هدف از اجرای این پژوهش مقایسه اثربخشی طراحی آموزشی مبتنی بر روش تکثیری و تعمیم ـ نمونه در رشد مهارت های مولّد یادگیری درس علوم اجتماعی بود. جامعه این تحقیق دانش آموزان پسر سال اول دبیرستان منطقه 5 تهران در سال تحصیلی 89_1388 بودند. برای انتخاب نمونه از روش نمونه گیری خوشه ای چند مرحله ای با در نظر گرفتن کلاس به عنوان واحدهای نمونه گیری استفاده شد. بعد از مشخص شدن مدرسه از دو کلاس اول که مجموعاً 65 نفر دانش آموز داشت دو گروه 25 نفری انتخاب شدند. جای دهی افراد در کلاس ها با 2 روش تدریس مختلف، به صورت از قبل شکل گرفته و طبیعی صورت گرفت. محقق توانست کاربندی فعال خود را به صورت تصادفی برای دو کلاس انتخاب کند. در این پژوهش که از جنس پژوهش های کاربردی است، ما روش تحقیق آزمایشی را برگزیدیم و با طرح تحقیق: پیش آزمون و پس آزمون با دو گروه آزمایشی اجرا کردیم. لازم به ذکر است که به دلیل اینکه در این تحقیق امکان جایگزینی تصادفی کامل وجود نداشت، روش تحقیق شبه آزمایشی بکار گرفته شد. در این پژوهش برای جمع آوری داده ها از یک آزمون تشریحی محقق ساخته برای تعیین میزان رشد مهارتهای یادگیری مولّد دانش آموزان استفاده شد که آزمون دارای پایایی و روایی مناسبی بود. برای تجزیه و تحلیل داده ها از روشهای آماری توصیفی مثل میانگین، انحراف معیار و نمودار و همچنین از روش های آمار استنباطی تحلیل واریانس چند متغیره و کوواریانس عاملی استفاده شد. در این پژوهش 4 فرضیه (اصلی و جزئی) ارائه شده بود. تحلیل داده ها هر چهار فرضیه پژوهش را که حاکی از برتری طراحی مبتنی بر روش تعمیم ـ نمونه نسبت به روش تکثیری در رشد مهارتهای مولّد یادگیری بود با اطمینان 99% مورد تأیید قرار داد.