نام پژوهشگر: سیده صدیقه عظیمی نیا

بررسی تطبیقی مضامین پایداری در شعرمحمود درویش وقیصر امین پور
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه شهید باهنر کرمان - دانشکده ادبیات و علوم انسانی 1390
  سیده صدیقه عظیمی نیا   محمدرضا صرفی

این پژوهش با عنوان « بررسی تطبیقی مضامین شعرپایداری در آثار محمود درویش وقیصر امین پور» و با هدف شناخت و معرفی افکار این دوشاعردرزمینه ی ادبیّات پایداری تدوین شده است . مهم ترین اندیشه های محمود درویش وقیصرامین پور،باموضوع پایداری، اندیشه های دینی و مذهبی ، عدالت خواهی و ظلم ستیزی ، غنایی و عاشقانه ، ملّی و میهنی و انتقادهای اجتماعی است. عناصر بلاغی در مجموعه های شعری این دوشاعر معاصر، نمودهای فراوانی دارد، که بررسی هر یک از آنها مخاطب را در فهم محتوای فکری و ادبی شان کمک می کند. آنچه مسلّم است ادبیّات هر کشوری، آیینه ی تمام نمای آن کشور است. به گونه ای که می توان، درآن فراز و نشیب ها ، شکست ها و پیروزی ها، ظلم و ظلم ستیزی ها، فریاد و مقاومت ها و به طور کل، هم? نقاط قوّت و ضعف ملّتی را در آن جستجو کرد. ازآن جایی که در کشور ما، رویکرد مخاطب به ادبیّات و بویژه شعر، در لحظات حسّاس و فراموش نشدنی گسترده تر بوده است؛ لذا ادبیّات آن دوران، مناسب ترین محمل برای تحقیق و بررسی است. پدیده ی جنگ تحمیلی پس از پیروزی انقلاب اسلامی، یکی از گسترده ترین حوزه های تفکّر، اندیشه و پژوهش را فراروی اندیشمندان و پژوهشگران علاقه مند به این حوزه قرار داده است تا ابعاد پیچیده و ناشناخته ای، از فرهنگ و اندیشه های مذهبی و ملّی مردم ایران را مورد پژوهش قرار دهند. محمود درویش، شاعر بزرگ عرب زبان فلسطینی،در 13 مارس 1941، در دهکده ای به نام «بَروه» متولّد شد. وی از آزادی خواهان و فعّالان برجسته ی فلسطینی است. محمود درویش در 1970 برای ادامه ی تحصیل سفری به مسکو کرد ولی در 1971 به قاهره بازگشت و در آنجا به کار پرداخت و تا این زمان عضو فعّال سازمان آزادیبخش فلسطین بوده است و تمام لحظه های زندگیش وقف این مبارزه. از او تاکنون بیست و دو مجموعه شعرو چند کتاب به صورت نثر منتشر شده است که از درخشان ترین آنها:« یادداشت های روزانه، اندوه عادی و حافظه ای برای فراموشی» است. سرانجام این شاعر بزرگ فلسطین که سال ها با واژگان اعجاب انگیز شعرهایش مظلومیّت مردم کشورش را فریاد زد، در سال 2008 میلادی و در شصت و هفت سالگی پس از عمل جرّاحی قلب در بیمارستان تگزاس آمریکا دار فانی را وداع گفت، و در رام الله، گورستان «قصر الثّقافه» به خاک سپرده شد. قیصر امین پور ،شاعرفارسی زبان ایرانی، نیز در2 اردیبهشت 1338در گُتوند شوشتر،واقع در استان خوزستان به دنیاآمد. وی تحصیلات خود را در رشته ی زبان و ادبیّات فارسی تا مقطع دکترا گذراند .از آثار او می توان به: طوفان در پرانتز (نثر ادبی، ????)، منظومه ی ظهر روز دهم (شعر نوجوان، ????)، مثل چشمه، مثل رود (شعر نوجوان، ????)، بی بال پریدن (نثر ادبی، ????) به قول پرستو (شعر نوجوان، ????). مجموعه شعر آینه های ناگهان (????)، گزینه ی اشعار (????، مروارید) مجموعه ی شعر گل ها همـه آفتابگردان اند (????، مروارید)، دستور زبان عشق (????، مروارید) اشاره کرد. قیصر امین پور در شعر پس از انقلاب، جایگاهی ویژه دارد. استفاده ی معتدل از عناصر شعری و شگردها و ابزار های تصویرآفرینی ،او را به یکی از شاعران پر مخاطب معاصر تبدیل کرده است. او پس از تصادفی در سال ???? همواره از بیماری های مختلف رنج می برد و حتّی دست کم دو عمل جراحی قلب و پیوند کلیه را پشت سر گذاشته بود و در نهایت حدود ساعت ? بامداد سه شنبه ? آبان ???? در بیمارستان دی درگذشت از آنجا که در آثار این دو شاعر، سروده های ارزشمندی با رویکرد مقاومت و ادبیّات پایداری وجود دارد دراین پژوهش تلاش شده تا اشعار ایشان با تأکید بر مضامین پایداری و مقاومت به شیوه ی تطبیقی با یکدیگر مقایسه شود. هدف این پژوهش بررسی بعضی موضوعات ادبیّات پایداری باتکیه بر ابعاد مشترک فکری محمود درویش وقیصر امین پور است.