نماد و نمادپردازی از دیرباز در میان اقوام و قشرهایمختلف رایج بوده است وهرگروه برای بیان عقاید ودیدگاه های خویش از زبان رمز و نماد ، بهره های فراوان جسته است؛ امّا مطالعات دقیقی در این باره در ادبیات فارسی تا حدود پنجاه سال پیش انجام نگرفته است. پس از روی آوردن برخی از روانشناسان از جمله فروید ویونگ به این عرصه بود که نماد و نمادپردازی یکی از رویکردهای جدید در مطالعه آثار ادبی شد. در میان آثار بزرگ ادب فارسی بیشترین مطالعه در مورد نماد، بر روی آثار ادبی عرفانی صورت گرفته است؛ چنان که کتاب با ارزش رمز و داستان های رمزی در ادب فارسی از استاد پورنامداریان گواهی موثق بر این ادعاست. دو کتاب:«کلیله ودمنه»و«مرزبان نامه» با غنای نمادینی که دارند، آن چنان که شایسته وبایسته باشد، مورد بررسی قرار نگرفته اند. اگر هم تحقیقاتی در مورد این دو کتاب انجام گرفته، بیشتر به بررسی صناعات ادبی این دو کتاب در قالب و یا دیدگاه نثر فنّی ادبی بوده است. در این تحقیق به بررسی دو کتاب کلیله ودمنه و مرزبان نامه از جنبه های مختلف نمادی پرداخته شده است. دو کتابی که می توان هر دو را نماینده آثار نمادین ادبی در دو سرزمین ایران وهندوستان دانست.