نام پژوهشگر: فرهاد لطفی فر

تاثیر نظامیان بر سیاست خارجی ترکیه از دهه 90 تاکنون
پایان نامه دانشگاه آزاد اسلامی - دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی - دانشکده علوم سیاسی و اجتماعی 1390
  فرهاد لطفی فر   کابک خبیری

چکیده پایان نامه (شامل خلاصه، اهدا، روش های اجرا و نتایج به دست آمده): چکیده: ترکیه کشوری مهم و تاثیرگذار در منطقه خاورمیانه و در میان کشورهای جهان اسلام محسوب می شود، موقعیت استراتژیکی، پلتیکی و نزدیکی این کشور به اروپا سبب شده است تا کشورهای اروپایی و ایالات متحده آمریکا اهمیت خاصی برای ترکیه قائل شده و تلاش نمایند تا این کشور هر چه بیشتر سیاستهای خود را با منافع و ارزش های غرب منطبق سازد. نظامیان ترکیه که نقش اساسی در متمایل کردن سیاستهای داخلی و خارجی این کشور به منافع و خواست کشورهای غربی داشته و در استقرار نظام سکولاریستی مورد حمایت غرب نقش مهمی ایفا کرده اند همواره مورد حمایت غرب قرار داشته و بدون تردید نضج گیری نقش نظامیان در ترکیه را نمی توان فارق از حمایت غرب از این روند تحلیل کرد شیوه ای که در عمل دموکراسی را در ترکیه تضعیف کرده بود. با پایان یافتن جنگ سرد و فروپاشی شوروی، مفهوم امنیت ملی و ماهیت تهدیدات دچار تغییرات اساسی شدند و بدون شک ترکیه و نوع مناسبات این کشور با غرب نیز از این امر مستثنی نبوده است. در دو دهه گذشته کشورهای غربی به رهبری آمریکا، از دموکراسی برای ترویج ارزش های غربی بیش از هر زمان دیگری بهره گرفته و حوزه نفوذ خود را گسترش داده اند، در چنین فضایی رویکرد جدیدی در نوع تعامل غرب با ترکیه در دستور کار قرار گرفت، رویکردی که در عمل تناقض اساسی با نقش آفرینی موثر نظامیان در ترکیه داشت. در این راستا مخالفت اتحادیه اروپا با دخالت های نظامیان ترکیه در سیاست و تغییر در نگرش آمریکا به ترکیه پس از حضور آمریکا در افغانستان و عراق، روند جدیدی را در ترکیه ایجاد کرده که عمده ترین شاخصه آن کاهش تدریجی نقش نظامیان بوده است، وضعیت جدید این امکان را به اسلام گرایان داده است تا به تدریج سکان دار اداره امور ترکیه شوند. اهتمام دولتمردان ترکیه برای پیوستن به اتحادیه اروپا و عملی کردن اصلاحات و پیش شرط های اتحادیه اروپا از جمله لزوم کاهش و پایان دادن به مداخلات نظامیان در امور سیاسی و رعایت معیارهای حقوق بشر از سوی حاکمان جدید ترکیه باعث کاهش بیش از پیش نقش نظامیان در این کشور گردیده است. بطور کلی کاهش نقش نظامیان در کنار درایت رهبران اسلام گرای ترکیه زمینه تغییرات جدی در سیاستهای این کشور بویژه در سیاست منطقه ای و بین المللی را فراهم کرده و زمینه بروز دگرگونی های بنیادینی را در ترکیه فراهم نموده است، تغییراتی که نه فقط در ترکیه بلکه بر سایر کشورهای منطقه نیز تاثیرگذار بوده است. لذا در این تحقیق تلاش شده است تا با بررسی نقش نظامیان ترکیه در سیاست و حکومت این کشور، سیر تحول حضور نظامیان و تاثیر این حضور در پویش های سیاست خارجی ترکیه مورد ارزیابی قرار گیرد.