روابط تجاری و اقتصادی کشورها تحت تأثیر عوامل گوناگونی قرار دارد یکی از این عوامل که تأثیر تعیین کننده ای بر این گونه همکاری ها دارد روابط سیاسی بین کشورها می باشد. روابط سیاسی کشورهای واقع در یک منطقه جغرافیایی به دلیل همسایگی دارای ملاحظات گوناگونی است و هر چه شرایط یک منطقه از حساسیت ژئوپولیتیک و ژئواستراتژیک بیشتری برخوردار باشد. روابط تجاری و اقتصادی تأثیر بیشتری از روابط دیپلماتیک و فراز و نشیب های روابط سیاسی آن منطقه می پذیرد. منطقه خلیج فارس یکی از مهمترین مناطق ژئوپلیتیک جهان است و روابط سیاسی شمال و جنوب خلیج فارس یعنی جمهوری اسلامی ایران و کشورهای حاشیه جنوبی خلیج فارس تحت تأثیر عوامل سیاسی دارای فراز و نشیب های گوناگونی بوده است و تحت تأثیر این شرایط روابط تجاری و اقتصادی دو سوی خلیج فارس تغییرات زیادی داشته است ولی به مرحله با ثباتی نرسیده است و برای همین ملاحظات با وجود پتانسیل های مختلف در همکاری های تجاری و اقتصادی و با وجود افزایش رویکردهای منطقه گرایی در سطح جهان روابط تجاری و اقتصادی جمهوری اسلامی ایران و کشورهای شورای همکاری به اولین مرحله منطقه گرایی نیز نرسیده است. بنابراین برای حرکت به سمت منطقه گرایی و بهره مندی از مزایای آن حرکت دو سوی خلیج فارس به روابط سیاسی – دیپلماتیک مطلوب شرط لازم و تعیین کننده ای می باشد.