نام پژوهشگر: سپیده شمالی

چای یک رسانه است
پایان نامه دانشگاه آزاد اسلامی - دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی - دانشکده هنر و معماری 1389
  سپیده شمالی   فاطمه ملک افضلی

باید به ریشه های فرهنگی ارتباط در ایران توجهی خاص شود زیرا چه بسا بقایای این پدیده در حافظه جمعی و در نتیجه در کنش های ارتباطی ایران امروز رسوب کرده باشد. رابطه ی ما با پدیده های فرهنگ توده ای مانند چایخانه ها، مراکز تفریحی و کالاهای مصرفی، صرفن نظر از این رابطه پرشور، سرسری، ایجابی یا سلبی باشد. هم در زندگی روزمره ما واجد اهمیت است و هم برای فهم جامعه معاصر این چنین است که هنجاری گرافقدر به نام سکوت در ارتباطات ایرانی نهادینه می شود. سکوت در طول تاریخ ایران جایگاه خاصی در ارتباطات داشته است به طوری که 19/6 درصد مجموع اشعار مضمون توصیه به سکوت داشته و در واقع از هر پنج بیت ارتباطی، یک بیت توصیه به سکوت بوده است. مردم سرزمینی که در مدل ارتباطی خود در جامعه از 14 نوع سکوت استفاده می کنند برای انتقال صریح مفهوم ارتباط خود از آیین هایی استفاده می کنند که به نظر برای پر کردن اوقات فراغت آنهاست ما این ایین ها در ایران حامل پیام هایی هستند که مردم به هر د لیل آنها را به زبان نمی آورند. یکی از این آیین ها مراسم صرف چای در ایران است. چای نشانه ای می شود که بیانگر چیزی جز خود آن است. وقتی خوردن چای معنای پذیرفتن پیشنهاد خواستگار باشد یا وقتی آوردن چای دورنگ معنای درخواست انعام و در مواردی اینگونه دیگر چای فقط چای نیست. اینجا دیگر چای درون فرهنگ نشسته است. نشانه فرهنگی برای بیان چیزی. این مرحله ای است فراتر از مصرف گسترده چای در مراسم و آیین های مختلف چای در فرایند گسترش خود، به صورت های گوناگون چنین جایگاهی پیدا کرده است.