نام پژوهشگر: رقیه رکنی

عناصر فرهنگ عامیانه در شعر مقاومت فلسطین (احمد دحبور، توفیق زیّاد، سمیح قاسم)
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه تربیت مدرس - دانشکده علوم انسانی 1389
  رقیه رکنی   کبری روشنفکر

فولکلور که به معنی شناخت عادات، رسوم، حکایت ها، باور ها، سرود ها، امثال و گفتار شفاهی مردم است، امروزه در حوزه علوم مختلف انسانی از جمله جامعه شناسی در شاخه های مختلف آن، تاریخ، روانشناسی، ادبیات، هنر و حتی ادیان مورد بحث قرار می گیرد. با توجه به پدیده جهانی سازی از سوی بلوک غرب، به نظر می رسد کاربرد فولکلور در ادبیات سرزمین های اسلامی از انتشار و وسعت بیشتری برخوردار شده و قوت بخشیدن به عناصر بومی، دغدغه بسیاری از شعرا و نویسندگان عرب زبان گردیده است. شعر معاصر فلسطین به واسطه شرایط سیاسی و اجتماعی خاص امروزین خود، از ویژگی هایی برخوردار است که تا حدودی آن را از دیگر سرزمین های عربی متمایز داشته است. یکی از مهمترین این ویژگی ها کاربرد عناصر فولکلور و فرهنگ عامیانه در شعر شاعران معاصر فلسطینی می باشد. احمد دحبور، توفیق زیّاد و سمیح قاسم با استفاده از حکایت ها، قصه ها و ترانه های عامیانه، ضرب المثل ها و اسطوره ها، در تلاشند مسأله گفتمان مقاومت را به طور جدی در بین مردم فلسطین و مخاطبان غیر عرب خود دنبال کنند. این تحقیق می کوشد به روش توصیفی- تحلیلی، با بررسی در دواوین شعرای نامبرده، تک تک عناصر فرهنگ عامیانه را در اشعار ایشان دنبال کرده و با توجه به تنوع این عناصر در شعر فلسطین، نتیجه بگیرد که احیای میراث فرهنگی، یکی از مهمترین پایبندی های شاعر معاصر برای مبارزه با مسخ هویت و تهاجم فرهنگی اعمال شده از سوی رژیم صهیونیستی می باشد. واژگان کلیدی: شعر مقاومت فلسطین، فولکلور، فرهنگ عامیانه، احمد دحبور، توفیق زیّاد، سمیح قاسم.