نام پژوهشگر: اکرم میرعرب رضی

بررسی نیازهای اکولوژیک و شناسایی اجزا روغن اسانس و عصاره کاکوتی ziziphora clinopodioides در جنگل گلستان
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه پیام نور - دانشگاه پیام نور استان تهران - دانشکده علوم پایه 1389
  اکرم میرعرب رضی   غلامرضا بخشی خانیکی

کاکوتی کوهی با نام علمی ziziphora clinopodioidesمتعلق به تیره نعناعیان بوده یکی از گیاهان مهم دارویی با رشد گسترده در کوههای خشک و نیمه خشک در شرق استان گلستان میباشداین گونه، در منطقه آلمه پارک ملی گلستان در ارتفاع 1600 متر از سطح دریا با بافت سیلت لومی و در منطقه سوجق در ارتفاع 966 متر از سطح دریا با بافت لوم رویش دارد و فاکتورهایی چون درصد اشباع، هدایت الکتریکی،ph ، درصد مواد خنثی شونده، کربن آلی، ازت کل، فسفر، پتاسیم، رس، لای، ماسه در هر دو منطقه اندازه گیری شدند. داده های فنولوژیک نشان داد که این گیاه در منطقه آلمه در نیمه دوم فروردین رویش کرده و در نیمه اول تیرماه مرحله گلدهی می باشد.این گیاه در منطقه سوجق در نیمه دوم فروردین،رشد رویشی داشته و در نیمه دوم تیرماه مرحله گلدهی دارد. این گیاه در ایران به عنوان یک سبزی معطر و طعم دهنده بوده و از اندام های برگ و گل در درمان سرماخوردگی، ناراحتی گوارش،و به عنوان آرامبخش استفاده می شود.در این مطالعه، ساقه و برگ گیاه کاکوتی کوهی در مرحله رویش و گلدهی از منطقه آلمه و در مرحله گلدهی از منطقه سوجق در سال 1388 جمع آوری شده است. اسانس گیری با دستگاه میکروویو انجام شد و ترکیبات اسانس توسط دستگاه gc/mass آنالیز گردیدند. نتایج نشان دادند که تعداد ترپن ها در برگ در مرحله گلدهی آلمه بیشتر از نمونه های دیگر بوده و مهمترین ترپن هادر برگ پولگون، منتول،1و8-سینئول و در ساقه پولگون و ال منتون می باشد. نتایج تستهای کیفی متابولیت های ثانویه نشان داد که تمام اندام ها دارای آلکالویید هستند. فلاوونویید نیز در آلمه که ارتفاع بالاتر می باشد بیشتر بوده و در سوجق تانن به دلیل اینکه ارتفاع پایین تر است افزایش می یابد. ساپونین نیز در تمام اندام ها وجود دارد و در فصل رویش بیشتر است.بررسی تست کمی توتال فنول نیز نشان دادکه برگ و ساقه منطقه سوجق در هر دو عصاره بیشتر است. اندازه گیری فلزات سنگین و مقایسه در هر دو منطقه نیز صورت گرفته است. کلمات کلیدی:ziziphora clinopodioides، داده های فنولوژیک، آلمه، سوجق، میکروویو، gc/mass