نام پژوهشگر: مهدی بیانی

بررسی تاثیرهنرساسانی بر نقاشی سغدی
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه شاهد - دانشکده هنر 1390
  مهدی بیانی   محسن مراثی

در این پژوهش تأثیر هنر ساسانی و حضور عناصر ویژه ی آن در نقاشی های منطقه ی سُغد مورد بررسی قرارگرفت. مسأله ی اول تحقیق حاضر این بود که زمینه های تأثیرپذیری نقاشی سغدی از هنر ساسانی چگونه فراهم شد و مسأله ی دوم یافتن مصادیق و نمونه های تأثیرپذیری نقاشی سغدی از هنر ساسانی بود. نخست این گونه فرض شد که سابقه ی هنر ایران در منطقه ی سغد، مسیر جاده ابریشم و مهاجرت مانویان به سغد زمینه ی نفوذ فرهنگ و هنر ساسانی در منطقه ی سغد را فراهم کرده بود. بررسی حاصل نشان داد که این عوامل زمینه ساز تأثیر فرهنگ و هنر ساسانی بر هنر سغدیان بود. در وهله ی دوم عناصر ویژه ی هنر ساسانی از جمله مصادیق نفوذ هنر ساسانی در نقاشی سغدی فرض گردید. یافته های پژوهش نشان داد که از عناصر هنر ساسانی مانند نقش مروارید، نقش سیمرغ، نقوش حیوانات محاط در دایره ی مرواریدنشان، روبان های مواج و سگک دار، اسلحه ها و ... در نقاشی های سغدی بطور قابل ملاحظه ای استفاده شده است. نتیجه این که هرچند اطلاعات اندکی از آثار هنری و ابزارهای فرهنگی سغدیان در دست بود، ولی با بررسی متون و مستندات کتابخانه ای و منابع اینترنتیِ موجود ردّپای هنر ساسانی در نقاشی های برجای-مانده از سغدیان به خوبی مشاهده گردید. این پژوهش بر مبنای روش تحقیق توصیفی-تحلیلی و گردآوری اطلاعات به صورت کتابخانه ای انجام شد.