در این پایان نامه به بررسی صورت و نقش مقولات فعلی از جمله زمان و نمود در ترجمه فارسی رمان های آمریکایی به زبان انگلیسی بومی پرداخته شده است. هدف تعیین میزان انطباق و برابری تعداد تقسیمات برش های زمانی و به کارگیری مکانیزم های مطلوب جهت پر کردن خلاءهای موجود بین دو زبان در ترجمه می باشد. جامعه ی نمونه ی ما براساس تهیه ی مجموعه ای از جمله های شامل 1250 فعل در وجه خبری که به طور تصادفی در سه رمان امریکایی با انواع مختلف زمان و نمود و ترجمه معادل آن به فارسی انتخاب شده، بوده است. چارچوب نظری مورد استفاده، نظریه ی زبان شناسی مقابله ای و نظریه ترجمه ی ادبی است.متغیرهای مورد پژوهش عبارت اند از: بررسی تطابق و عدم تطابق ها با در نظر داشتن ویژگی های صوری و نقشی زمان و نمود در دو زبان است. داده های این پژوهش پس از تجزیه و تحلیل و سامان دهی در جدول های مخصوص پردازش گردیده و نتایج حاصله با استفاده از جدول ها و نمودارها به نمایش درآمده است. پس از تحلیل مقابله ای، شباهت ها و تفاوت های میان تقسیمات زمانی فعل ها در دو زبان انگلیسی و فارسی معلوم گردید که: مقولات فعلی فارسی و انگلیسی بر هم منطبق نیستند و صورت مقوله ی فعلی زمان دستوری در این دو زبان تا حدی مشابه یکدیگر است اما در تلفیق با نمود متفاوت از یکدیگرند که این نتیجه به دلیل وجود نمود تلفیقی (کامل و استمراری) است که مقوله نمود انگلیسی را متنوع تر از فارسی می کند، ولی در مورد زمان تقریباٌ در یک سطح اند. عوامل بافتی (بافت زبانی و فرازبانی) در بازیابی مفاهیم و نقش هایی که صورت معادل ندارند، مددرسان زبان گیرنده اند.