نام پژوهشگر: ریحانه دیلجانی

مطالعه کیفی چگونگی درک فراگیران زبان انگلیسی از تلفظ و مالکیت زبان در انگلیسی
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه الزهراء - دانشکده ادبیات، زبانهای خارجی و تاریخ 1389
  ریحانه دیلجانی   سوسن قهرمانی قاجار

در طول تاریخ کهن تدریس زبان انگلیسی، الگوهای فراگیری زبان که پیرو مفاهیم «متکلم بومی» و «انگلیسی معیار» بوده اند، مسائل بحث انگیزی در تدریس تلفظ و لهجه در کشورهای غیر انگلیسی زبان به وجود آورده اند. با وجود این، به دلیل بسیاری از موقعیت های برخورد زبانی در طول تاریخ استعمارگری بریتانیا، زبان انگلیسی به توسعه و گسترش بی سابقه ای در سراسر دنیا و در نهایت به پدیده نگران کننده ای که «جهانی سازی» نامیده می شود دست یافته است. با آغاز قرن بیست و یکم، به منظور القای «حق مالکیت» زبان انگلیسی و توسعه ی «انگلیسی های جهان»، استفاده جهانی زبان انگلیسـی با «نوای درونی» برخی از کشورهای تازه اسـتقلال یافته درآمیخت. از آن زمان تا به حال شیوه های آموزش تلفظ، هیچ یک از انواع استاندارد انگلیسی را مورد هدف خود قرار نداده اند. بلکه گفته شده است که هدف اصلی تلفظ، قابل فهم بودن آن در عرصه بین المللی است. با این حال در ایران شـیوه های آموزش و فراگیری به طور کامل حول محـور «الگوی حق مالکیت» که تسـهیل کننده شیوه های آموزش تلفظ است نمی چرخد. این پژوهش می کوشد تا بر اساس شیوه ها و انتظارات تلفظی، چگونگی دریافت و درک زبان آموزان و مدرسان ایرانی زبان انگلیسی از مسائل مربوط به تلفظ و حق مالکیت را در کلاس های زبان بررسی نماید. مسئله دیگرمورد بحث در این پژوهش اینست که چگونه «متکلمان بومی» انگلیسی مسئله ی لهجه رادرخصوص گونه های جدید انگلیسی در دنیا مورد تجزیه و تحلیل قرار می دهند. این پژوهش کیفی جهت اشاره مختصری به چگونگی دید و قضاوت متکلمان گوناگون انگلیسی در مورد لهجه های «بومی» و «غیر بومی» و اینکه آنان تا چه حد حس تعلق و وابستگی نسبت به زبان انگلیسی را در خود پرورش داده اند، از چارچوب دو پژوهش استفاده کرده است. این دو مطالعه که توسط اسکیلز و دیگران (2006) و سیفاکیس وسوگاری (2005) انجام شده انددرارتباط بادرک مسئله لهجه ومالکیت می باشند. شرکت کنندگان این تحقیق را سی نفر مدرس و زبان آموز ایرانی زبان انگلیسی در شیراز و ده متکلم انگلیسی که در کشورهای انگلیسی زبان متولد و بزرگ شده اند تشکیل دادند. داده های این پژوهش از طریق پنج مرحله که شامل فعالیت شنیداری، هشتاد صفحه پرسش نامه، پنجاه ساعت مصاحبه، سی ساعت مشـاهده تمام وقت کلاس های انگلیسـی و ضبـط صدای کلاس ها و مصاحبه ها می باشند جمع آوری گردیده است. حجم زیاد اطلاعات پس از برگرداندن داده های صوتی به متن با روش تطبیقی پیوسته، تحلیل و بررسی شد تا بتواند موضوع های مفهومی که در میان سه جامعه مدرسان، زبان آموزان و متکلمان «بومی» زبان انگلیسی پدیدار شدند را ترسیم و دنبال نماید. یافته های این پژوهش بیان گر این حقیقت بودند که متکلمان ایرانی زبان انگلیسی در دریافت و درک شخصیت نمادین «متکـلم بومی» و نایل آمدن به لهجه ی انگلیسی «قاعـده محور»، «استاندارد»، و «شبه - بومی»، دنباله رو مکتب فکری «بنیادگرایان» هستند. همچنین آنان حس حق مالکیت در قبال زبان انگلیسی را به تسلط کامل بر یکی از انواع لهجه های «استاندارد» انگلیسی – به خصوص آمریکایی یا بریتانیایی – نسبت می دهند. بی تردید مطالعات بیشتری جهت بررسی ریشه های این دیدگاه «بنیادگرایانه» که نسبت به تلفظ و لهجه در میان ایرانیان وجود دارد ضروری به نظر می رسد تا بتواند به کشف بسترهایی که امکان پرورش یک مکتب فکری آزاداندیشانه تر را فراهم می نماید کمک کند.