نام پژوهشگر: محمد هادی بذرکار

کاربرد مدل ریاضی swat در شبیه سازی مواد مغذی به منظور تعیین سهم منابع آلاینده در حوضه آبریز سد چم گردلان در مواقع پرآبی
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه تربیت مدرس - دانشکده کشاورزی 1390
  محمد هادی بذرکار   امین سارنگ

یکی از مسایل عمده در سطح حوضه شرایط تبدیل پتانسیل آلودگی ناشی از منابع آلاینده مختلف به ویژه غیرنقطه ای به آلودگی محیطی سیستم های آبی از جمله رودخانه ها است. جریان در حالت پرآبی یکی از موثرترین عوامل در انتقال آلودگی از جمله آلاینده های مغذی در رودخانه ها می باشد. به منظور شبیه سازی این پدیده مدل های مختلفی استفاده می گردد. در این مطالعه مدل swat در شبیه سازی رسوب و مواد مغذی در حوضه آبریز سد چم گردلان به عنوان منطقه مورد مطالعه مورد ارزیابی قرار می گیرد. همچنین در این تحقیق میزان سهم هر یک از انواع منابع آلاینده موجود در حوضه آبریز سد چم گردلان مورد بررسی قرار گرفت. نتایج نشان داد که فعالیت های دامداری و مرغداری بیشترین سهم را در تولید نیتروژن در حوضه دارد. سهم فعالیت های دامداری و مرغداری در سه زیرحوضه گل گل، چاویز و اما در حوضه سد چم گردلان به ترتیب 21/63، 2/72 و 35/43 درصد می باشد. این در حالی است که کود های شیمیایی مورد استفاده در فعالیت های کشاورزی بیشترین نقش را در فسفر تولیدی در حوضه دارد. سهم این منبع آلاینده در تولید فسفر در هر یک از زیرحوضه های گل گل، چاویز و اما به ترتیب 39/49، 44/39 و 47/50 درصد محاسبه گردید. در ادامه میزان رسوب و مواد مغذی انتقال یافته توسط رواناب در دو حالت جریان عادی و پر آبی مورد مقایسه قرار گرفت. نتایج حاکی از افزایش میزان رسوب و مواد مغذی در مواقع پرآبی بود. در نهایت اثر انواع کاربری اراضی موجود در حوضه بر بار آلودگی مواد مغذی مورد بررسی قرار گرفت. در میان انواع کاربری اراضی موجود در حوضه، کاربری اراضی کشت آبی بیشترین میزان همبستگی مثبت و مراتع بیشترین همبستگی منفی را در تولید نیتروژن وفسفر دارا بود. همچنین با افزایش سطح کاربری اراضی مرتع، میزان رسوبات انتقال یافته کاهش و با افزایش کاربری اراضی جنگل این میزان رسوب افزایش می یابد.