نام پژوهشگر: مستوره قربانی پور

تعهدات بشردوستانه ارگا امنس و خود بازسازی حقوق بین الملل
پایان نامه دانشگاه آزاد اسلامی - دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی - دانشکده حقوق 1390
  مستوره قربانی پور   حسین رستم زاد

چکیده: حقوق جنگ از زمان کنوانسیون های لاهه در جهت تکامل بوده است و محور این سیر تکاملی شأن و منزلت انسان و حقوق اعطایی به او از سوی دول متعاهد بوده که از طریق حقوق بین الملل عرفی تکمیل گردیده است.موضوع این پایان نامه نیز انسانی شدن این حقوق و درگیری های مسلحانه وخصوصاً حقوق بین الملل به طور کلی می باشد، فرآیندی که تا حدود زیادی تحت تأثیر حقوق بشر و اصول بشریت متحول شده است. حقوق جنگ دچار تغییر گردیده و جنبه انسانی تری یافته است. نقش" reciprocity" (رفتار متقابل) محدود گردیده و مسولیت فردی ایجاد و مطرح شده است . در زمینه ایجاد قواعد و تفسیر آنها نوآوری هایی صورت گرفته است و این گرایش ها هم در ماهیت این حقوق وهم در لحن آنها نمایان شده اند.در واقع جایگزینی" حقوق بشردوستانه بین المللی" به جای اصطلاحات "حقوق جنگ" و" حقوق درگیری های مسلحانه" منعکس کننده تأثیر نهضت حقوق بشر می باشد.البته ،حقوق بشردوستانه بین المللی نیز به نوبه خود بر نهضت حقوق بشر تأثیر گذاشته است.هر چند که اصطلاح حقوق بشردوستانه بین المللی در ابتدا ناظر به چهار کنوانسیون 1949 ژنو بود. اما امروزه به طور فزاینده ای این حقوق به معنی کل حقوق درگیری های مسلحانه است. تحت تأثیر افکارعمومی بین المللی و براثر فشار جامعه مدنی و کمیته بین المللی صلیب سرخ قواعد بشردوستانه موضوع کنوانسیون های ژنو به نفع شخص انسان تفسیر شده واز رفتار متقابل فاصله گرفته اند. تحول حقوق درگیری های مسلحانه از حالت بین الدولی به حالت حقوق فردی، کلیت حقوق بین الملل را متأثر ساخته است. رفتار متقابل و اقدامات تلافی جویانه و انتقام از عرصه حقوق بین الملل تقریباً رخت بر بسته و جای خود را به ملاحظات انسانی و ذاتی بودن حق انسانی داده است. موضوع این پایان نامه این است که چگونه تعهدات موضوع حقوق درگیری های مسلحانه جنبه erga omnes یافته و چه سان حقوق بشر باعث تفسیر مجدد کنوانسیون های ژنو در خصوص رعایت حقوق شخصی قربانیان درگیری های مسلحانه و اعاده اسیران جنگی به وطن شان و تعریف اشخاص مورد حمایت موضوع کنواسیسون چهارم ژنو شده است. ارتباط بین حقوق بشر و حقوق بشردوستانه و نیز هم گرایی روز افزون آنها در این پایان نامه بررسی می شود.