نام پژوهشگر: اکبر فتاحی

تحلیل اندازه گیری های تعادلی غیرهم دما: تعیین پارامترهای ترمودینامیکی تعادلات واکنش های تشکیل کمپلکس براساس اندازه گیری های طیف سنجی
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه اراک - دانشکده علوم پایه 1390
  اکبر فتاحی   حمید عبدالهی

چکیده: تعادلات شیمیایی همواره از نقطه نظر علمی و صنعتی مورد توجه بوده است. در بین پارامترهای مختلفی که توسط محقققین در تعادلات شیمیایی بررسی می شود به نظر میرسد که ثابت های تعادل ترمودینامیکی و مشروط بیشتر مورد توجه قرار می گیرند. درروش های مرسوم برای تعیین ثابت تعادل، به واکنش مورد بررسی فرصت داده می شود تا در دمای ثابت به تعادل برسد، سپس غلظت گونه های مختلف موجود در تعادل با روش های مختلف جهت محاسبه ثابت-های تعادل تعیین می شوند. تیتراسیون نسبت مولی به همراه روش های اسپکتروفتومتری یکی از عمومی ترین و دقیق ترین روش هایی است که توسط شیمی دان ها به منظور مطالعه تعادلات شیمیایی مختلف از قبیل تعادلات پروتونه شدن و تشکیل کمپلکس مورد استفاده قرار می گیرند. در روش های تیتراسیون نسبت مولی، جهت دست یابی به نتایج قابل قبول باید دما در کل آزمایش ثابت نگه داشته شود. در این تحقیق، اندازه گیری های تیتراسیون نسبت مولی ناهم دما برای تعیین ثابت پایداری تعادلات مختلف سیستم کمپلکس بر اساس روش کمومتریکس (مدل سخت) معرفی می شود. در روش پیشنهادی به جای ثابت پایداری، k، پارامترهای ترمودینامیکی (تغییر آنتروپی استاندارد، ?s°، و تغییر آنتالپی استاندارد،?h° ) محاسبه می شوند. توانایی این روش ابتدا توسط یک مجموعه از داده های شبیه سازی شده از نسبت مولی مختلف اثبات شد. در طول آزمایش نسبت مولی، دما طبق یک پروفایل دمایی تعریف شده تغییر کرد و تغییرات طیفی در مقابل مقدار تیترانت شبیه سازی شد. در پایان، مدل های مختلف واکنش های تشکیل کمپلکس به طور عملی بررسی شد. داده های اسپکتروفتومتری نسبت مولی به همراه پروفایل دمایی به مدل های مناسب منطبق شد. مقادیر پارامترهای ترمودینامیکی برای هر کدام از سیستم های تعادلی با دقت و صحت بالا محاسبه شدند. علاوه بر این، ثابت های پایداری محاسبه شده توسط رابطه وانت-هوف، با مقادیری که مستقیماً با روش عمومی نسبت مولی در دمای ثابت تعیین می شود، مقایسه شدند. نتایج نشان می دهد که روش پیشنهادی می تواند به طور مطمئن برای تعیین ثابت پایداری از اندازه گیری ناهم دما به کار برده شود.

بررسی سیستماتیک و پراکنش قورباغه درختی حقیقی hyla savignyi و اکولوژی (زیستگاه ها، آنالیز شیمیایی آب، تاثیر شهرنشینی بر جمعیت) سمندر خال زرد neurergus microspilotus در استان کرمانشاه و مقایسه جمجمه h.savignyi با rana ridibunda
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه رازی - دانشکده علوم 1391
  اکبر فتاحی   نصرالله رستگارپویانی

