نام پژوهشگر: موسی وطن دوست

تاثیر افزودنی های شیمیایی و زیستی بر ویژگی های گوارش پذیری و تولیدی سیلاژ علوفه کامل جو در گاوهای شیرده ‏هلشتاین
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه فردوسی مشهد - دانشکده کشاورزی 1390
  موسی وطن دوست   محسن دانش مسگران

چکیده آزمایش اول‎:‎ تأثیر افزودنی های اسیدی (اسید استیک، اسید فرمیک و اسید پروپیونیک)، باکتریایی (لاکتوباسیلوس پلانتاروم و مخلوط باکتری های ‏لاکتوباسیلوس هموفرمانتیتیو)، قلیایی (اوره و آمونیاک)، بافری (پروپیونات آمونیوم) و خوراکی (ملاس و تفاله چغندر قند) بر ‏ویژگی های شیمیایی و تجزیه پذیری سیلاژ علوفه کامل جو بررسی شد. نتایج این آزمایش نشان داد که افزودنی های اوره و تفاله ‏چغندر باعث افزایش ‏ph‏ شدند، در حالی که اسید استیک، باکتری ها، پروپیونات آمونیوم و ملاس ‏ph‏ سیلاژ را کاهش دادند. ‏کمترین میزان ‏ph‏ با استفاده از افزودنی های لاکتوباسیلوس پلانتاروم (69/3) و ملاس (70/3) و بیشترین مقدار در اثر استفاده از ‏افزودنی اوره (10/7) مشاهده شد. تمام تیمارهای اسیدی، باکتری ها، پروپیونات آمونیوم و تفاله چغندر مقدار ‏ndf‏ را به طور ‏معنی دار (05/0 ‏p<‎‏) افزایش دادند. بیشترین مقدار ‏ndf‏ مشاهده شده مربوط به سیلاژ غنی شده با اسید پروپیونیک (662 گرم در ‏کیلوگرم ماده خشک) بود. اسید پروپیونیک، اوره، آمونیاک و تفاله چغندر مقدار پروتئین خام را به طور معنی داری افزایش دادند ‏‏(05/0 ‏p<‎‏)، درحالی که اسید استیک مقدار پروتئین خام را به طور معنی داری کاهش داد (05/0 ‏p<‎‏). بیشترین مقدار پروتئین ‏مشاهده شده مربوط به اوره (112 گرم در کیلوگرم ماده خشک) بود. باکتری ها بخش سریع تجزیه ماده خشک را به طور ‏معنی داری (05/0 ‏p<‎‏) کاهش دادند. اسید پروپیونیک، پروپیونات آمونیوم و اوره بخش کند تجزیه ماده خشک را به طور ‏معنی داری افزایش دادند (05/0 ‏p<‎‏)، اما تفاله چغندر و ملاس باعث کاهش معنی دار بخش کند تجزیه شدند. ‏ آزمایش دوم:‏ تأثیر افزودنی های شیمیایی، میکروبی و خوراکی بر پایداری هوازی، تعداد مخمرها و قارچ ها، و جمعیت نسبی باکتری های ‏لاکتوباسیلوس در سیلاژ علوفه کامل جو در شرایط آزمایشگاهی مورد بررسی قرار گرفت. مخلوط باکتری های هموفرمانتیتیو ‏لاکتوباسیلوس و پروپیونات آمونیوم باعث افزایش معنی دار بازیافت ماده خشک شدند (05/0 ‏p<‎‏)، اما اوره، آمونیاک و ملاس ‏مقدار آن را به طور معنی داری کاهش دادند (05/0 ‏p<‎‏). بیشترین مقدار بازیافت ماده خشک با استفاده از مخلوط باکتری های ‏هموفرمانتیتیو (3/95) مشاهده شد. در حالی که مخلوط باکتری های هموفرمانتیتیو لاکتوباسیلوس به طور معنی داری پایداری هوازی ‏سیلاژ را کاهش داد (05/0 ‏p<‎‏)، افزودنی های اوره، آمونیاک، پروپیونات آمونیوم و ملاس به طور معنی داری (05/0 ‏p<‎‏) پایداری ‏هوازی سیلاژها