موقعیت ژئوپلیتیکی و استراتژیکی منحصر به فرد سرزمین ایران نه تنها در گذشته، بلکه در حال حاضر اهمیت بین المللی ویژه ای به ایران بخشیده است. به گونه ای که در طول تاریخ، همسایگان ایران و اقوام مهاجم ترک، مغول و.. همواره به این سرزمین به دیده حقارت می نگریستند. همان طور که دیدگاه های ژئوپلیتیکی نشان می دهد همسایگان منطقه ای و قدرت های جهانی همچون عربستان، آمریکا نیز چنین طرز تفکری دارند. الگوی ترکیبی ملت ایران در مولفه های قومیت، مذهب و زبان با هم متفاوت می باشند و بلوچ ها یکی از اقوام ایرانی از حیث مولفه های نامبرده همگونی با بخش مرکزی ندارند. در هر حال ارزش و اهمیت ناحیه جغرافیایی بلوچ نشین از نظر وسعت، شکل و نقش، قابل ملاحظه می باشد که کانون توجهات قدرت ها برای اعمال فشار بر ایران با بهره گیری از تمایزات جغرافیایی است. بر این اساس با توجه به اهمیت موضوع، در پژوهش حاضر به بررسی چالش ها و بحران های ژئوپلیتیکی در زمینه های ایدئولوژیکی، اقتصادی، امنیتی، سیاسی و نظامی به "عوامل موثر در ایجاد بحران ها و چالش های ژئوپلیتیکی جنوب شرق ایران" پرداخته شده برای بررسی و تحلیل عوامل فوق، سه فرضیه مطرح شده است. فرضیه اول این است ساختار نظام سیاسی کشور و نبود رویکردی جامع نگر برای نگاه به مناطق پیرامونی کشور از جمله جنوب شرق در بعد داخلی، عامل اساسی در بروز چالش های ژئوپلیتیکی بشمار می آیند. فرضیه دوم، بروز برخی چالشها در جنوب شرق کشور متأثر از ضعف حکومت مرکزی کشورهای همسایه و رقابت قدرت های منطقه ای در بعد منطقه ای می باشد و فرضیه سوم، حضور آمریکا در اطراف ایران و عدم همسویی سیاست های ایران با آمریکا موجب بروز چالشهای ژئوپلیتیکی در جنوب شرقی ایران شده است. روش تحقیق در این پژوهش روش توصیفی- تحلیلی بوده که بصورت کتابخانه ای و جمع آوری اطلاعات از کتابخانه های مراکز دانشگاهی، ستاد مبارز با قاچاق کالا و ارز، سازمان جغرافیایی نیروهای مسلح و منابع اینترنتی و غیره صورت گرفته است.