نام پژوهشگر: محدثه منصوری رضی

انگار شناسی نقشمایه انسانی بر سفالینه های پیش از اسلام ایران
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه الزهراء - دانشکده هنر 1389
  محدثه منصوری رضی   فاطمه هنری مهر

چکیده نقاشی روی سفال بیان اندیشه و احساس هنرمند در فردیت انسانی اش به سطح دو بعدی است که با توجه به اینکه انسان از هزاره هشتم پ م میلاد با این دستمایه ماندگار آشنایی دارد، مطالعه و بررسی چگونگی ساخت و تشکیل این ماده و طراحی های روی سفال به عنوان ابتدایی ترین هنرمندان آشنا می کند. نقشمایه هایی که در این مطالعه قرار می گیرد، انسان هایی هستند که از هزاره ششم و پنجم تا قبل از اسلام بر سفال نقش گرفته اند که نشان از تصویرگری انسان از خود است و در نمایه های مختلف معانی و بیان مختلفی را ارائه می دهد. این مجموعه قسمتی گزینه ای از کل یافته های نگارنده از نقوش انسانی روی سفال است که برای رسیدن به نتیجه ای نسبی از شیوه تصویرگری هنرمند از خودش و افراد پیرامونش به نظر کافی می رسد. نقش انسان در آثار سفالین پیش از تاریخ ایران یک الگوی قابل تامل و قابل استناد درباره چگونگی معیشت و جریان زندگی در آن دوره است که لازم است جهت شناخت بیشتر فرهنگ های پیش از تاریخ و چگونگی تفکر تجسمی هنرمند آن دوره تحلیل و مطالعه گردد . نوع شناخت هنرمند از آناتومی بدن و چگونگی تغییر و تبدیل فیگور به عناصر تصویری و آنالیز شده و نیز چگونگی تغییر در تناسبات و ایجاد اغراق و نقاط قابل توجه در شکل بدن از مواردی است که با مطالعه و بررسی یافته ها در این رساله می توان دریافت. هدف اصلی از این رساله رسیدن به شناخت دقیق از چگونگی نگاه هنرمند پیش از تاریخ به تناسبات بدن و فیگور انسانی و مقایسه پیدایش نقوش مشابه در مناطق باستانی ایران و پیدا کردن ارتباط فرهنگی بین آنهاست. تمرکز بر نقوش و عناصر انسانی بر جای مانده روی سفال از دوره های باستانی ایران همچنین می تواند سیر تکاملی نگاره ها را از ابتدایی ترین یافته ها تا دوره های متاخرتر نمایش دهد و با دسته بندی و آنالیز این تصاویر می توان به مجموعه ای علمی از شناسنامه تصویری و پیشینه خود نگاره انسان دست یافت و در نتیجه معرفی هر چه بهتر و احیاء هنر اصیل و غنی ایرانی را آسان تر می نماید.