نام پژوهشگر: فاطمه محمودزاده

بررسی زبان دین از دیدگاه سهروردی و ویتگنشتاین
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه فردوسی مشهد - دانشکده الهیات و معارف اسلامی 1390
  فاطمه محمودزاده   سیدمرتضی حسینی شاهرودی

نوشتار حاضر به بررسی زبان دین از دیدگاه ویتگنشتاین و سهروردی می پردازد. فصل اول تحقیق به کلیات بحث می پردازد. در فصل دوم زبان دین از دیدگاه ویتگنشتاین متقدم و متأخر بررسی شده است. سپس در فصل سوم زبان دین از دیدگاه سهروردی توضیح داده شده است.سرانجام در فصل چهارم به بررسی تطبیقی دیدگاه این دو فیلسوف پرداخته شده است. ویتگنشتاین در فلسفه متقدم خود دین و مابعدالطبیعه را موجود اما زبان دین را بی معنا و مهمل می داند. وی امور دینی را رازآمیز و انسان را به سکوت در مورد آن ها فرامی خواند. وی در فلسفه ی متأخرش زبان دین را معنادار و زبان خاص می داند. از نظر وی تنها کسی می تواند زبان دین را بفهمد که در نحوه ی زندگی دینی شراکت داشته باشد. سهروردی نیز زبان دین را معنادار دانسته و آیات قرآن را در بسیاری از موارد تأویل می کند. وی گزاره های دینی را دارای ظاهر و باطن می داند. از نظر او تنها کسی به کنه معارف فلسفی و دینی دست می یابد که هم در کشف و شهود و هم در استدلال مهارت و ورزیدگی داشته باشد. ویتگنشتاین و سهروردی در معناداری و معرفت بخشی گزاره های دینی با هم تفاوت دارند.