نام پژوهشگر: اکرم نوبختی

حدود ارث بری زوجه از دارایی زوج در فقه امامیه وقوانین موضوعه
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه الزهراء - دانشکده الهیات 1390
  اکرم نوبختی   سید مسلم حسینی ادیانی

چکیده از دورترین ادوار تاریخ،که بشر زندگی اجتماعی خود را با تشکیل خانواده آغاز کرد ومالکیت شخصی برای او شناخته شد،مسأله میراث نیز که در واقع تعیین تکلیف اموال ودارایی آدمی بعد از فوت اوست،مورد توجه قرار گرفت. علی الأصول،معیار انتقال اموال انسان به دیگران پس از فوت،وجود نوعی رابطه میان متوفی وکسانی است که بعد از او اموالش را تصاحب می کنند،وقاعدتاَ هرچه درجه علاقه ونزدیکی شخص با متوفی بیشتر باشد،در تصاحب اموال او اولویت بیشتری داد. رابطه ای که موجب وراثت یکی از دیگری شود،یا رابطه نسبی است یا سببی. یکی از ااقسام رابطه سببی، رابطه ای است که در اثر زوجیت بین دونفر به وجود می آید. قانون مدنی ماد?864 مقرر می دارد که از جمله اشخاصی که به موجب سبب ارث می برند،هریک از زوجین است که در حین فوت دیگری زنده باشد. در حقوق ایران که براحکام اسلام وفقه امامیه مبتنی است،میراث زوجه از دارایی شوهر،در مقایسه با ارث شوهر از اموال زوجه 3تفاوت مهم وجود دارد: 1-سهم الإرث زن،نصف سهم الإرث مرد است.(913ق.م) 2-اگر شوهر،وارث منحصر به فرد زوج? متوفای خود باشد تمام ترکه را به او تعلق می گیرد ولی در صورتی که زوجه وارث منحصر به فرد زوج باشد فقط 1/4 ترکه به او داده می شود ومابقی در حکم اموال بلاوارث است ودر اختیار حاکم قرار می گیرد.(949ق.م) 3-شوهر در جمیع اموال همسر خود سهیم است وبه میزان سهم خویش از تمام آن اموال ارث می برد ولی زن فقط از اموال منقول وقیمت زمین وابنیه واشجار سهم خود را می برد نه عین آنها.(946ق.م) پایان نامه حاضر با تحقیق وبررسی در مبانی ارث در فقه امامیه به ادله تفاوت ارث زن ومرد وقلمرو ارث زوجه از دارائی همسر وراز این محدودیت پرداخته است.