نام پژوهشگر: سیما یوسفی

تصویر توموگرافی دو بعدی سرعت pn در ایران
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه تحصیلات تکمیلی علوم پایه زنجان - دانشکده علوم زمین 1390
  سیما یوسفی   فرهاد ثبوتی

در این پژوهش ما با روش توموگرافی تغییرات جانبی سرعت موج pn در ایران را محاسبه کرده­ایم. 1658 پرتو pn مورد استفاده قرار گرفتند. میانگین سرعت pn در ایران 8 کیلومتر بر ثانیه است. این سرعت بین 3/7 و 6/8 کیلومتر بر ثانیه تغییر می­کند. نتایج به دست آمده همخوانی خوبی با زون­های تکتونیکی مهم ایران دارد. در غرب ناحیه­ی خزر که موهو در عمق کمتری قرار دارد (احتمالا به دلیل اقیانوسی بودن پوسته در این ناحیه) سرعت pn بیشتر از میانگین است. این مقدار در حدود 4/8 کیلومتر بر ثانیه به دست آمده است. در اطراف رشته کوه­های زاگرس نیز سرعت به دست آمده بیشنه­ی 4/8 کیلومتر بر ثانیه را دارد. چنین سرعتی نشان از سرد بودن پوسته در این منطقه دارد. در البرز مرکزی و شمال غرب ایران سرعت pn کمتر از مقدار میانگین است. این مشاهده دلیلی بر وجود گوشته­ی داغ دراین دو منطقه است. در کپه داغ سرعت pn بیشتر از میانگین به دست آمده است که این نتیجه با زمین شناسی منطقه تطابق خوبی دارد. بیشتر مناطق ایران مرکزی سرعت pn را کمتر از میانگین نشان می دهند. وجود کمربند آتش­فشانی ارومیه دختر می­تواند دلیل این مشاهده باشد.