چکیده هدف از این پژوهش ، مطالعه تطبیقی برنامه درسی آموزش فنی و حرفه ای دوره متوسطه کشورهای ژاپن ، آلمان ، انگلستان و آمریکا با ایران است. اهداف ویژه تحقیق نیز بر اساس متغیرهای تحقیق شامل توصیف و مقایسه عناصر برنامه درسی آموزش فنی و حرفه ای( اهداف ، فرایند یاددهی – یادگیری ، شیوه های ارزشیابی وشایستگیهای معلمان آموزش فنی و حرفه ای) دوره متوسطه ا ست. این مطالعه از نوع پژوهشهای توصیفی – تحلیلی است و محقق با استفاده از روش جرج بردی ، به سوالات تحقیق پاسخ داده است .نتایج حاصل از این پژوهش نشان میدهد کشورهای منتخب در اهداف جهت گیری جامعه شناسانه نسبت به اشتغال و در آمدزایی در مقایسه با ایران داشته و نسبت به فرهنگ سازی در خصوص تحصیل این نوع آموزشها مخصوصاً دوره متوسطه بدلیل در دسترس بودن ، تأکید کرده اند. در بخش عاطفی به ایجاد اعتماد بنفس در دانش آموزان توجه داشته اند و مهمتر از همه به ارتقاء صلاحیتهای آنان اندیشیده اند. اما در ایران چه بسا در تدوین اهداف مشکلاتی مشاهده شده است، در خصوص وصول به اشتغال، فرهنگ سازی و شناسایی استعدادها و هدایت آنها هم ناموفق بوده است. فرایند یاددهی – یادگیری در ایران شواهدی دال بر ماندن دررویکردهای سنتی گذشته را نشان میدهد. رویکرد حاکم در طراحی برنامه های درسی نیز ، مدرسه محوری است. آنچه در رویکردهای برنامه درسی آموزش فنی و حرفه ای کشورهای منتخب دیده میشود ، شایستگی محوری و استفاده از روش حل مسئله و مشارکتی و ترکیبی در فرایند تدریس است. طبق نظر هکر، آبلی و پروفسور رینالدریوایز مگر میشود در آموزشی که با واژه ای بنام عمل آمیخته است، این موارد را نادیده گرفت ؟ در روشهای ارزشیابی رویکرد توسعه ارزشیابی آموزش های فنی و حرفه ای در آمریکا و بتبع آن کشورهای دیگر را به سمت توجه به نقش معلم در فرایند ارزشیابی و پررنگ شدن نقش حمایت کننده تا نظارت کننده و همچنین مستمر بودن آن،کشاند. در ایران ابزارهای ارزشیابی مانندکشورهای دیگر است ، ولی ضریب تأثیر امتحان تئوری بیشتر است. در ثانی ارزیابی در کشورهای موفق توسط هیأت ممتحنین، اما در ایران توسط معلم انجام میپذیرد. در خصوص تربیت معلمان رویکردهای مبتنی بر شایستگی در کشورهای منتخب بجز ایران قابل مشاهده است. این رویکرد به جذب معلمان با شایستگیهای فنی ، اجتماعی و یادگیری نظر دارد اما ایران ، هنوز برای استخدام اینگونه معلمان تصمیم نگرفته است. تجربه کاری یکی از شرطهای اساسی در این رویکرد است که در ایران برای استخدام نیز ضروری نیست. در برنامه های درسی تربیت معلم ایران سهم آموزشهای نظری بیشتر است، بطور کلی سه فاز مطرح شده برای ارتقاء شایستگیهای معلمان فنی ( قبل از ورود ، استخدام، ضمن خدمت )، در کشورهای منتخب قابل توجه است . در پایان هم با توجه به یافته های تحقیق پیشنهاداتی برای بهبود برنامه درسی آموزش فنی و حرفه ای در کشور داده شده است. واژه های کلیدی: برنامه درسی ، آموزش فنی و حرفه ای دوره متوسطه ، بررسی تطبیقی