نام پژوهشگر: شیرین خواجه بیک

نقش دادستان در فرایند دادرسی کیفری در اسناد بین المللی
پایان نامه دانشگاه آزاد اسلامی - دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی - دانشکده حقوق 1390
  شیرین خواجه بیک   مرتضی ناجی زواره

هدف اصلی دادرسی کیفری آن است که فرایند قضایی به کشف حقیقت و اجرای عدالت منجر گردد. رسیدن به این هدف مستلزم این است که در همه مراحل این فرایند اصل دادرسی عادلانه سرلوحه مقامات موظف و صلاحیت دار باشد. در عمده دادرسی کیفری شروع جریان رسیدگی از وظایف دادستان است . دادستان به عنوان نماینده جامعه حافظ منافع جامعه است. از سوی دیگر متهم یکی دیگر از طرفین دعوا و در عین حال از اعضای جامعه است. بنابراین دادستان باید بکوشد در ضمن تعقیب کیفری متهم حافظ و حامی حقوق و آزادیهای متهم نیز باشد. دادستان بین المللی، در عملکرد خود مستقل است. لازم به ذکراست که در عمده دادرسی های کیفری بین المللی دادستان عهده دار مقام تعقیب و تحقیق تو اماْمی باشد که این از عدالت کیفری فاصله دارد. زیرا عدالت کیفری اقتضاء دارد بین سه مقام تعقیب،تحقیق و رسیدگی استقلال وجود داشته باشد وی وظیفه جمع آوری اطلاعات مربوط به جرایمی را که در صلاحیت دادگاههای بین المللی است به عهده دارد. او همچنین، عهده دار بررسی اطلاعات مزبور، هدایت تحقیقات مقدماتی، انجام امر تعقیب، تهیه و تنظیم کیفرخواست و دفاع از آن در مقابل دادگاه است. علاوه بر موارد فوق، دادستان حق جمع آوری ادله، اخذ اظهارات شهود و همچنین حق احضار و جلب متهمان را دارد. پس از محاکمه نیز حق تجدیدنظر و اعاده دادرسی به دادستان محول شده است. در عین حال، دادستان در موارد فوق تحت کنترل و نظارت قضائی قرار دارد؛ یعنی تصمیمات دادستان باید به تأیید شعبه نظارتی برسد تا جنبه اجرائی پیدا کند. در این موارد تشخیص دادستان قاطع نیست، بلکه مشمول نظارت قضایی است.