یکی از مهم ترین نیازهای بشر شادی و شاد زیستن است . اما امروزه با کمال تاسف مشاهده می شود که عده ی زیادی – به ویژه از میان قشر جوان – به علل گوناگون به جای روی آوردن به شادی های حقیقی و برخورداری از لذتهای معنوی گمشده خود را در میان برنامه هایی مانند موسیقی ، مجالس مختلط ، پارتی ها ، قمار ، مشروبات الکی ، قرص های روان گردان و ... می جویند . از طرف دیگر در دین اسلام که منطبق بر فطرت است به این نیاز انسان توجه شده است اما متاسفانه در رویکرد مباحث دینی شادی مورد غفلت و کم توجهی قرار گرفته است این در حالی است که در آموزه های دینی به طور گسترده ای به روشهای شادی پرداخته شده است و هدف تحقیق حاضر بررسی این روشها در قالب آیات و روایات است . روش مورد استفاده در این تحقیق تحلیل محتوایی است که برای انجام این تحقیق ابتدا واژه های مترادف با شادی و غم استخراج و با استفاده از نرم افزارهای گنجینه روایات نور و جامع تفاسیر آیات و روایات مرتبط با شادی استخراج گردیده است و با روشهای نقلی و عقلی اطلاعات پردازش شده است . روشهایی که در آیات و روایات در مورد ایجاد شادی توصیه شده است به سه دسته روشهای شناختی (تخریب حصارهای غم ، امید ، مثبت اندیشی ، خودشناسی ، مژده و بشارت ، تعجب و شگفتی ، هدفمندی ، واقع نگری و رضایت مندی) ، روشهای رفتاری (بهره گیری و بهره مندی از موهبت های الهی ، آراستگی و خودآرایی ، کار ، کمک و نوع دوستی ، هدیه دادن ، گشاده رویی و خوشخویی ، روابط و پیوندهای خانوادگی و اجتماعی ) و روشهای شناختی – رفتاری (مذهب و دین ، به وضع موجود نگریستن ، سلامتی ، وضعیت اقتصادی ، رویکرد به ادبیات و هنر ، بخشوده شدن و بخشودن) را نام برد . در مجموع از بررسی آیات و روایات چنین استنباط می شود که نه تنها شادی نهی و انکار نشده ، بلکه روشهای مختلفی برای ایجاد آن بیان شده است که ارتباط بین این روشها و شادی در تحقیقات متعدد تایید شده است .

در متون تاریخی مربوط به صدر اسلام شاهد گزارش های مختلف از افراد مختلف از طیفهای گوناگون هستیم؛ گاه دیده می شود که در مورد یک رویداد خاص، گزارش های مختلف و گاه متناقض از افراد خاص با سلسله اسناد متفاوت، ثبت شده است. مسلماً چنین گزارش هایی نیازمند بررسی های بیشتر است تا محقق بتواند به حقیقت موضوع پی ببرد. نام عبد الله بن عباس به عنوان یکی از پر بسامد ترین راویان وقایع تاریخی صدر اسلام در منابع مشهود است. او در منابع اولیه، به عنوان یکی از عالمان عصری معرفی شده است که در آن شاهد اتفاقات مهمی چون جدایی شیعه و سنی، شروع جبهه گیریهای فر قه ای، فضیلت سازی و جعل حدیث هستیم؛ عالمی که در زمینه های مختلف تفسیر، لغت، شعر، ایام العرب و تاریخ تبحر داشته است. این تعاریف در منابعی به دست ما رسیده است که تاریخ تدوین آنها به سالهای بعد از به قدرت رسیدن عباسیان می رسد. سالهایی که نحله های فکری شکل گرفته اند، غالیان و جاعلان حدیث کار خود را تحکیم بخشیده اند، و خلافت عباسی نیز در پی مشروعیت بخشیدن به حکومت خود است. فرزندان ابن عباس در سال 132 هجری بر اریکه قدرت دست یافتند و یقیناً وجود آنها در پر رنگ شدن نام عبد الله بن عباس در منابع بی تأثیر نبوده است. از این رو در این پژوهش تلاش شد تا نقاط بارز این تأثیر گذاری را روشن کنیم. همچنین با بررسی تعداد و موضوع های حوادثی که ابن عباس درباره ی آنها گزارش داده است سعی در به دست آوردن الگویی کردیم تا از آن طریق بتوانیم گزارش های واقعاً نقل شده از ابن عباس را از گزارش های نسبت داده به او تشخیص دهیم. در این راه ابتدا به شناخت ابن عباس، شخصیت وی و محیط اجتماعی زمانش پرداختیم، و سپس تمام گزارش های وی را، از لحاظ موضوع و تعداد، جمع آوری کرده و بعد از آن به بررسی مشایخ روایی و راویان او پرداختیم. در بخش آخر نیز با داشته هایی که فراهم آورده بودیم، توانستیم به نقد و بررسی سندی و متنی چندین گزارش تاریخی ابن عباس بپردازیم.