نام پژوهشگر: منا کوثری

نقد تصویر آب در شعر نیمایوشیج وشفیعی کدکنی
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه اراک 1390
  منا کوثری   محسن ذوالفقاری

چکیده آنچه شعر بودن یک شعر را رقم می زند ؛ خیال یا تصویر موجود در آن شعر است. به طوری که اگر عنصر خیال را از شعری بگیریم با سخنی عادی و ساده ـ که هر کس می تواند بگویدـ روبرو می شویم. هدف از این تحقیق، بررسی و تحلیل اشعار نیما و شفیعی از جنبه ی خاص بیان هنری یعنی عنصر خیال و شیوه های گوناگون تصویرگری از دو دیدگاه قدمایی و جدید ، با توجه به واژه ی آب و واژگان همسو با آن است. در این تحقیق در می یابیم که شعر نیما و شفیعی تا چه اندازه و به چه کیفیتی از عنصر خیال و تصویرسازی بهره مند است. از دیدگاه قدمایی رایج ترین صور خیال در هر شعری عبارتند از تشبیه ، استعاره، مجاز و کنایه. و از دیدگاه جدید نیز اشعار ، از نظر تصویر زبانی و مجازی، کارکرد تصویر، برونگرایی و درونگرایی در تصویر و عاطفه در تصویر مورد بررسی قرار می گیرند. ابتدا در فصل اول، پس از تعاریف وکلیاتی در مورد نقد ادبی و تخیل و تعاریف گوناگون تصویر، به بررسی قدمایی اشعار این دو شاعر پرداخته می شود. در فصل دوم، اشعار نیما و شفیعی از دیدگاه نقد جدید مورد بررسی و تحلیل قرار می گیرد. پس از بررسی های گوناگون، این نتایج به دست آمده است که هردو شاعر در دیدگاه قدمایی از آرایه ی استعاره ی مکنیه بیشتر بهره برده اند و تشبیهات آن ها بیشتر حسی ومحسوس است. البته در اشعار شفیعی، تشبیهات عقلی به حسی هم دیده می شود. از دیدگاه جدید نیز هردو شاعر، نمادهای طبیعی را با عناصر خیال به خوبی در خدمت القای فکر و اندیشه ی خود به کار گرفته اند. کلید واژه ها : نقد ، تصویر، صورخیال، آب ، نیما ، شفیعی