نام پژوهشگر: مرضیه کلایی

بررسی تطبیقی خودفریبی در فلسفه اخلاق غرب و آموزه های دینی اسلام
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه قم - دانشکده الهیات و معارف اسلامی 1389
  مرضیه کلایی   محسن جوادی

این تحقیق با هدف تبیین و مقایسه ی خودفریبی در فلسفه اخلاق غرب و آموزه های دینی اسلامی به روی کردهای مختلف تبیین خودفریبی می پردازد. مهم ترین روی کردهایی که در فلسفه ی غرب، مورد بررسی قرار گرفته است، روی کردهای مفهومی و تجربی است؛ این دو روی کرد در اسلام، اگرچه به طور غیرمستقیم، نیز به کار گرفته شده است، اما در آموزه های اسلام امکان وجود خودفریبی به عکس غرب مورد تردید نیست، بلکه در آیات، روایات و در اخلاق اسلامی در ضمن بحث از رذایل، ماهیت و مفهوم، مصداق و راه حل رهایی از فریب نفس را می توان یافت و یا استنباط نمود. هم چنین در اسلام هنگامی که از واقعیت در مقابل باور کاذب بحث می شود، گستره ی نگاه تنها به امور محسوس و دنیوی نیست بلکه خودفریبی، در مورد امور واقعی اخروی و معنوی و معتقَدات مذهبی مطرح می شود، در حالی که در غرب، بیشتر به مسایل مربوط به این دنیا پرداخته است. با وجود تفاوت در رو کردهای تبیین ماهیت خودفریبی، هر دو حوزه ی تفکر اسلام و غرب به نکات مشترک و نتایج مشابهی در مورد ماهیت خودفریبی اشاره می کنند و دست یافته اند؛ در هر دو دیدگاه، داشتن باور متعصبانه و کاذب غیر موجهی که به صورت باور صادق نزد نفس جلوه می کند، مصداقی از خودفریبی است.