مهاجرت بنی هلال به شمال آفریقا یکی از مباحث مهم در تاریخ اسلام می باشد . در این پایان نامه تلاش شده تا تأثیر این قبیله بدوی حجاز در شمال آفریقا در قرن پنجم هجری مورد بررسی واقع گردد.وآنچه مقرر است در این پژوهش بدان پرداخته شود، فرآیند مهاجرت بنی هلال به شمال آفریقا و نتایج و عواقب این مهاجرت به همراه نقش آنان در تحولات سیاسی – اجتماعی شمال آفریقا خواهد بود. در ضمن این بررسی به دو سوال مهم نیز پاسخ در خور داده خواهد شد : 1-بنی هلال در تحولات سیاسی شمال آفریقا چه نقشی را ایفا نمودند؟ 2-بنی هلال در تحولات اجتماعی شمال آفریقا چه نقشی داشتند؟ اما فرضیاتی که در این پایان نامه مورد بررسی قرار گرفته عبارت است از :الف)قبایل بنی هلال زمینه سازآشفتگی های سیاسی و ایجاد حکومت های ملوک الطوایفی در شمال آفریقا شدند. ب)حضور بنی هلال درشمال آفریقا منجر به ایجاد نسل جدیدی به نام مستعجمه شد،این حضور موجب تغییر زبان بربری به عربی گردید.،در این پژوهش، به روش توصیفی و تحلیلی مطابق با روش بررسی تاریخی به تجزیه و تحلیل اطلاعات تاریخی پرداخته شده، فرضیات پژوهش مورد آزمون و بررسی قرارگرفته و این نتایج حاصل شد، که با ورود بنی هلال به مصر و بویژه افریقیه،به دلیل افزایش جمعیت آنان در شمال آفریقا و اسکان در کنار قبایل بربر و ایجاد تعامل و امتزاج میان آنان،از جانبی وحدت سیاسی شمال آفریقا را دگرگون نمودند، و از سویی جزئی از طبقات جامعه بربر شدند و به این طریق باعث نشر اسلام و تعریب فزون تر بلاد شمال آفریقا گشتند.