولتاژ بهبود می¬یابد.

هماهنگی پیشنهادهای زمان بندی تعمیر و نگهداری واحدهای تولیدی و شرکت های انتقال توسط بهره بردار مستقل سیستم با در نظر گرفتن قیود شبکه انتقال براساس قابلیت اطمینان مطلوب سیستم در محیط بازار برق
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه صنعتی (نوشیروانی) بابل - دانشکده برق و کامپیوتر 1393
  میثم برنتی   مهدی حسینی

در پژوهش حاضر به حل مسألهی زمان بندی تعمیرات واحدها و خطوط در سیستم قدرت تجدید ساختار شده پرداخته شده است. این پژوهش برای سنجش قابلیت اطمینان از شاخص امید ریاضی توان تأمین نشده یا epns استفاده کرده است. این شاخص با استفاده از روش مونت کارلوی متوالی و تولید نمونه های تصادفی (رخداد های خروج اجباری واحدها و خطوط) محاسبه می شود. از الگوریتم ژنتیک با انجام اصلاحاتی در تولید پاسخ های تصادفی اولیه و عملیات های تقاطع و جهش برای حل این مسأله استفاده شده است. تابع هدف جدیدی به صورت ترکیب خطی انحرافات بازه های پیشنهادی مالکان واحدها و خطوط از بازه های مورد تأیید بهره بردار مستقل سیستم معرفی شده است. همچنین روش حل نوینی برای مسائل از این دست با استفاده از الگوریتم ژنتیک ارائه شده است. در کارهای پیشین اثر زمان بندی خطوط بر برآورده کردن تقاضا و همچنین قابلیت اطمینان سیستم مرکب تولید و انتقال، با در نظر گرفتن شاخص قابلیت اطمینان مطالعه نشده بود. نمونه های تولید شده برای خروج اجباری واحدها و خطوط با استفاده از روش مونت کارلوی متوالی محاسبه می شوند. این روش با تولید زنجیره ای پیوسته از رخدادهای تصادفی و مرتبط به هم برای هر جواب مسأله، و با حل زیر مسأله توسط روش برنامه نویسی خطی برای نمونه های تولید شده ی هر جواب، به محاسبه ی شاخص epns می پردازد. در نهایت 6 حالت مطالعاتی مورد بحث و بررسی قرار گرفته است. هدف از مطالعه ی این 6 حالت مطالعاتی این بوده است که اثر تغییر پیشنهادات واحدها و خطوط بر هفته های نهایی خروج از مدار واحدها و خطوط و همچنین اثر ادغام چند واحد کوچک و ایجاد یک واحد بزرگتر و اثر افزایش حد بالای مجاز epns بر جواب نهایی مسأله بررسی شود. در این پژوهش با معرفی دو شاخص به نام های معیار رضایت 1 و معیار رضایت 2، معیاری برای سنجش رضایت مالکان واحدها و شرکت های انتقال تولید شده است. پس از مشاهده ی نتایج و معیارهای رضایت 1 و 2 می توان دریافت که پژوهش حاضر علاوه بر مدل سازی دقیق مسأله و در نظر گرفتن منافع شرکت های تولید و انتقال و قابلیت اطمینان سیستم قدرت، روش هماهنگ سازی را ارائه داده است که می تواند به هر سیستم قدرت مشابهی اعمال شود. نتایج نشان دهنده ی کارایی و دقت روش پیشنهادی است.

طرح و تحلیل پلاستیک قابها با استفاده از نظریه گرافها
پایان نامه پژوهشکده ساختمان ومسکن - پژوهشکده ساختمان و مسکن 1381
  مهدی حسینی   علی کاوه

چکیده ندارد.

تحلیل پایداری تونل های آب بر سد گتوند با استفاده از نرم افزار flac3d
پایان نامه دانشگاه بین المللی امام خمینی (ره) - قزوین - دانشکده فنی 1388
  عماد معینی   مهدی حسینی

تحقیق حاضر پیرامـون تحلیل پایداری و طراحی سیستم نگهداری تونلهای انتقال آب و چاه ضربه گیر سد گتوند علیا است. تحلیل پایداری فضاهای زیرزمینی یکی از مهمترین موضوعات در علم مکانیک سنگ می باشد. چهار روش مختلف برای تحلیل پایداری فضاهای زیرزمینی وجود دارد که عبارتند از: روش تحلیلی، روش عددی، روش تجربی و مدل های فیزیکی. امروزه روشهای عددی و تجربی به طور گسترده ای در جهان مورد استفاده قرار می گیرند. در این تحقیق تحلیل پایداری با روش تفاضل محدود و طبقه بندی q و rmr که به ترتیب جز روشهای عددی و تجربی می باشند، انجام شده است. برای تحلیل عددی پایداری فضای زیرزمینی نرم افزار flac3d مورد استفاده قرار گرفته است. این نرم افزار توانایی تعیین تنشها و جابجاییها را در اطراف فضای زیرزمینی دارد. نتایج به دست آمده از تحلیلها نشان می دهد که فضای زیرزمینی ناپایدار است. لذا به منظور پایدارسازی، نصب سیستم نگهداری ضروری است. بعد از نصب سیستم نگهداری میزان ماکزیمم جابجایی کمتر از مقدار جابجایی بحرانی ساکورایی است، بنابراین فضای زیرزمینی پایدار خواهد شد. سیستم نگهداری پیشنهادی عبارتند از: 1) نصب میل مهار تزریقی به طور سیستماتیک به طول 7 متر و فاصله داری 1/5×1/5 به همراه شاتکریت به ضخامت 150 میلیمتر در چاه ضربه گیر 2) نصب میل مهار تزریقی به طور سیستماتیک به طول 5 متر و فاصله داری 2×2 به همراه شاتکریت به ضخامت 70 میلیمتر در تونل انتقال آب و باکس.

