از دستاوردهای مثبت زبانشناسی برای ادبیات، تحلیل ادبی و بررسی سبک بیان متون به روش علمی است. زبانشناسی می تواند کاربردی مناسب در تحلیل متون نمایشی داشته باشد تا وجوه مختلف درام را آشکار کند؛ به شرط آنکه بتواند تبیینِ جامعی از تمام ابعاد ساختار زبانی متن نمایشی و کارکردهای آن به دست دهد. «نظریه ارتباط» از «رومن یاکوبسن»، نظریه ای جامع و نوینی است که با بکار بردن دقیق آن در متون نمایشی می توان به تحلیل زبانی و معنایی متون نمایشی همت گماشت. بررسی «نظریه ارتباط» از رومن یاکوبسن، نظریه «کنش کلامیِِ» سرل و «اصل همیاریِ» گرایس در تحلیل گزیده ای از متون نمایشی معاصر فارسی، هدف اصلی این پژوهش است. بر این اساس در چارچوب نظری پژوهش ابتدا نظریه ارتباطی زبان و دیگر نظریه های مرتبط با آن تبیین و سپس در بدنه ی تحقیق با استفاده از نظریه های فوق، گزیده ای از نمایش های معاصر فارسی توصیف و تحلیل شده است. تحلیل گزیده ای از نمایشنامه های معاصر فارسی از جمله نمایشنامه «آرش» از بهرام بیضایی، نمایشنامه «روایت عاشقانه ای از مرگ» از محمد چرمشیر و نمایشنامه «یک دقیقه سکوت» از محمد یعقوبی با استفاده از نظریه های فوق الذکر از یافته های این پژوهش است. پژوهش حاضر از نوع توصیفی-تحلیلی است. برای بررسی سئوال ها و فرضیه های پژوهش از ابزارهای گردآوری اطلاعات و روش تجزیه و تحلیل استفاده شده است.