نام پژوهشگر: مصطفی دهقانی فیروزآبادی

تفسیر تطبیقی سوره منافقون از اهم تفاسیر شیعه وسنی
پایان نامه سایر - دانشکده علوم حدیث 1390
  مصطفی دهقانی فیروزآبادی   کاظم قاضی زاده

سوره منافقون در تراث شیعی واهل سنت با روایات تفسیری نسبتا زیادی همراه است که مجموع روایات تفسیری شیعه فقط از کتاب البرهان تالیف سید هاشم بحرانی(رحمه الله)21روایتاست ومجموع روایات اهل سنت نیز ،فقط از کتاب الدر المنثور فی تفسیر الماثور تالیف جلال الدین سیوطی،43 روایت است. در بررسی تطبیقی این روایات، مقدار مشترک آن بسیار اندک بوده است به طوری که می توان گفت که فقط یک روایت آن و آن هم، فقط قسمت هایی از آن با یکدیگر مشابه اند. موارد خاصی که از طرق اهل سنت در کتاب تفسیر شیعی مذکور آمده است به یک مورد می رسد که اگر«ابن عباس» را هم جز طرق اهل سنت به حساب بیاوریم ، به دو مورد می رسد. و در طرف مقابل هم، هیچ طریقی از طرق شیعی در کتاب تفسیر اهل سنت ـ که قبلاً به آن اشاره شد ـ نیامده است. مضمون روایات متفاوت دو دیدگاه در زمینه های ولایت امام علی(علیه السلام)، نوع پرداختن به موضوع نفاق، توطئه چینی بر ضد پیامبر معظم اسلام(صلی الله علیه و آله)، هدایت و اضلال، عزت، بحث های کلامی از قبیل: قضا و قدر، اختیار و... می باشد.