بررسی مبانی فقهی رشوه در مذاهب
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه پیام نور - دانشگاه پیام نور استان تهران - دانشکده الهیات 1387
  مهدی حسینی   عابدین مومنی

یکی از عیوب و بلاهایی که از دیرباز دامنگیر انسان بوده و هم اکنون نیز با شدت بیشتری ادامه دارد و در بسیاری از جوامع ریشه دوانده و زیانهای فراوانی را به بار آورده و می آورد و خشک کردن ریشه آن هم کار بسیار دشواری می باشد و رشاء و ارتشاء است که در عصر ما حالت عادی به خود گرفته و زرنگی محسوب می شود این جرم از زمره جرائم بسیار قدیمی است که مخصوصاٌ در مورد قضاوت از دیرباز دامنگیر بشریت در همه کشورها بوده است در تاریخ اسلام به ویژه در عهد امویان و عباسیان ایالتها و دولتها و ولایتها در مقابل رشوه فروخته می شدند و چه بلاها و مصیبتهای بزرگی به خاطر رشوه بوجود آمده است. در فاجعه خونباز کربلا تنها عاملی که موجب شد عمربن سعد آن جنایت هولناک را انجام دهد موضوع حکومت ری بود که هر وقت اظهار عدم تمایل می کرد ابن زیاد می گفت: «آن نوشته ما را بر گردان» باز هم مصمم می شد آن جنایت هولناک را مرتکب شود و شد، در شهادت امام حسن (ع) رشوه عامل اصلی بود معاویه زهر مهلکی برای جعده فرستاد و نوشت یکصد هزار درهم برایت فرستادم اگر امام حسن را مسموم کنی تو را به عقد پسرم یزید در می آورم. در صلح معاویه با امام حسن (ع) نیز زشوه عامل تعیین کننده بود که معاویه با دغلبازی هر سرداری را که از طرف امام حسن (ع) به فرماندهی سپاه تعیین می شد با پول و وعده امارت می خرید. درایران هم اوضاع از همین قرار بوده بویژه در دوران قاجاریه دربسیاری از مناصب و مشاغل دولتی با پول خرید و فروش می شدند و چه بسیار قراردادها و معاهداتی که حتی در سطح بین المللی با رشوه دادن به یک یا چند صاحب منصب دولتی به نفع یک کشور خارجی منعقد می گردید قبل از آن نیز در ایران باستان این عمل بویژه از سوی قضاوت انجام می گرفته و با مجازاتهای سختی عقوبت می شده است. به نحوی که مشهور است کمبوجیه فرمان داد تا قاضی را که در مقابل گرفتن رشوه حکم به ناحق داده بود کشتند و سپس پوست بدن او را کنده و پس از دباغی به روی مسند سابق او که به فرزندش رسیده بود انداختند تا فرزند در همه حال از عاقبت بد رشوه خواری آگاه باشد. کنت دو گوبینو نویسنده و فیلسوف معروف فرانسوی در کتاب سه سال در آسیا در خصوص رشوه می نویسد رشوه خواری در ایران به قدری رایج است که از شاه گرفته تا آخرین مأمور جزء رشوه می گیرند و در عین حال هیچ کس هم صدایش در نمی آید رشوه در عهد ستم شاهی به طوری بود که کشوی میزها در برابر مراجعین باز بود اما با پیزوزی انقلاب اسلامی ایران ارتشاء خود بخود به حداقل خود رسید زیرا راشی و مرتشی به خود آمدند و یه اصلاح خویش پرداختند. ولی متأسفانه جنگ تحمیلی و تورم اقتصادی و تبعات ناشی از آن درباره رشوه خواری را به صحنه آورد که با برنامه ریزی باید جلوی این بلای خانمان سوز را گرفت. در اسلام رشوه خواری و رشوه دادن حرام شمرده شده و در برخی روایات همپایه کفر به خدا دانسته شده و به راشی و مرتشی وعده عذاب سخت داده شده است.