بازرگا نی و تجارت از مهمترین ارکان زندگی ا قتصادی است و رشد و گسترش آن در هر جامعه ای از مظاهر شکوه و رفاه در آن جامعه می باشد. منا طق مرزی به دلیل تماس با محیط های متنوع بیرونی، از ویژگی های خاصی برخوردارند . وجود مبادلات و پیوندهای فضایی د و سوی مرز و آسیب پذیری و تهدیدات مختلف ، ا همیت ویژه ای در فرایند برنامه ریزی توسعه و آمایش سرزمین به این مناطق مرزی داده است که در صورت غفلت از آن به طور جد، شاهد چالش های عمده ای از جمله؛ ناپایداری و عدم ثبات جمعیتی مناطق مرزنشین خواهیم بود . در این تحقیق به تحلیل اثرات بازارچه های مرزی بر رشد فیزیکی و اقتصادی- اجتماعی شهرهای مجاور پرداخته شده و شهر مریوان به عنوان نمونه، مورد مطالعه قرار گرفته است. روش مورد استفاده برای تحلیل در این پژوهش روش توصیفی و تحلیلی- تطبیقی می باشد که در آن برای ترسیم نقشه گسترش شهر از تصاویر ماهواره ای و با استفاده از نرم افزار (idrisi ) بهره گرفته شد. همچنین از نرم افزارهای auto cad و arc gis جهت ترسیم نقشه ها و از excel و spss برای تحلیل داده های پرسش نامه استفاده شده است . نتایج حاصل از تحقیق نشان داد که بازارچه مرزی با شماق از لحاظ فیزیکی و ا قتصادی- اجتماعی تأثیر شگرفی بر شهر مریوان گذاشته و رونق و رکود بازارچه مرزی با شماق ( به صورت رسمی و غیررسمی ) منجر به وا کنش شهر نسبت به این تغییرات به صورت رشد فیزیکی، جذب جمعیت، اشتغال و بیکاری، رفاه یا عدم رفاه و ... برای ساکنان شده است . بازارچه همچنین منجر به تغییر و تثبیت نقش شهر به بازرگانی- خد ماتی شده است. با برنامه ریزی منظم برای بازارچه های مرزی می توان تثبیت جمعیت، اشتغال، امید به زندگی، ا منیت، بهبود استانداردهای زندگی مردم و در آخر توسعه پایدار مناطق مرزی را تضمین نمود . واژگان کلیدی : گسترش فیزیکی، توسعه اقتصادی- اجتماعی، بازارچه های مرزی، مریوان