ناصر محمودنیا فتح الله بلداجی
به منظور تعیین ارزش غذایی آرد ضایعات دو کشتارگاه طیور و تاثیر آن بر عملکرد جوجه های گوشتی راس 308 دو آزمایش در قالب طرح کاملا تصادفی انجام گرفت. برای این منظور یک جیره شاهد ذرت- سویا و سه جیره آزمایشی حاوی سطوح 3 ، 6 و 9 درصد آرد ضایعات طیور از کشتارگاه 1 و سه جیره آزمایشی دیگر حاوی سطوح 3 ، 6 و 9 درصد آرد ضایعات طیور از کشتارگاه 2 در هر یک از دوره های آغازین (صفر تا 21 روزگی) و رشد (22 تا 42 روزگی) براساس توصیه (1994)nrc تهیه شد. در آزمایش اول اثر استفاده از آرد ضایعات دو کشتارگاه بر عملکرد جوجه های گوشتی مورد بررسی قرار گرفت. در این آزمایش 7 تیمار آزمایشی وجود داشت که به هر تیمار 4 تکرار متشکل از 20 قطعه جوجه گوشتی مخلوط دو جنس اختصاص یافت. نتایج این آزمایش نشان داد که سطح 9 درصد آرد ضایعات 1 کاهش معنی داری در افزایش وزن نسبت به تیمارهای شاهد، سطح 3 % آرد ضایعات (1و2) و 6% آرد ضایعات 2 در کل دوره آزمایشی داشت (05/0 > p). استفاده از آرد ضایعات دو کشتارگاه طیور، تاثیر معنی داری بر مصرف خوراک، ضریب تبدیل غذایی، نسبت راندمان پروتئین و ترکیبات لاشه در کل دوره آزمایشی نداشت. با افزایش آرد ضایعات طیور در سطح 9 درصد هر دو کشتارگاه، هزینه خوراک مصرفی به طور معنی داری نسبت به تیمار شاهد کاهش یافت (05/0 > p)، اما هزینه تولید هر کیلوگرم گوشت و سودآوری ناخالص در 42 روزگی در کلیه تیمارهای آزمایشی معنی دار نبود (05/0 >p). در آزمایش دوم قابلیت هضم ظاهری پروتئین و میزان انرژی قابل سوخت و ساز ظاهری و تصحیح شده برای ازت جیره های آزمایشی اندازه گیری شد. در این آزمایش از 7 تیمار و به ازای هر تیمار 3 تکرار و در هر تکرار 3 قطعه جوجه خروس گوشتی قرار داشت. نتایج این آزمایش نشان داد که با روش نمونه برداری از فضولات، جیره های حاوی آرد ضایعات طیور نسبت به جیره شاهد بطور معنی داری قابلیت هضم ظاهری پروتئین (بجز 6% آرد ضایعات 1) و انرژی قابل سوخت و ساز ظاهری (amen وame) بیشتری داشتند (05/0 > p). در روش نمونه گیری از محتویات ایلئوم، جیره حاوی 9 درصد آرد ضایعات کشتارگاه 2 بطور معنی داری قابلیت هضم ظاهری پروتئین و انرژی قابل سوخت و ساز ظاهری کمتری داشتند (05/0>p). اثر مکان نمونه گیری (ایلئوم و فضولات) برقابلیت هضم ظاهری پروتئین معنی دار بود (05/0 > p). کلمات کلیدی: آرد ضایعات کشتارگاه طیور، قابلیت هضم ظاهری پروتئین، انرژی قابل سوخت و ساز ظاهری، جوجه گوشتی
