نام پژوهشگر: زهره زندوکیلی

برآورد ذخیره سدهای مخزنی در دوره های خشک
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه شیراز - دانشکده علوم 1388
  زهره زندوکیلی   نوذر سامانی

حوضه ی آبریز جازموریان در جنوب شرقی ایران واقع شده و توسط رودخانه های بمپور و هلیل رود زهکشی می شود. هلیل رود پر آب ترین رودخانه استان کرمان است که سد مخزنی جیرفت بر روی آن احداث شده و اکنون در دست بهره برداری می باشد. این سد از نظر تأمین آب مصرفی شهرستان جیرفت و تولید انرژی الکتریکی دارای اهمیت فراوانی می باشد. وقوع خشکسالی از ویژگی های اصلی آب و هوایی ایران است و حوضه ی جازموریان از این قاعده مستثنی نمی باشد. وقوع خشکسالی های شدید و متداوم تأثیر زیادی بر روی سیستم رودخانه ای در این منطقه می گذارد. هدف از این تحقیق، تخمین میزان آب ورودی به سد مخزنی جیرفت در دوره های خشکسالی است که در واقع همان میزان جریان پایه رودخانه در این دوران می باشد. به همین منظور از داده های دبی روزانه ایستگاه کناروئیه (با مختصات جغرافیایی: طول جغرافیایی "2 ،?15،?57 و عرض جغرافیایی" 18، ?52،?28 ) که در بالادست سد جیرفت قرار دارد استفاده شد. برای تخمین مقدار جریان پایه کلی ابتدا هیدروگراف جریان کلی ترسیم گردید و سپس با چهار روش محدوده زمانی ثابت، محدوده زمانی جا به جا شونده، حداقل موضعی و درون یابی خطی، تفکیک هیدروگراف به دو مولفه ی جریان پایه کلی و رواناب سطحی صورت گرفت. کلیه این اعمال به روش خودکار و با کمک برنامه های رایانه ای hysep و part انجام شد. در آخر متوسط نتایج بدست آمده از چهار روش برای کل دوره ی مورد مطالعه (1386-1372) نشان دادند که حدود 60 درصد از جریان رودخانه را جریان پایه کلی تشکیل داده است. در نهایت نتایج بدست آمده نشان دادند که حداقل مقدار جریان ورودی به مخزن سد 22.76 میلیون متر مکعب در سال می باشد که این مقدار خود از دو مولفه ی جریان خروجی از آبخوان ها و مولفه ی وقایع ذوب برف موجود در ارتفاعات منطقه تأمین می گردد. پیشنهاد می شود در تحقیقات بعدی حجم رواناب حاصل از ذوب برف که به رودخانه می ریزد محاسبه گردد.تخمین مقدار تغذیه ی آبخوان های مرتبط با رودخانه هلیل رود از دیگر اهداف این تحقیق بود که برای این کار از روش rorabaugh استفاده شد. در این روش تعیین شاخص فروکش k ضروری می باشد. بنابراین با استفاده از برنامه ی recess متوسط شاخص فروکش برای کل حوضه تعیین گردید.