نام پژوهشگر: بهاره واقفی نژاد

ارزیابی طرح های توانمندسازی و ساماندهی سکونتگاه های غیررسمی-مطالعه موردی شهر سنندج
پایان نامه دانشگاه بین المللی امام خمینی (ره) - قزوین - دانشکده معماری و شهرسازی 1390
  بهاره واقفی نژاد   بهرام امین زاده

اسکان غیررسمی جلوه ای از فقر است که به طور عمده ناشی از نارسایی سیاست های دولتی و یا بی توجهی به نیاز مسکن اقشار کم درآمد در گذار شهرنشینی شتابان است. بدین سان، فقر شهری در نواحی فرودست شهری مجتمع می شود؛ ناحیه ای که چنانچه به حال خود رها شود، ساکنان را در چرخه گریز ناپذیر فقر، فساد، گرسنگی و بیماری اسیر می نماید. در پی تصویب سند ملی توانمندسازی و ساماندهی سکونتگاه های غیررسمی، مطالعات و اقدامات جسته گریخته ای که از دهه قبل آغاز شده بود، شکل جدی و منسجم تری به خود گرفته است. دیگر نگرش "تخریب بولدوزری" و" بزرگنمایی جرم و جنایت" برای نواحی فرودست شهری غالب نمی باشد- اگرچه منسوخ نشده است - و طرح های زیادی در مورد بهسازی این سکونتگاه ها در شهرها، با عنوان طرح های توانمندسازی و ساماندهی سکونتگاه های غیررسمی تهیه شده است. از آنجا که ارزیابی در هر طرح از ارکان اساسی آن طرح محسوب می شود و فرآیندی است که مزایا، نارسایی ها، ارزش و جایگاه موضوعات را مشخص می کند و رویه های مناسب برای رسیدن به اهداف را نشان می دهد، در این پژوهش به ارزیابی طرح توانمندسازی و ساماندهی سکونتگاه های غیررسمی سنندج در محله فرجه پرداخته شده و با بررسی میزان موفقیت طرح به روش تحلیل سلسله مراتبی، عدم مشارکت مردمی و فعال نبودن نهادهای محلی جهت پیگیری امور از پایین و پایش مدام طرح – با توجه به نقش و جایگاه این دو رکن در طرح های توانمندسازی و ساماندهی سکونتگاه های غیررسمی- از مهمترین علل ضعف این طرح و تبدیل آن به پروژه ای کالبدی برشمرده شده است و در نهایت نیز به ارائه راهکارها و پیشنهاداتی جهت بهبود این طرح ها پرداخته شده است. لازم به ذکر است که ارزیابی طرح مذکور، از نوع ارزیابی در حین اجرا محسوب می شود.