نام پژوهشگر: الیکا تمسکنی زاهدی

طرح مرمت و احیا مدرسه عمادیه گرگان
پایان نامه دانشگاه آزاد اسلامی - دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی - دانشکده هنر و معماری 1389
  الیکا تمسکنی زاهدی   اسماعیل طلایی

مدرسه عمادیه گرگان متعلق به دوره صفویه به مساحت 1550 متر مربع زمین در ضلع شرقی مرکز محله دربنو در بافت قدیم گرگان واقع می باشد .ایوان غربی با دهانه 75/2 متر و طول 6 متر سیرکولاسیون اصلی یا ورودیه مدرسه نیز محسوب می گردد ، دو طبقه بوده که بر روی آن موذن یا گلدسته مربع سفال پوش و قدیمی مدرسه قرار گرفته و ورودیه آن راه پله شمالی ایوان می باشد .ایوان شمالی که دهانه آن 15/3 متر و طول آن 8/6 متر است مشابه ایوان جنوبی بوده و تراس جنوبی رو به میانسرا آن تخریب گردیده است .طبقه دوم این ایوانها توسط راه پله به هم مربوط می شوند .ایوان شرقی دو طبقه و مدرس مدرسه بحساب می آمد . در طرف شمالی و جنوبی آن راهروهایی کم عرض و درازی وجود دارد که 3 درب در راهروی جنوبی و دو درب در راهری شمالی مسیرهای دسترسی دیگری به مدرس محسوب می شوند .فضاهای داخلی مدرس با مساحت 59 متر به شکل 2 اشکوبه و دارای طاقچه های متعددی می باشد .حجره یا اتاق طلبه یک طبقه با ریتم منظم و یکسان در طبقه اول گرداگرد حیاط مرکزی ساخته شده و به وسیله ایوانچه از هم متمایز می شوند . این بنا دارای تزئیناتی چون سکوهای آجری، طاق و طاقنماهای جناغی،آجرکاری های خفته راسته،گل اندازی،رج چین،کف چین ، نیما نیم و قلوه سنگ ، شیرسر دو و سه طبقه ، شیشه های رنگی ،گلدسته و حصارکشی منبت کاری می باشد .پی بنا شفته آهک و پوشش آن مسطح و شیبدار ( سفال پوش) می باشد .