را بالا بردند. بیشترین زمان پایداری هوازی با استفاده از افزودنی ملاس (91 ساعت) و کمترین مقدار با استفاده از ‏مخلوط باکتری های هموفرمانتیتیو لاکتوباسیلوس (35 ساعت) بدست آمد. تعداد مخمرها با استفاده از افزودنی های لاکتوباسیلوس ‏پلانتاروم، آمونیاک و ملاس در سیلاژهای تازه به طور معنی داری کاهش پیدا کرد (05/0 ‏p<‎‏). پس از 6 روز فساد هوازی، مخلوط ‏باکتری های هموفرمانتیتیو لاکتوباسیلوس به طور معنی داری تعداد مخمرها را نسبت به تیمار شاهد افزایش دادند اما افزودنی های ‏اوره، آمونیاک، پروپیونات آمونیوم و ملاس به طور معنی دار (05/0 ‏p<‎‏) جمعیت مخمرها را کاهش دادند. در سیلاژ تازه ‏لاکتوباسیلوس پلانتاروم، پروپیونات و ملاس جمعیت قارچ ها را به طور معنی داری (05/0 ‏p<‎‏) کاهش دادند. پس از 6 روز فساد ‏هوازی هر دو گروه باکتری ها به طور معنی داری (05/0 ‏p<‎‏) جمعیت قارچ ها را افزایش دادند، در حالی که آمونیاک و پروپیونات ‏آمونیوم این مقدار را به طور معنی دار (05/0 ‏p<‎‏) کاهش دادند. کمترین مقدار جمعیت کپک ها در سیلاژ تازه با استفاده از افزودنی ‏لاکتوباسیلوس پلانتاروم (81/2 ‏cfu‏ در گرم ماده خشک) مشاهده شد، در حالی که در سیلاژهای هوازده کمترین جمعیت ‏کپک ها در سیلاژ تیمار شده با آمونیاک (03/4 ‏cfu‏ در گرم ماده خشک) مشاهده شد. کمترین مقدار جمعیت مخمرها در سیلاژ ‏تازه با استفاده از افزودنی ملاس (71/3 ‏cfu‏ در گرم ماده خشک) مشاهده شد، در حالی که در سیلاژهای هوازده کمترین ‏جمعیت مخمرها در سیلاژ تیمار شده با آمونیاک (04/4 ‏cfu‏ در گرم ماده خشک) مشاهده شد. افزودنی های باکتریایی نسبت ‏باکتری های لاکتوباسیلوس پلانتاروم‎ ‎به کل باکتری های لاکتوباسیلوس و نسبت باکتری های لاکتوباسیلوس به کل باکتری ها را در ‏مقایسه با تیمار شاهد افزایش دادند، در حالی که افزودنی های آمونیاک و پروپیونات آمونیوم این نسبت ها را کاهش دادند. کمترین ‏نسبت باکتری های لاکتوباسیلوس پلانتاروم‎ ‎به کل باکتری های لاکتوباسیلوس در مقایسه با تیمار شاهد مربوط به سیلاژ غنی شده با ‏آمونیاک (20 درصد) و بیشترین نسبت مربوط به سیلاژ غنی شده با لاکتوباسیلوس پلانتاروم (285 درصد) بود. ‏ آزمایش سوم:‏ تأثیر جیره های حاوی سیلاژ علوفه کامل جو غنی شده با لاکتوباسیلوس پلانتاروم یا پروپیونات آمونیوم بر ویژگی های تولیدی ‏گاوهای شیرده هلشتاین مورد بررسی قرار گرفت. مصرف خوراک، تولید شیر، تولید چربی و قند شیر تحت تأثیر استفاده از ‏خوراک های حاوی سیلاژ غنی شده با افزودنی قرار نگرفت. تولید پروتئین شیر (993 گرم در روز) با مصرف خوراک حاوی سیلاژ ‏غنی شده با باکتری لاکتوباسیلوس پلانتاروم به طور معنی داری در مقایسه با تیمار شاهد افزایش پیدا کرد (05/0 ‏p<‎‏). گلوکز خون و ‏نیتروژن غیر آمینی خون به طور معنی دار تحت تأثیر تیمارهای آزمایشی قرار نگرفتند.‏