نام پژوهشگر: مینا کریمی کلاته شامحمد

بررسی و مطالعه مهر های انگشتری در دوران ساسانی ( براساس آثار موجود در موزه های ایران)
پایان نامه دانشگاه آزاد اسلامی - دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی - دانشکده ادبیات و علوم انسانی 1390
  مینا کریمی کلاته شامحمد   نگین میری

مهر ها از جمله عناصر فرهنگی به جای مانده مهمی هستند که می توانند پیام آور گذشته های دور باشند و از نظر مطالعات باستان شناسی ، مهر سهم به سزایی در شناسایی فرهنگ ؛ تمدن و چگونگی وضعیت اقتصادی ، اجتماعی و تجاری هر دوره را دارد.مهرهای انگشتری نیز همواره از اسناد بسیار مهم در مطالعات باستان شناسی محسوب میشوند که با بررسی بر روی آنها ، سهم خود را در باز شناسی زندگی مادی و معنوی ادوار گذشته که به آن متعلق بوده اند ، ادا می کند. دوره و عصر ساسانی از جمله ادواری است که حجم قابل توجه ای از مهرهایی انگشتری را به خود اختصاص داده است که هم اکنون زینت بخش موزه های دنیا و مجموعه های خصوصی است .فرآیند فوق ، نشانگر اهمیت آن در روند مطالعات تاریخی ، سیاسی ، اقتصادی و زبان شناسی این دوره مهم فرهنگی است. در این راستا ، ما نیز درصدد بررسی و شناسایی مهرهای انگشتری دوران ساسانی برآمده و از میان آنها تعداد 33 مهر انگشتری که دارای نقوش و صحنه های مربوط به حکومت ساسانی بودند ، جهت بررسی و مطالعه مد نظر قرار گرفتند.این آثار مشخصا از لحاظ فرم ، نقش و بیان اسطوره ای مورد تحلیل و بررسی قرار گرفته اند. نقوش انسانی ، حیوانی و گیاهی آنها ضمن توصیف ، دسته بندی هم شده است.نتایج این بررسی نشان داد که هنر ساسانیان ، هنری کاملا دریاری است ، چرا که تعدادی زیادی از مهرهای انگشتری مورد مطالعه را ، نقش نیم تنه افراد والا مقام و پادشاهان ساسانی تشکیل می دهد. علاوه بر آن ، قابل ذکر است که ساسانیان دارای مذهبی بودند که طبق آن مذهب ، بسیاری از نقوش ، اعم از پرندگان را که در آیین زرتشت نماد و سمبل خیر ، نیکی و خوش یمنی بوده اند را ، بر روی بسیاری از آثار خود ، از جمله مهرهای انگشتری مصور نموده اند.واژگان کلیدی : هنر ، ساسانی ، درباری، مهر ، مهر انگشتری ، نقوش ، سمبل ، مذهب