خانواده هیلیده دارای 16 جنس و 416 گونه است که بیشتر در آمریکا وجود دارند. در ایران فقط یک گونه وجود دارد. براساس کار وسیع بیابانی از اسفند1390 تا مرداد 1391، از مناطق مختلف استان کرمانشاه 55 نمونه (33 نر، 22 ماده) از hyla savignyi جمع آوری و شناسایی شد. 16 صفت متریک این گونه مورد بررسی قرار گرفت. داده ها با استفاده از برنامه نرم افزاری spss-16 مورد آنالیز آماری قرار گرفتند.دی مورفیسم جنسی در جمعیت های این گونه بررسی شد، براساس مطالعه اخیر به طور واضحی دو جنس از یکدیگر جدا شدند .دیمورفیسم جنسی در چندین جمعیت از سمندر کوهستانیn.microspilotus(nesterov, 1917)، از شمال غرب استان کرمانشاه در غرب ایران بررسی شد. 39 نمونه (20 نر و 19 ماده) جمع آوری و به وسیله کولیس دیجیتالی با دقت اندازه گیری 01/0میلی متر اندازه گیری شده و سپس آزاد شدند. 10 صفت مورفومتریک اندازه گیری شد و مقایسه های آماری بین جنس های نر و ماده به عمل آمد. تفاوت های قابل توجه ای بین جنس ها از لحاظ مورفولوژی شان وجود داشت که نشان دادند ماده ها بزرگتر و نیز دارای حجم بزرگتری در تمام خصوصیاتشان داشتند.one-way anova وprincipal component analysis تمام صفات اندازه گیری رابه طورمعنی داری بین جنسها نشان دادند(p?0.05).در گستره پراکنشی ایرانی n.microspilotus چندین مکان وجود دارند که به رغم انتظار ما نمونه ای در آنجا پیدا نشد. از طریق مقایسه آماری دو اصل مهم اکولوژیک، یعنی خاصیت شیمیایی آب و تناسب زیستگاهی، مشخص شد که تناسب زیستگاهی تعیین کننده این تناقض می باشد. جهت مشخص شدن تأثیر متغیرهای شیمیایی آب بر روی انتخاب زیستگاهی در مجموع 20 رودخانه کوچک و تالاب و نهر در شمال غرب استان کرمانشاه بررسی شدند. نمونه های آب جمع آوری شده از این نقاط از لحاظ 15 عامل که در تغییرات نقش دارند آنالیز شدند و داده های حاصل بر اساس آزمون independet-sample t-test برای متغیرهای پارامتریک و آزمون two independent- sample test برای متغیرهای غیر پارامتریک به منظور ارزیابی تأثیرات آنها بر روی حضور یا عدم حضور گونه در زیستگاه مورد بررسی قرار گرفت. داده های حاصل به جهت تعیین تأثیر تناسب زیستگاهی و سهم هر متغیر از آن بوسیله آنالیز رگرسیون لجستیک مورد ارزیابی آماری قرار گرفت. در طول بررسی های میدانی سه زیستگاه با جمعیت قابل توجهی کشف شد. بررسی های میدانی عمده ای در 12 مکان جهت تأثیر اکولوژیک بر روی سمندر خال زرد در شمال غربی استان کرمانشاه بین فوریه و جولای 2012 صورت گرفت. مکان های مورد مطالعه بر اساس مجاورت به بافت شهری یا روستایی، ساخت و سازهای انسانی به دو گروه بکر و دستکاری تقسیم شدند. بعضی از فاکتورهای اکولوژیک از جمله ph آب، دمای هوا، اوج فعالیت جفت یابی و زمان تخم گذاری مشخص شد. ارتباط بین دمای هوا و روند رو به افزایش تعداد سمندرها بر اساس آنالیز pearson و تأثیرات شهر نشینی بر روی هدایت الکتریکی ویژه آب و ph آب زیستگاههای سمندر و تعداد سمندرها بر اساس independent-samples t-test مورد آنالیز قرار گرفت. تراکم سمندرها در زیستگاههای کاوات و دوریسان به طور مثبتی با دمای هوا همبستگی داشت. همچنین میانگین تراکم سمندرها در زیستگاه های مناطق بکر به طور معنی داری بزرگتر از زیستگاههای دستکاری شده بود. ph آب در زیستگاههای که در مناطق شهری قرار دارند پایین تر از مناطق بکر بود . تا کنون مطالعات اندکی در مورد مقایسه جمجمه آنها صورت گرفته است. در این مطالعه،ابتدا ساختارهایی نظیر سقف جمجمه، کام، جعبه مغزی، فک پایین و دندانهای گونه های hyla savignyi و rana ridibunda جمع آوری شده از استان کرمانشاه و توصیف، سپس جمجمه ها را با یکدیگر مورد مقایسه کرده و الگوی تنوع بین جمجمه های این دو گونه را به طور مورفولوژی و عملکردی مورد مطالعه قرار داده شد تا از تفاوتهای جزیی بین آنها برای تشخیص جایگاه تکاملی آنها از نظر ساختارجمجمه استفاده شود.