بیماری دیابت نوع 1، یک بیماری خودایمنی مختص اندام است که ناشی از تخریب سلول های بتای ترشح کننده انسولین پانکراسی به واسطه فعالیت لنفوسیتهای t پاتوژنیک می باشد؛ که در افرادی که از نظر ژنتیکی مستعد هستند، بروز می کند. مطالعات اخیر نشان داده اند که پاسخ های ایمنی ذاتی توسط گیرنده های شناسایی الگو(prrs) که مهمترین آنها گیرنده های شبه تول (tlrs) می باشند، القاء شده و می توانند در ایجاد دیابت نوع 1 مشارکت داشته باشند. tlrs ازمولکول ها ی کلیدی تشخیص دهنده سیگنال های خطر بیگانه و خارجی بوده و نقش بارزی در فعال سازی وتنظیم عملکرد ایمنی ذاتی والتهاب ودر نهایت القاء پاسخهای ایمنی اکتسابی قلمداد می شوند. مشخص شده است که tlrs نقش اساسی در عفونت ها، بیماری های التهابی و سرطان ایفاء می کنند. همچنین شواهد فراوانی نشان داده اند که tlrs، ازعوامل موثر در بروز بیماری های نورودژنراتیو به شمار می آیند که مولفه های التهابی متعددی درآن در گیرند. اگر چه تاکنون مطالعات زیادی نشان داده اند که tlrs می توانند منجر به القاء دیابت نوع 1 گردند؛ اما تاکنون مشخص نشده است که آیا این گیرنده ها در پیشرفت بیماری دیابت نیز مشارکت دارند یا خیر. امروزه نقش التهاب در بیماریه های عصبی تأئید شده است. همچنین نشان داده شده است که بیماری دیابت در نهایت منجر به بروز اختلالات عصبی می شود؛ اما هنوز عامل ایجاد کننده و پیش برنده آن شناسایی نشده است. در تحقیق حاضر، سیر زمانی بیان ژن های tlr2 و tlr4 به عنوان دو عضو مهم از خانواده tlrs در بافت هیپوکامپ مغز رتها ی نر نژاد ویستار دیابتی مورد مطالعه قرار گرفت. بدین منظور دیابت نوع 1 با یکبار تزریق داخل صفاقی stz القاء، و بافت-برداری از هیپوکامپ در زمان های مشخص 4، 6، 8، و 20 انجام شد. سپس از دو روش semiquatitative rt-pcr و qpcr برای بررسی تغییرات بیان ژن های tlr2و tlr4 به صورت کمّی و کیفی استفاده گردید. نتایج نشان داد که بیان این ژنها در سطح mrna در بافت هیپوکامپ رت های دیابتی به میزان قابل توجهی افزایش یافته و میزان بیان این ژنها در زمان های مختلف در گروه های دیابتی نیز متفاوت بود. بنابراین احتمال می رود که بیان tlrs می تواند در پاتوژنز و توسعه بیماری دیابت نقش تعیین کننده ای داشته باشد. احتمال می رود که بیان این ژنها می تواند یکی از عوامل دخیل در بروز و همچنین پیشرفت بیماریهای نورودژنراتیو از قبیل آلزایمر در افراد دیابتی باشد. بنابراین، انجام مطالعات بر روی نقش دقیق tlrsدر بروز بیماریهای نورودژنراتیو از قبیل آلزایمر در افراد دیابتی نوع 1 می تواند یک هدف بالقوه مولکولی به منظورکنترل وجلوگیری از پیشرفت این بیماریها باشد. کلمات کلیدی: دیابت نوع 1، tlr2، tlr4، رت ویستار، هیپوکامپ.