? چکیده : هدف از این پژوهش بررسی تحولات ،چشم اندازها و چالش های آموزش بزرگسالان در دو کشور ایران و آلمان می باشد. جامعه مورد مطالعه در این پژوهش عبارت بود از جنبه های مختلف آموزش بزرگسالان در کشورهای ایران و آلمان که مورد بررسی قرار گرفت.برای این کار از میان کشورهای پیشرفته صنعتی کشور آلمان و از میان کشورهای در حال توسعه کشور ایران با استفاده از روش نمونه گیری هدفمند انتخاب شد و با توجه به گسترده بودن موضوع ، سیر تحولات آموزش بزرگسالان، چشم اندازهای موجود ، چالش ها، طرح ها و ابتکارات ، تفاوت ها و تشابه های آموزش بزرگسالان در کشورهای نمونه مورد بررسی قرار گرفت. داده های پژوهش با مطالعه کتب مربوط به این موضوع به زبانهای انگلیسی و فارسی، پایان نامه های فارغ التحصیلان تحصیلات تکمیلی و دیگر تحقیقات انجام شده ، مقالات مندرج در مجلات موجود، سایت های مختلف اینترنتی، وبلاگ های اهل فن، منابع ومآخذ موجود در بخش آموزش بزرگسالان کمیسیون ملی یونسکو و موسسات فعال در این حوزه همچون icae و همچنین تعامل با متخصّصین آموزشی جمع آوری و سپس با استفاده از روش جرج بردی تحلیل گردید. یافته های تحقیق حاکی از آن است که آموزش بزرگسالان در آلمان خصوصاً از اواخر قرن نوزدهم تا اوایل قرن بیستم ، شکل گسترده تری به خود گرفته تا جائیکه دانش در بین مردم فراگیر شده و مفهوم یاددهی به یادگیری تبدیل شده است. در بخش چشم اندازها ، آموزش مادام العمر برای همه شهروندان آلمانی فراهم شده و این امر با فن آوری های نوین در آموزش بزرگسالان توام گشته و شایسته سالاری در مناسبات اجتماعی و اقتصادی توسعه یافته است. در بحث چالش ها در حالی که کشور ما با مشکلات زیادی در گیر بوده و سوادآموزی پایه هنوز هم مهم ترین چالش در آموزش بزرگسالان می باشد،در کشور آلمان، وجود مهاجرین خارجی بی سواد، بالا رفتن توقّعات شهروندان آلمانی از زندگی، ایجاد مدارس بین المللی بزرگسالان و آموزش صلح و همزیستی مسالمت آمیز، چالش های اصلی در این حوزه بوده است.عمده ترین طرح ها و ابتکارات کشور آلمان در حوزه ی بزرگسالان ، ایجاد و تقویّت کلاس های تخصّصی آموزش بزرگسالان ، تقویت مشارکت های مردمی خصوصاً کارخانه داران و سهامداران بزرگ در گسترش آموزش بزرگسالان بوده است تا جایی که امروزه هدف از آموزش بزرگسالان در آلمان ، تربیت شهروندان جهانی می باشد، در حالیکه در کشور ما آموزش بزرگسالان نتوانسته است از سواد آموزی پایه فراتر رود. در بررسی آموزش بزرگسالان ایران و آلمان تفاوت ها و تشابه های زیادی مشاهده شد که از مهم ترین تشابه ها می توان به تلاش هر دو کشور در ریشه کنی بی سوادی ، تقویت آموزش های فنی و حرفه ای، گسترش امکانات آموزش از راه دور برای ادامه تحصیل بزرگسالان، سوادآموزی کارمندان و کارگران و سوادآموزی نیروهای مسلّح اشاره کرد ، اما آنچه آموزش بزرگسالان آلمان را از ایران متفاوت می کند این است که در کشور آلمان شرکت بزرگسالان در کلاس ها ارتباط تنگاتنگی با مشکلات روزمره ی آن ها دارد و در کلاس هایی شرکت می کنند که مهارت های زندگی آن ها را در برخورد با مشکلات بیش تر می کند.از طرفی در کشور آلمان اکثر شرکت کنندگان در این کلاس ها دارای مدرک دانشگاهی می باشند در حالی که در کشور ایران ، شرکت کنندگان صرفاً برای باسواد شدن در این کلاس ها حضور پیدا می کنند. در کشور آلمان مقامات دولتی در اجرای برنامه های بزرگسالان جدّی و مصمّم بوده ، ولی در کشور ایرا ن از این جدّیت و انسجام خبری نیست. ? واژه های کلیدی: آموزش بزرگسالان، تطبیق، سوادآموزی، تحوّل و توسعه، نوآوری ، نظارت، آموزش های غیر رسمی، ارزشیابی، آموزش به هنگام کردن دانش.