نام پژوهشگر: علیرضا حاجی یخچالی

تاثیر آموزش فرایند حل مسئله خلاق بر تفکر علمی، خلاقیت و نوآوری در دانشگاه شهید چمران اهواز
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه شهید چمران اهواز - دانشکده علوم تربیتی و روانشناسی 1389
  علیرضا حاجی یخچالی   جمال حقیقی

هدف از انجام این پژوهش بررسی اثربخشی فرایند حل مسئله خلاق (cps) به عنوان یک راهبرد آموزشی بر افزایش تفکر علمی، خلاقیت و نوآوری در دانشجویان دانشگاه شهید چمران بود. آموزش فرایند cps (با استفاده از دوازده تکنیک خلاقیت در دو دوره تفکر خلاق و انتقادی) به عنوان متغیر مستقل و و تفکر علمی و مولفه های آن (مشاهده و استنباط، ممارست، استفاده از نظریه ها و قوانین علمی، بستر سازی اجتماعی و فرهنگی، خلاقیت و تصویرسازی و استفاده از روش های علمی)، خلاقیت و مولفه های آن (سیالی، ابتکار، انعطاف پذیری و بسط) و نوآوری و مولفه های آن (سبک های دانستن، طرح ریزی و آفرینش) به عنوان متغیرهای وابسته بودند. پژوهش حاضر یک طرح آزمایش میدانی با پیش آزمون-پس آزمون و پیگیری با گروه گواه بود. ابزارهای این پژوهش شامل پرسشنامه های تفکر علمی لیانگ و همکاران، خلاقیت عابدی و نوآوری کولز و واندن بروک بودند. نمونه پژوهش شامل 60 دانشجوی پسر و دختر دوره کارشناسی، دانشگاه شهید چمران در سال تحصیلی 88-1387بود که با روش نمونه گیری تصادفی چند مرحله ای انتخاب و به دو گروه آزمایش و گواه گمارده شدند. قبل از آموزش فرایند cps از هر دو گروه آزمایش و گواه پیش آزمون های تفکر علمی، خلاقیت و نوآوری گرفته شد. سپس، به گروه آزمایش فرایند cps آموزش داده شد و به گروه گواه هیچ آموزشی ارائه نشد. پس از اتمام دوره آموزشی بلافاصله از هر دو گروه پس آزمون ها گرفته شد. در نهایت، پس از 6 هفته از اتمام دوره آموزشی دوباره از هر دو گروه آزمون های تفکر علمی، خلاقیت و نوآوری، به عنوان پیگیری، گرفته شد. نتایج تحلیل کوواریانس چند متغیری (مانکوا) نشان داد که آموزش فرایند cps باعث اافزایش معنی دار تفکر علمی، خلاقیت، نوآوری و مولفه هایشان در دانشجویان شد. همچنین، نتایج تحلیل کوواریانس چند متغیری با سنجش های تکراری نشان داد که اثر آموزش فرایند cps در طول زمان بر تفکر علمی، خلاقیت، نوآوری و مولفه هایشان در دانشجویان اثر پایداردارد.