نام پژوهشگر: نیوشا جلالی

تصریح در ترجمه قرآن: موردپژوهی سوره یوسف ّّ
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه فردوسی مشهد - دانشکده ادبیات و علوم انسانی دکتر علی شریعتی 1390
  نیوشا جلالی   علی خزاعی فر

یکی از رویکردهای مطالعات توصیفی ترجمه بررسی قاعده های ترجمه ای و ویژگی های خاص متن های ترجمه شده است. تصریح یکی از این ویژگی های عام ترجمه است که توجه محققان بسیاری را به خود جلب کرده است. این تحقیق می کوشد به این پرسش پاسخ دهد که میان تغییراتی که در ترجمه موجب «تصریح» می شوند با شیو? ترجمه چه رابطه ای وجود دارد. همچنین رابط? تصریح با عوامل زبانی و فرهنگی دخیل در ترجمه بررسی می شود . برای این منظور نوع خاصی از تصریح، صراحت انسجامی (بلوم-کولکا، 1986) در یک پیکره موازی شامل سه ترجمه فارسی سوره یوسف به قلم مترجمان معاصر آیتی (1367)، خرمشاهی (1374) و خزاعی فر (1386) بررسی شد و بسامد تغییرات تصریحی تعیین گردید. نتایج نشان داد تصریح در ترجمه ها به مقادیر مختلف رخ داده است. به نظر می رسد عوامل متعدد زبانی و غیرزبانی نظیر نگرش مترجم، تفسیرهای مترجم، اهمیت متن مبداء در فرهنگ و زبان مقصد و عمل ترجمه در وقوع تصریح موثر باشند. اما بیش از همه انتخاب اولیه مترجم در ارتباط با شیو? کلی ترجمه عاملی موثر و تعیین کننده در انجام تغییرات تصریحی و میزان آن در ترجمه است.