نام پژوهشگر: مهدی بنی اردلان

اصول مالیه ی عمومی در اسلام و جنبه کاربردی آن در زمان حاضر
پایان نامه دانشگاه آزاد اسلامی - دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی - دانشکده حقوق 1390
  مهدی بنی اردلان   احمد شمس

هر حکومت برای پیشبرد اهداف خود و اداره‏ی امور جامعه نیازمند منابع مالی مناسب است و حکومت اسلامی نیز از این امر مستثنی نیست. هدف اصلی این پژوهش این است که ضمن بررسی مالیه عمومی در اسلام از منظر فقه شیعه از جمله زکات، خمس، انفال، خراج و جزیه، به جنبه‏ی کاربردی آن در زمان حاضر در حکومت جمهوری اسلامی ایران بپردازد. همچنین هدف دیگر،ارائه‏ی راه‏کارهای مناسب جهت استفاده از این منابع مالی توسط حکومت اسلامی است.در این راستا این پژوهش به چهار فصل تقسیم شده است.این پژوهش در فصل اول به مبانی و مفاهیم و به عبارتی به کلیات موضوع، در فصل دوم به بررسی مهمترین منابع مالیه عمومی در اسلام، در فصل سوم به مالیات‏های حکومتی و در فصل چهارم به جنبه‏ی کاربردی مالیه عمومی در اسلام در زمان حاضر با توجه به قوانین جمهوری اسلامی ایران می‏پردازد.در آخر به این نتیجه می‏رسد که مالیات‏های اسلامی(خمس و زکات) در زمان حاضر تکافوی هزینه‏های حکومت را نمی‏کند و بهتر است این منابع به مصارف تصریح‏شده‏ی خود اختصاص یابد.با توجه به بحث احکام ثانویه حکومت اسلامی مجاز به اخذ مالیات است.همچنین حکومت جمهوری اسلامی ایران می‏تواند به منظور استفاده‏ی بهتر از منابع مالی حکومت اسلامی به اقداماتی از قبیل قانونگذاری و سازماندهی این منابع اقدام کند و با توجه به مسأله‏ی مشارکت و واگذاری در انفال، احیاگر نظام خراج باشد و در مورد غیرمسلمانان نیز در موضوع جزیه، با توجه به اصول و مقررات حقوق بشری و بین المللی به گرفتن مالیات‏های متعارف حکومتی بسنده کند. واژگان کلیدی:مالیه عمومی، منابع درآمد حکومت اسلامی،مالیات حکومتی، خمس و زکات،انفال، جزیه و خراج، جنبه کاربردی.