با توجه به اثرات بهبود دهنده پوزولان ها بر خواص مکانیکی ملات سیمان و بتن، کاربرد این مواد به عنوان جایگزین بخشی از سیمان، با هدف بهبود خواص سیمان، روز به روز گسترش می یابد. مزایای فنی، اقتصادی و زیست محیطی استفاده از پوزولان ها غیر قابل انکار است. درسالهای اخیراستفاده از مواد نانو ساختار با توجه به خصوصیات منحصر به فردشان در تولید محصولات جدید، مورد توجه محققین و صنعتگران قرار گرفته است. در این میان صنعت بتن نیز با توجه به نیازهای خود، از نظر استحکام، مقاومت و دوام و... می تواند از استفاده کنندگان مهم مواد نانو ساختار باشد. نانو سیلیس با اصلاح ریز ساختار بتن و ایجاد تراکم بیشتر و همچنین به خاطر فعالیت پوزولانی بسیار زیادی که دارد، باعث بهبود خواص مکانیکی بتن می شود. معمولاً استفاده از پوزولان های طبیعی به جای بخشی از سیمان مصرفی، منجر به کاهش مقاومت فشاری بتن می گردد. این پدیده در سنین پایین محسوس تر است. هدف از انجام این مطالعه آزمایشگاهی بررسی مقاومت فشاری و کششی بتن های ساخته شده با پوزولان طبیعی بش آقاج و نانوسیلیس (به عنوان جایگزین بخشی از سیمان) می باشد. در این پژوهش 216 عدد نمونه مکعبی به ابعاد 15×15×15 سانتی متر و 144 عدد نمونه استوانه ای به ابعاد 30×15 سانتی متری ساخته شده است. آزمایش مقاومت فشاری در سنین 7، 28 و 90 روزه و آزمایش مقاومت کششی در سنین 7 و 28 روزه انجام گرفته است. نانوسیلیس در نسبتهای 5/1%، 5/2% و 5/3% وزنی سیمان، جایگزین سیمان گردیده است. نسبت های جایگزینی پوزولان بش آقاج نیز 10%، 15% و 20% بوده است. همچنین به منظور مقایسه تاثیر نانوسیلیس و میکروسیلیس بر خواص مکانیکی بتن حاوی پوزولان بش آقاج، تعدادی نمونه بتنی، حاوی 10% و 15% میکروسیلیس، ساخته شده است. نتایج حاصل از این پژوهش نشان می دهند که نانوسیلیس به خاطر سطح مخصوص بسیار زیادش، فعالیت پوزولانی زیادی دارد و به سرعت با هیدروکسید کلسیم واکنش می دهد و با تولید ژل c-s-h، منجر به بهبود خواص مکانیکی بتن های حاوی پوزولان بش آقاج می گردد.